جوان آنلاین: کارشناس اقتصادی معتقد است: روش تعرفهگذاری پلکانی بیشتر هدفش مدیریت مصرف مشترکان بدمصرف است. کسانی که از خانهها و ویلاهای بسیار بزرگ استفاده میکنند و اصرار دارند خانهها و استخرهایشان همیشه گرم باشد، هدف بهینهسازی هستند و باید مصارفشان کنترل شود.
سال گذشته تولید گاز ایران حدود ۸۵۰میلیونمترمکعب بود که رقم بالایی است. شواهد نشان میدهد ما به لحاظ میزان تولید مشکلی نداریم و جزو کشورهایی هستیم که بالاترین میزان تولید روزانه گاز را ثبت میکنیم. از ۸۵۰میلیونمترمکعب گاز بیش از ۷۰۰میلیونمترمکعب در بخش خانگی مصرف شده است.
با وجود تولید بالای گاز در کشورمان، در ماههای سرد سال، با ناترازی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰میلیونمترمکعب در روز مواجه میشویم. به نظر بسیاری از کارشناسان، دلیل این موضوع افزایش مصرف گاز در بخش خانگی به صورت روزافزون و غیرمدیریتشده است.
ناترازی گاز به محدودیت دسترسی صنایع و نیروگاهها به گاز منجر میشود که عدمالنفعی بین ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار برای کشور دارد. بر این اساس، نیاز است به سمت اعمال راهکارهایی به منظور رفع این ناترازی حرکت کنیم و مدیریت مصرف را در دستور کار داشته باشیم.
به باور کارشناسان، تعرفهگذاری پلکانی گاز یکی از بهترین روشها برای کنترل مصرف است. در این روش، مصارف غیرضرور مشمول یارانه نمیشود و با قیمت واقعی و صادراتی محاسبه میشود.
هادی حقشناس، کارشناس اقتصادی در گفتگو با «جوان» با اشاره به این موضوع که در زمان اوج مصرف گاز در کشورمان طی روزهای اخیر میزان مصرف گاز به ۶۸۰میلیونمترمکعب در روز رسید، تصریح کرد: آمار شرکت ملی گاز ایران مبنی بر اینکه با اجرای تعرفهگذاری پلکانی به کاهش ۲۵میلیونمترمکعبی مصرف روزانه گاز در کشور رسیدهایم، نشان میدهد توانستهایم به میزان ۳ تا ۴ درصد مصرف در روزهای بسیار سرد کاهش مصرف داشته باشیم که بسیار خوب است.
این کارشناس اقتصادی توضیح داد: در این روش تعرفهگذاری، اقشار ضعیف و متوسط جامعه از معافیت برخوردار میشوند و از گاز با قیمت یارانهای بهره میبرند.
حقشناس گفت: این روش بسیار منطقی است که پرمصرفها هزینه واقعی گاز را پرداخت کنند و مشترکان کممصرف از یارانه برخوردار شوند و معافیت داشته باشند.
وی ادامه داد: تعرفهگذاری پلکانی قطعاً در مدیریت مصرف انرژی در کشور اثر دارد و کاراییاش در کشور ثابت شده است، اما نباید فقط به اجرای این روش برای بهینهسازی مصرف بسنده کنیم. لازم است سیاستهای مختلفی را به موازات یکدیگر به اجرا بگذاریم.
این کارشناس اقتصادی توضیح داد: مبحث ۱۹ ساختمانسازی باید با جدیت در کشور مورد توجه قرار بگیرد و لازم است شهرداریها در این زمینه کنترل بیشتری اعمال کنند. نباید اجازه دهیم کیفیت ساختمانسازی در کشور به هدررفت انرژی منجر شود.
حقشناس گفت: قطعاً تعرفه و قیمت اثرگذاری بالایی در بهینهسازی مصرف گاز در کشور دارد. به این ترتیب، مشترکان حساسیتی نسبت به استفاده از گاز خواهند داشت و از هدررفت آن جلوگیری میکنند.
وی خاطرنشان کرد: در تعرفهگذاری پلکانی هدف این نیست که میزان رفاه مورد نیاز و معمول خانوارها آسیب ببیند. مشترکانی که در چارچوب الگو از گاز استفاده میکنند، مشمول یارانه میشوند و از معافیت قبوض بهره میبرند، تنها بدمصرفها اضافه پرداختی خواهند داشت و هزینه گاز را به صورت آزاد و واقعی پرداخت
خواهند کرد.
این کارشناس اقتصادی در پایان تأکید کرد: این تصور بسیار غلط است که ما صاحب منابع عظیم نفت و گاز هستیم و نیازی به بهینهسازی مصرف نداریم. این منابع، سرمایههای بین نسلی هستند و با هزینه بالا از زیر زمین استخراج میشوند و به دست مصرفکنندگان میرسند. بهینهسازی مصرف انرژی یک امر حیاتی است و باید با جدیت دنبال شود.