مهر: موضوع پیوند عضو در کشور از جمله مباحثی است که همواره با چالشهای زیادی همراه است. به طوریکه خرید و فروش کلیه در این بین، بازار سلامت را تحت الشعاع خود قرار داده است.
زیرا به نظر می رسد کلیه، تنها عضوی از بدن انسان است که می تواند وارد مبادلات غیر معمول شود. چون در حال حاضر پیوند از قلب، ریه، کبد و... تنها از افراد دچار مرگ مغزی انجام می شود اما پیوند کلیه به دلیل اینکه هر انسانی 2 کلیه دارد که می تواند با یکی از آنها نیز زندگی کند، باعث شده کلیه به بازار سلامت راه یابد.
موضوعی که با مشکلات زیادی مواجه است. زیرا، نرخ خرید و فروش این عضو حساس بدن، در بازار غیررسمی تفاوت زیادی دارد با آنچه که بر اساس روال معمول تعیین شده است.
مصطفی قاسمی رئیس انجمن خیریه حمایت از بیماران کلیوی ایران گفته است که باتوجه به رشد چشمگیر نرخ تورم در سال جاری، قیمت کلیه در سال آینده از 7 میلیون به حدود 10 میلیون تومان خواهدرسید.
به گفته وی، در حال حاضر هر بیمار دیالیزی برای دریافت کلیه مبلغی معادل 7 میلیون تومان می پردازد. حال آنکه با توجه به وضعیت رشد تورم در کشور، پیش بینی می شود این مبلغ در سال 92 به حدود 10 میلیون تومان برسد.
قاسمی افزود: در حال حاضر در کشورهای پیشرفته دنیا، یک بیمار دیالیزی برای پیوند کلیه چندین سال در فهرست انتظار می ماند و خیلی از آنها متاسفانه قبل از پیوند کلیه جان می سپارند. حال آنکه در کشور ما با توجه به شرایط بسیار مطلوب تر، مدت زمان انتظار برای دریافت کلیه کمتر از یکسال است.
وی گفت: هزینه پیوند کلیه در خارج از کشور بین 50 تا 100 هزار دلار است. اما بیماران دیالیزی کشور برای عمل جراحی پیوند کلیه هیچ هزینه ای نمی پردازند، چرا که بیمه ها هزینه های مربوطه را می پردازند.
این اظهارات در حالی عنوان می شود که پیش بینی افزایش قیمت اعضای بدن در بازار سلامت، امری غیرقابل قبول است. زیرا، طرح چنین موضوعی در آستانه ورود به سال نو، می تواند تبعات ناخوشایندی به همراه داشته باشد. البته قیمت کلیه در بازار غیر رسمی، فراتر از 7 میلیون است. ضمن اینکه شنیده شده فرد نیازمند کلیه حاضر است در قبال گرفتن کلیه سالم، یک واحد مسکونی نیز بدهد. زیرا، فردی که نمی تواند با دیالیز به زندگی خود ادامه دهد، لازم است هرچه زودتر پیوند کلیه انجام دهد و همین مسئله او را در شرایطی قرار می دهد تا مجبور شود در صورتی که انجمن نتواند برای او کلیه اهدایی فراهم کند، به طور مستقیم وارد معامله با فروشنده کلیه شود.
دکتر حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، نبود فرهنگ اهدای عضو را عاملی برای پیدایش قاچاق اعضای بدن انسان خواند و گفت: امروزه برخی سوداگران مرگ و افراد سود‌جو از احتیاج مبرم بیماران نیازمند عضو سوءاستفاده کرده و با واسطه‌گری در مورد پیوند اعضا رقمهای نجومی را برای واسطه‌گری فروش یک عضو دریافت می‌کنند که با خواست همگانی باید دست چنین افرادی کوتاه شود.
دکتر محمدرضا نوروزی جراح و متخصص بیماریهای کلیوی معتقد است که 30 درصد جمعیت کشور یعنی 14 میلیون ایرانی به نوعی درگیر بیماریهای کلیوی هستند.
وی گفته است که هر سال حدود 20 درصد به تعداد بیماران دیالیزی در کشور اضافه می‌شود.
این جراح و متخصص بیماریهای کلیوی با اعلام اینکه سالانه 2 هزار پیوند کلیه در کشور انجام می‌شود، افزود: در سال 88 سهم پیوند کلیه از مرگ مغزی حدود 395 مورد بود که این آمار در سال 89 به 590 مورد و در سال گذشته به 760 مورد رسید.
نوروزی با اعلام اینکه ایران در رتبه چهل و ششم آمار مرگ مغزی در جهان قرار دارد، گفت: اگر همه موارد مرگ مغزی در کشور حاضر به اهدای هر دو کلیه خود شوند بسیاری از مشکلات بیماران دیالیزی برطرف خواهد شد.
دکتر مسعود پزشکیان عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تأکید بر ضرورت فرهنگ‌سازی در جامعه برای اهدای عضو در شرایط وقوع حوادثی نظیر مرگ مغزی، تصریح کرد: به طور قطع با گسترش فرهنگ اهدای عضو بیماران مرگ مغزی، نه تنها جان تعدادی از شهروندان نجات پیدا خواهد کرد بلکه معضل فروش اعضای بدن که به فرصتی برای سوء استفاده دلالان و سودجویان تبدیل شده نیز مرتفع خواهد شد.
وی موضوع اهدای اعضای بدن پس از مرگ مغزی را مسئله‌ای بسیار حساس خواند و افزود: البته مسئله اهدای عضو در بسیاری از کشور‌ها به عنوان یک دغدغه جدی برای افراد مطرح بوده و در بسیاری از کشورهای توسعه یافته نیز اهدای عضو پس از مرگ مغزی به راحتی انجام نمی‌شود.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ادامه داد: مسائل شرعی و حقوقی اهدای عضو پس از مرگ مغزی دارای پیچیدگی‌هایی است که به آسانی نمی‌توان در مورد آن اظهار‌نظر قاطعانه‌ای کرد و در این مورد باید نظرات کارشناسان امر گرفته و از تجمیع نظرات راهکار واحدی بیرون آید.
