سقوط رژيم پهلوي در بهمن 1357 اين امكان را براي محققان و پژوهشگران تاريخ معاصر فراهم كرد كه با مراجعه به اسناد مربوط به ساواك و ديگر دستگاه‌هاي نظارتي و امنيتي رژيم پهلوي تصويري از رژيم سابق ترسيم كنند. آنچه در اين رهگذر به وضوح بر پژوهشگران روشن شد، ميزان فساد اخلاقي و مالي در خانواده پهلوي بود؛ فسادي كه از شخص محمدرضا شروع شده و متأسفانه به همه اعضاي خانواده و حتي نزديكان وي نيز تسري پيدا كرده بود. اسنادي كه تا كنون به‌وسيله مركز بررسي اسناد تاريخي در سال‌هاي اخير در اين زمينه منتشر شده مؤيد اين مطلب است. خوشبختانه در سال‌هاي اخير در كنار مجموعه اسنادي كه حائز اهميت زيادي در شناخت ماهيت رژيم پهلوي هستند، كتاب‌هاي زيادي نيز در قالب خاطرات، يادداشت‌ها يا كتاب‌هاي تحليلي راجع به رژيم پهلوي به رشته تحرير در آمده است كه مي‌توانند مكمل مجموعه‌هاي اسنادي باشند.
اثري كه در اين مقال از آن سخن مي‌رود، نگاهي است به برخي زواياي ناگفته زندگي شهناز، اولين فرزند محمدرضا پهلوي از همسر مصري‌اش، فوزيه. در حقيقت شهناز حاصل تلاش انگليسي‌ها براي برقراري پيوند ميان خانواده‌هاي سلطنتي وابسته در منطقه بود كه با شكست مواجه شد. انگليسي‌ها در مورد اوضاع داخلي كشور نيز همين برنامه را اجرا كردند و كوشيدند تا خانواده‌هاي وابسته به خود را از طريق ازدواج با همديگر تقويت كنند. ازدواج دختران رضاخان با دو تن از خانواده‌هاي مطرح وابسته به انگليس و نيز ازدواج اسدالله علم با دختر قوام‌الملك شيرازي و بسياري ازدواج‌هاي ديگر ناشي از همين نگرش بود.
شهناز كه محصول چنين تفكري بود، بر مبناي ارزش‌هاي رژيم پهلوي پرورش يافت، اما به دليل ماهيت پوشالي و فساد اخلاقي كه در خانواده پهلوي ريشه دوانيده بود، پس از مدتي به معضلي براي رژيم تبديل شد. شهناز نمونه نسلي است كه رضاخان و محمدرضا سال‌ها به دنبال الگو قرار دادن آن براي جامعه بودند و اين كتاب تلاشي است براي بازنمايي گوشه‌هايي از زندگي وي بر اساس اسناد. در پايان ذكر چند نكته براي درك بهتر اسناد ضروري به نظر مي‌رسد:
1ـ از آنجايي كه ساواك حق تهيه پرونده براي خانواده محمدرضا پهلوي را نداشت، لذا اسناد اين مجموعه از بررسي پرونده‌هاي ديگر جمع‌آوري شده‌اند و بالطبع فقط گوشه‌هاي كوچكي از زواياي زندگي درباريان است.
2ـ اسناد مربوط به مفاسد خاندان پهلوي به دليل ترس مأمورين ساواك ضبط نمي‌شد، معدود اسنادي نيز كه در اين زمينه وجود دارد با قيدهاي احتياطي فراواني چون شايع است، نقل شده است. خاطرات رجال مرتبط با دربار از جمله اسدالله علم منبع خوبي براي شناخت مفاسد اين خاندان، مخصوصاً شهناز است. به همين دليل در اين كتاب در پاورقي‌هاي اسناد بارها به يادداشت‌هاي علم استناد شده است. در كنار اسناد ساواك در اين مجموعه از اسناد دربار نيز استفاده شده است.
3ـ بيشتر اسناد اين مجموعه شامل پرونده‌هاي مالي و خريدهاي شهناز از خارج است كه در كنار اسناد مربوط به مفاسد وي تصوير روشني از روحيات و اخلاق او ارائه مي‌دهند.
4ـ از آنجايي كه چاپ كتاب مستقلي راجع به خسرو جهانباني، همسر شهناز در حال حاضر مقدور نيست، لذا در اين مجموعه تعدادي سند نيز راجع به وي كه بيانگر روحيات شهناز نيز است، ارائه شده است.
5ـ اسناد به ترتيب تاريخي چيده شده و به‌جز اسناد تكراري تمامي اسناد مربوط به اين موضوع آورده شده است.
6ـ مواردي كه نياز به گوياسازي داشت، اعم از زندگي‌نامه مختصر رجال و شرح برخي وقايع تاريخي در ذيل اسناد آورده شده است.
7ـ در اين مجموعه از هر گونه ويرايش اسناد خودداري شده است تا حتي‌الامكان حال و هواي سند حفظ شود.
8ـ چون همه اسناد به‌گونه‌اي خوانا در تصاوير آمده، از حروفچيني سربرگ‌ها خودداري شده است.
