توسعه ورزش همگاني كه نسبت مستقيمي با سلامت جامعه دارد، در سالهاي اخير همواره يكي از توصيههاي اكيد مقام معظم رهبري در ديدار با ورزشكاران و مديران ورزش كشورمان بوده است و ايشان هميشه بر گسترش ورزش همگاني براي رسيدن به يك جامعه سالم و با نشاط تأكيد داشتهاند. با وجود اهميت ورزش همگاني و توصيههاي رهبري، تاكنون اين مقوله آن طور كه بايد و شايد در سطح جامعه نهادينه نشده است و هفته گذشته بود كه معاون ورزش همگاني وزارت ورزش از مغفول ماندن اين امر صحبت كرد و از برنامههاي دولت يازدهم براي توسعه ورزش همگاني و رسيدن به استانداردهاي بينالمللي صحبت كرد. دكتر غلامرضا شعباني بهار، معاون توسعه ورزش همگاني وزارت ورزش در گفتوگو با «جوان» درباره برنامههاي وزارت براي عملي كردن توصيههاي رهبري در باب توسعه ورزش همگاني توضيحات بيشتري داده است و از بسيج به عنوان يكي از مهمترين ركنهاي توسعه ورزش همگاني نام برده است.
آقاي دكتر! به نظر ميرسد آن طور كه انتظار ميرود در مبحث ورزش همگاني تاكنون قدمهاي جدي برداشته نشده است، شما به عنوان معاون وزير ورزش در برنامههاي دولت يازدهم براي گسترش ورزش همگاني و عملي شدن توصيههاي رهبري چه برنامههايي داريد؟
با يك مقدمه درباره اهميت ورزش همگاني صحبتهايم را آغاز ميكنم. درباره ورزش همگاني ما يك سري توصيههاي حكومتي را مد نظر قرار ميدهيم و همچنين يك سري تحقيقات علمي مبناي كار قرار ميگيرد. در بعد حاكميتي بايد به توصيههاي مقام معظم رهبري اشاره كنم كه هميشه تأكيد كردهاند كه بايد ورزش همگاني جدي گرفته شود تا منتج به سلامت و شور و نشاط در جامعه شود. همچنين جناب آقاي روحاني رئيسجمهور محترم هم در مراسم تجليل از قهرمانان و ورزشكاران اشاره كردند كه ورزش همگاني در اولويتهاي كاري دولت قرار دارد و حتي در ادامه اشاره كردند كه توسعه ورزش همگاني منتهي به ورزش قهرماني ميشود. به لحاظ علمي و تحقيقاتي نيز ثابت شده است كه ورزش و فعاليتهاي حركتي سلامتي و شور و نشاط را در جامعه به همراه دارد. آن هم ورزش به صورت غير حرفهاي و غيرقهرماني كه در مبحث سلامت نقش مهمي داد.
با توجه به اهميتي كه اشاره كرديد و براي جبران كم كاريهاي گذشته چه برنامههايي در نظر گرفتهايد؟
برنامههاي گستردهاي را در وزارت ورزش تدارك ديدهايم. در قدم اول براي اولين بار يك معاونت مجزا براي ورزش همگاني در نظر گرفته شد كه در دولتهاي قبلي سابقه نداشته و اين نشان از اين ميدهد در دولت يازدهم، نگاه به ورزش همگاني يك امر جدي و مأموريتي است. به همين خاطر هم با حضور اساتيد دانشگاه و كارشناسان وزارت ورزش برنامه ميان مدتي را در بعدهاي كيفي و كمي براي عملياتي كردن راهبردهايمان در اين زمينه تنظيم كرديم.
ميتوانيد از راهبردهايي كه تاكنون عملياتي شده نام ببريد؟
يكي از كارهاي عملياتي ما در اين حوزه همافزايي با ساير دستگاههاي مرتبط با جامعه و تشكيل شوراي ورزش همگاني بود. اين شورا با حضور دستگاههاي اجرايي مانند وزارت بهداشت، وزارت علوم، وزارت كشور، نيروهاي مسلح، سازمان ورزش شهرداري، صداوسيما و. . . كه مخاطبان زيادي دارند تشكيل شده است. نكته جالب اينكه اين دستگاهها اعلام كردند در سال 93، 146 برنامه براي كارمندان اجرا كردهاند كه در جاي خود قابل توجه بود.
درباره فدراسيونهاي ورزشي چه برنامهاي داريد؟ به خصوص اينكه خيلي از فدراسيونها در سالهاي اخير با رها كردن ورزش همگاني، فقط به امر توسعه ورزش قهرماني پرداختهاند.
معتقديم كه ورزش همگاني بايد در فدراسيونها جدي گرفته شود. به فدراسيونهاي ورزشي اعلام كرديم كه كميتهاي به نام ورزش همگاني تشكيل بدهند. همچنين به تعدادي از فدراسيونها كه در بحث ورزش قهرماني و اعزامهاي بينالمللي كارنامه خاصي نداشتند، اعلام كردهايم كه اولويتشان را به ورزش همگاني تغيير دهند. همچنين ما 12 فدراسيون همگاني، روستايي، باستاني، كشتي پهلواني، كوهنوردي، بيماران خاص، نجاتغريق، بدنسازي، دانشآموزي، دانشجويي، كارگري و هنرهاي رزمي را زيرنظر خود داريم. در همين رابطه باز هم براي اولين بار با وجود مشكلات مالي موجود در كشور، 10 درصد به بودجه فدراسيونهاي ورزشي اضافه كردهايم و به آنها تأكيد كردهايم كه اين بودجه فقط بايد در بحث توسعه ورزش همگاني صرف شود. به عنوان نمونه به فدراسيون واليبال گفتهايم كه بايد اين ورزش را به روستاها ببرد تا استعداديابي شوند و اين موفقيتها استمرار داشته باشد، فدراسيون كوهنوردي ميتواند برنامههايي مانند كوهپيمايي عمومي را برگزار كند يا فدراسيون دوچرخهسواري، برنامههاي دوچرخهسواري عمومي را برگزار كند. تاكنون هم در سال جاري 7 و نيم ميلياردتومان بودجه در اين رابطه به فدراسيونها اختصاص دادهايم.
نظارت شما روي فدراسيونها براي اينكه بودجه مربوطه صرف ورزش همگاني شود از چه طريقي است؟
ما از فدراسيونها گزارش كار ميخواهيم تا براي تك تك برنامههايي كه اجرا كردهاند گزارش بدهند و بگويند اين بودجه را كجا مصرف كردهاند. در همين رابطه به برخي فدراسيونها كه گزارش كار نداده بودند در مرحله دوم بودجه نداديم و آنها با گذاشتن برنامههاي همگاني جبراني سعي كردهاند خودشان را به ساير فدراسيونها برسانند.
در سطح استانها چه برنامههايي براي توسعه ورزش همگاني داريد؟
در استانها، با توجه به اينكه ادارات كل ورزش و جوانان بازوان اجرايي ورزش در سطح استان هستند، ما اين بودجه را مستقيم به آنها ميدهيم. اين هم كاري است كه براي اولين بار در سطح ورزش كشور اتفاق ميافتد. ما برنامههاي كيفي و كمي زيادي را مدنظر داريم و تصميم داريم بودجه مضاعفي را براي حمايت از ورزش همگاني به ادارات كل اختصاص دهيم. به اين ترتيب كه هر اداره برنامههاي خود را كه در طول سال بايد اجرا كند، براي ما ميفرستد و ما نيز بودجه مناسب را براي اجراي اين پروژهها براي آنها درنظر ميگيريم. به آنها تأكيد كردهايم كه به مناسبتهاي مختلف مانند هفته دفاع مقدس، هفته بسيج، دهه فجر و. . . جشنوارههاي ورزشي برگزار كنند تا قدمي در راه ايجاد شور و نشاط جامعه باشد.
علاوه بر اين، براي افزايش آگاهي مردم درباره اهميت ورزش همگاني چه راهكاري را انديشيدهايد؟
در بحث دانشافزايي مردم در باب ورزش و جلب توجهشان به اهميت ورزش و افزايش آگاهيشان با صدا و سيما تفاهمنامهاي را منعقد كردهايم كه در 20 برنامه، كارشناسان از مزاياي ورزش و همچنين از بيماريهايي مانند روماتيسم، سرطان و... كه بر اثر ورزش نكردن متوجه فرد ميشود صحبت كنند و به مردم اطلاعرساني كنند تا مردم با آگاهي كه كسب ميكنند به سمت كيفيسازي زندگيشان حركت كنند.
بسيج هم يكي از نهادهاي فعال در امر توسعه ورزش همگاني است، تعاملتان با اين نيروي مردمي در اين باب چطور است؟
معتقدم كه بسيج با توجه به پتانسيلها و ظرفيتهايي كه دارد و فعاليتهاي گستردهاي كه در زمينه ورزش در سالهاي اخير داشته، يكي از مهمترين اركان در توسعه ورزش همگاني در سطح كشور است. وزارت ورزش هم تعامل بسيار گستردهاي با بسيج دارد و تفاهمنامههاي مشتركي بين بسيج و وزارت براي افزايش همكاريهاي مشترك تنظيم كردهايم. اين مشاركت در برگزاري جشنوارههاي مختلف ورزشهاي همگاني و تكميل سالنهاي ورزشي برميگردد. در استانها البته ظرفيت همكاريهايمان با بسيج بسيار بالاتر است.