بخش دانشجويي پنجمين دوره مسابقات دانش‌آموزي - دانشجويي هوافضاي دانشگاه صنعتي اميركبير پنج‌شنبه و جمعه در محل اين دانشگاه برگزار شد؛ با اين حال پرونده اين مسابقات تا زمان برگزاري بخش دانش‌آموزي در روزهاي ۴ تا ۶ ارديبهشت و برگزاري اختتاميه‌اي كه زمان آن هنوز مشخص نيست، باز مي‌ماند.
فناوري دانش بنيان و صنعت هوافضا از جمله صنايع گران اما سودده است كه كشورهاي دنيا براي باقي ماندن در رقابت‌هاي بين‌المللي دستيابي به آن را در اولويت خود قرار داده‌اند. ايران نيز چند سالي است سرمايه‌گذاري بر اين بخش را گسترش داده است و بر كسي پوشيده نيست كه سرمايه‌گذاري در اين بخش به معناي توجه بيش از پيش به دانشگاه‌ها است.
دانشجويان شركت كننده پنجمين دوره مسابقات دانش‌آموزي - دانشجويي هوافضاي دانشگاه صنعتي اميركبير ظرفيت‌ها و استعدادهاي بالقوه‌اي هستند كه مي‌توانند در رشته‌هاي طراحي و ساخت موشك‌هاي عمودپرواز، راكت و كوآراتور و در صنايع هوايي و دفاعي فعاليت كنند. در حال حاضر از بين نهادهايي كه مي‌توانند از اين ظرفيت‌هاي جوان استفاده كنند، صنايع هوايي سپاه از بقيه پيشي گرفته است.
جيمبوها به استقبالتان مي‌آيند محل برگزاري پنجمين دوره مسابقات سالانه دانشجويي- دانش‌آموزي هوافضاي دانشگاه اميركبير را آهنگ انيميشن دوست‌داشتني جيمبو پر كرده است كه همخواني غريبي با پرنده‌هايي دارد كه از بالاي سر و كنار گوش واردشوندگان رد مي‌شوند و چند متر آن طرف‌تر زمين مي‌خورند. بعضي از اين پرنده‌ها هم انگار افراد داخل سالن را هدف گرفته‌اند. كمي طول مي‌كشد تا به فضاي هوافضايي محوطه عادت كنيم. يكي با پرنده دست‌سازش عكس يادگاري مي‌گيرد، آخر قرار است ورود خود را به صنعت هوافضاي كشور با اين پرنده جشن بگيرد. يكي ديگر از دانشجويان پرنده‌اش را در گوشه‌اي سشوار مي‌كشد و به قول معروف تر و خشك مي‌كند تا بلندتر بپرد. گروهي هم براي تست پرنده‌شان در ابتداي زمين صف كشيده‌اند.
اولين چيزي كه فهميديم اين بود كه عامل انساني كه همان قدرت بازوي پرتاب كننده است در برد پرواز پرنده‌ها مؤثر است و تمام اينها در زميني به قاعده يك زمين واليبال كه با تور بلندي در انتها محدود شده انجام مي‌شوند.
مهسا گلچوبيان از تيم ايرسا دانشگاه شريف، اين مشخصات را مي‌شد از گردن آويزش خواند. وي براي اينكه ببيند تا چه اندازه بال گلايدرش انحراف دارد صورتش را به زمين چسبانده و پاسخ به سؤالات «جوان» او را از معاينه گلايدرش باز نمي‌دارد. او مي‌گويد بال گلايدر را از چوب سبك بالسا ساخته و طراحي بال را از روي فرمول‌هاي تئوري كه سر كلاس‌هاي دانشگاه آموخته و بال برنامه نويسي كامپيوتري انجام داده است.
اين دانشجو ادامه مي‌دهد: بدنه گلايدر را از روي نمونه‌هاي موفق ساخته‌ايم. علي كوهي از ديگر شركت‌كنندگان پنجمين دوره مسابقات دانشجويي- دانش‌آموزي هوافضاي دانشگاه اميركبير است. وي دانشجوي سال دوم مكانيك دانشگاه آزاد كرج و عضو تيم KSME اين دانشگاه است. كوهي سطح مسابقات اين دوره را متوسط ارزيابي مي‌كند و علت آن را رعايت نكردن استانداردهاي مسابقه از جمله طول بال و وزن از سوي تيم‌هاي شركت كننده و كمبود توجه و حمايت مسئولان در سطوح مختلف عنوان مي‌كند. البته اين دانشجوي جوان كه اتفاقاً گلايدر تيمشان تا آخرين لحظات برگزاري مسابقات اول بود گلايه‌هايي هم دارد: دانشگاه‌ها حمايت‌هاي لازم را از دانشجويان ندارند. مثلاً حداقل امكانات را هم در اختيار دانشجويان قرار نمي‌دهند. مثلاً ما براي آزمايش گلايدرمان قبل از مسابقات سالن ورزشي دانشگاه همان را چند ساعتي احتياج داشتيم كه دانشگاه در اختيارمان نگذاشت.
وي در مورد ايرادات وارد بر نحوه برگزاري مسابقات نيز مي‌گويد: مسابقات در يك فضاي بارانداز و محوطه تقريباً باز انجام مي‌شود كه باعث مي‌شود باد زير گلايدرها برود و آنها را منحرف كند و مسير كمتري را طي كنند. اغلب اين گلايدرها در فضاي بسته تست شده‌اند. بنابه گفته كوهي طراحي‌هاي گلايدر اعم از ريپ‌ها، باله‌ها و ايرفول‌ها از روي فرمول‌هاي استاتيك و ديناميكي كه در كلاس‌هاي درس ياد گرفته‌ايم، صورت گرفته، اما بال عقب گلايدر را تجربي و نسبت به بدنه ساخته‌ايم و اينقدر تست كرده‌ايم تا در پرواز جواب داده است. اين دانشجو از داوري‌هاي اين دوره راضي است.
تجربه‌هاي يك داور عباس كلانتري، دانشجوي سال اول رشته هوافضاي دانشگاه اميركبير است. او درباره نحوه انتخاب داورهاي مسابقه مي‌گويد: بچه‌هاي علاقه‌مند در دفتر مسابقه ثبت‌نام مي‌كنند و بر اساس توانمندي‌هايشان پستشان را بر مي‌گزينند. شيوه داوري آسان است و شركت‌كننده‌ها هم مي‌توانند بر اساس فرمول‌هايي امتيازات خود را محاسبه كنند. انحراف، ميزان برد گلايدر، حالت پرواز، وزن كشي و ابعاد، ملاك امتيازدهي هستند. به نظر وي افزايش ركوردها يكي از نشانه‌هاي افزايش كيفيت رقابت‌ها است. به گفته كلانتري هر پرتاب را شش نفر داوري مي‌كنند.
سهراب حضرتي، دانشجوي سال آخر كارشناسي هوافضاي دانشگاه اميركبير و دبير اجرايي پنجمين دوره مسابقات هوافضا به «جوان» مي‌گويد: اين مسابقه در دو بخش دانش‌آموزي و دانشجويي با حضور ۴۰۰ تيم و در پنج گرايش در دانشگاه صنعتي اميركبير برگزار مي‌شود كه در بخش دانش‌آموزي تيم‌ها در گرايش‌هاي گلايدر دانش‌آموزي، هاوركرافت دانش‌آموزي و موشك آبي پيشرفته و در بخش دانشجويي در دو گرايش گلايدر دانشجويي و روبات‌هاي پرنده با هم به رقابت مي‌پردازند.
وي برگزاري سمينارها و كارگاه‌هاي آموزشي مخصوص روبات‌هاي پرنده توسط كادر فني مسابقه روبات‌هاي پرنده دانشگاه را از جمله برنامه‌هاي حاشيه‌اي اين مسابقه نام مي‌برد و اضافه مي‌كند: اين كادر فني شامل اعضاي تيم AUTMAV دانشگاه است كه موفق به كسب دو مقام دومي در مسابقات بين‌المللي IMAV در هلند و آلمان شدند. حضرتي با اشاره به تعداد تيم‌هاي شركت‌كننده در هر يك از گرايش‌ها مي‌افزايد: تاكنون ۱۵ تيم در گرايش روبات‌هاي پرنده، ۷۵ تيم در گرايش گلايدر دانشجويي، ۱۵۰ تيم در گرايش گلايدر دانش‌آموزي، ۸۰ تيم در گرايش هاوركرافت و ۹۰ تيم در گرايش موشك آبي پيشرفته تأييد اوليه شدند. وي محاسن برگزاري اين مسابقات را در رده دانش‌آموزي آشنايي دانش‌آموزان با علم هوافضا عنوان مي‌كند و در رده دانشجويي معتقد است اين مسابقات حس رقابت را بين دانشجويان بالا مي‌برد كه اين به ارتقاي سطح علمي آنها مي‌انجامد، علاوه بر اينكه دانشجويان را به انجام كار تيمي تشويق مي‌كند. صنعت هوافضا در تمام كشورها از جمله صنايع و فناوري‌هاي گران به شمار مي‌رود، اما اين گراني در كشور ما با وجود تحريم‌ها با شدت بيشتري احساس مي‌شود. اين موضوع را دبير اجرايي پنجمين دوره مسابقات هوافضاي اميركبير اينطور بيان مي‌كند: از آنجا كه فعاليت‌هاي هوافضا، فعاليت‌هاي گراني محسوب مي‌شوند انحصاراً در اختيار ارگان‌هاي دولتي است و كمتر بخش خصوصي وارد آن مي‌شود.
بنابراين ورود دانشجويان و فارغ التحصيلان رشته هوافضا به حوزه صنعت و طراحي و توليد از مسيرهاي دولتي امكان پذير است. وي پيشنهاد مي‌كند كه براي حل مشكل اقامت دانشجويان شهرستاني شركت كننده در مسابقات، دانشگاه با برگزاري اين رقابت‌ها در تابستان موافقت كند. دانشجويان شركت كننده در مسابقه در مقطع كارشناسي هستند و حضور دانشجويان هيچ رشته‌اي محدوديت ندارد. هر چند اين تيم‌هاي جوان با انگيزه‌هاي بزرگ‌تري رقابت مي‌كنند اما ۱۵ ميليون جايزه بين برنده‌ها تقسيم مي‌شود. مشكلات نرم افزاري و تأخير در آغاز رقابت‌ها هم دامنگير اين مسابقات شد. اما در حالي كه همايش‌هاي ميلياردي بزرگ‌تر‌ها اين مشكلات را دارند اين مسابقه كه صفر تا صدش را دانشجويان مديريت مي‌كردند، جاي خود دارد. گفتني است برگزاري اين مسابقات در سطح بين‌المللي هزينه‌هاي بالايي دارد، هم به خاطر قيمت ارز و دلار و هم به خاطر مشكل اسكان مدعوين. به همين دليل دانشجويان به برگزاري آن در سطح ملي اكتفا كرده‌اند.
