جوان آنلاین: شاید هنوز هم بسیاری از ایرانیان «لنگرود» در استان گیلان را با طعم چای ایرانی و طبیعت بکرش می‌شناسند، اما خوب است بدانیم در روستا‌های این منطقه صد‌ها کارگاه تولید نان برنجی وجود دارد که چندهزار نفر در آن‌ها مشغول کار و فعالیت هستند؛ نان برنجی‌هایی که حالا بوی مطبوعش به آن طرف مرز‌ها هم رسیده و در چندین کشور همسایه، مردم منتظر رسیدن انواع آن هستند. طی سال‌های اخیر و با کاهش نزولات آسمانی و ورود چای خارجی، برخی چایکاران لنگرودی اجباراً از کار خود دست کشیدند، اما با حمایت‌های بسیج سازندگی، حتی یک روز هم بیکار نماندند و با استفاده از تسهیلات اقتصاد مقاومتی کارگاه‌های تولید نان برنجی راه انداختند. حالا نه تنها لنگرودی‌ها درآمد بسیار خوبی از تولید نان برنجی دارند بلکه این شهرستان به قطب تولید این نوع نان تبدیل شده است.
در شرق استان گیلان، بین خزر و استواری لیلاکوه شهری خودنمایی می‌کند که خونگرمی شالیزارهایش با خونسردی باغ‌های چایش در هم آمیخته است. دیدن چهره مهربان و همیشه بهاری مردمان لنگرود با آن نگاه‌های روشن، آرزوی تمام کسانی است که یک بار نان و نمکی از سفره اخلاص‌شان خورده‌اند.
شهرستان لنگرود با وسعت ۴۸۰کیلومتر مربع از شمال به دریای خزر، از غرب به لاهیجان و از شرق به رودسر می‌رسد. لنگرود قدمتی دیرینه دارد و نامش ۹۰۰سال قبل در کتب تاریخی آمده است. ظاهراً لنگرود از دو کلمه لنگرگاه و رود گرفته شده، زیرا لنگرود ابتدا یک لنگرگاه بوده و رودخانه‌ای در جوار آن به دریای خزر می‌ریخته است.
بوی انواع نان می‌آید
آب و هوا و جغرافیای استثنایی لنگرود موجب شده است گرایش اصلی مردم این شهرستان به کشاورزی باشد. برنج، چای و صیفی‌جات اصلی‌ترین محصولات کشاورزی این منطقه است و در عین حال صید ماهی هم به عنوان یکی دیگر از مشاغل در میان مردم رواج دارد. بازار هفتگی لنگرود که دوشنبه‌ها و چهارشنبه‌ها برپا می‌شود، از جمله جاذبه‌های گردشگری لنگرود است و شهرت زیادی دارد.
در کنار گرایش مردم لنگرود به کار کشاورزی، تولید و پخت انواع نان محلی و سنتی نیز در این شهرستان رواج فراوانی دارد تا جایی که در برخی روستاهایش بیش از ۸۰درصد افراد شاغل در نانوایی‌های سنتی مشغول امرار معاش هستند.
در ابتدای مسیر لنگرود به سوی لیلاکوه، زنان سختکوش لنگرودی با دستان پرتلاش مشغول پخت انواع نان هستند. پخت نان محلی در لنگرود این روز‌ها به منبع درآمدی کاملاً جدی و قابل تکیه برای زنان خانه‌دار و حتی کشاورزان تبدیل شده است. نان کشتا، نان خلفه و نان تمیجان نمونه‌هایی دیگر از نان‌های سنتی لنگرود است که بوی خوش‌شان هوش از سر هر گردشگری می‌برد.
خانم جوادی یکی از تولیدکنندگان موفق نان برنجی در لنگرود است. او درباره شغلش می‌گوید: کار اصلی من و همسرم زراعت چای بود، اما بعد از یک دوره کسادی بازار و واردات چای خارجی که دخل و خرج ما را به هم ریخت، وارد کار پخت نان برنجی به صورت حرفه‌ای شدیم، البته بیش از ۲۰سال است از برنج ریزه، نان برنجی تولید می‌کنیم. این مدت برای ما تجربه خوبی بود تا بتوانیم بهترین نان برنجی‌ها را داشته باشیم.
این خانم کارآفرین با تأکید بر اینکه چند سال پیش و در روز‌های ابتدایی که این کار به شغل اصلی ما تبدیل شده بود، کل فرایند تولید نان از خمیرگیری تا چانه‌زنی را با دست و ابزار‌های سنتی انجام می‌دادیم، ادامه می‌دهد: در همین روش سنتی هم با افزایش تعداد مشتری‌ها و استقبال گردشگران روبه‌رو و متوجه شدیم دیگر این روش جوابگو نیست و بر همین اساس تصمیم گرفتیم از دستگاه‌های صنعتی استفاده کنیم.
این بانو که حالا مشتریان زیادی در استان‌های دیگر دارد، توضیح می‌دهد: بسیج سازندگی حمایت‌های خوبی کرد تا بتوانیم لوازم مورد نیازمان را بخریم، البته تسهیلات اقتصاد مقاومتی کارساز بود و بعد از آن پروانه بهداشت را به راحتی برای‌مان گرفتند. حالا قصد داریم به آن طرف مرز‌ها فکر کنیم و صادرات نان برنجی لنگرود را در برنامه داشته باشیم.
«صداقت» بهترین عامل موفقیت
یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نان برنجی در لنگرود با بیش از ۱۷ سال سابقه سیدابراهیم جوادین است.
این فعال اقتصاد مقاومتی هم قبلاً یکی از چایکاران موفق لنگرود بوده است و با اینکه زمین‌های زیادی داشت، اما کسادی بازار چای او را به سوی تولید نان محلی سوق داده است.
خودش در این باره می‌گوید: در طول سال چهار بار برداشت چای داشتیم و بسیار هم موفق بودیم، اما بازار آنقدر خراب شد که ناگزیر به تغییر شغل شدیم. دخترم در خانه همسایه پخت نان برنجی و نان‌های محلی را یاد گرفته بود و کم‌کم در خانه خودمان تولید این نوع از نان را شروع کردیم. من نان‌ها را به بازار محلی لنگرود می‌بردم و می‌فروختم. با اینکه تولید محدودی داشتیم، اما کاملاً کفاف زندگی‌مان را می‌داد.
او می‌افزاید: چند سال قبل بسیج سازندگی وارد عمل شد و با پرداخت تسهیلات به مردم به آن‌ها کمک کرد تا دستگاه‌های صنایع تبدیلی به ابزار‌های صنعتی تولید نان محلی را تهیه کنند و تولیدشان را افزایش دهند. من و بسیاری دیگر از نانوایان لنگرودی از این امکان استفاده کردیم و به همین دلیل تولید، فروش و درآمدمان افزایش قابل توجهی پیدا کرد. در حال حاضر به همراه همسرم پنج روز در هفته از ساعت ۴:۳۰ صبح تا ۱۳ مشغول تولید نان در کارگاه هستیم.
سیدابراهیم درباره علت موفقیتش در تولید نان برنجی خاطرنشان می‌کند: من نان کهنه را قاتی نان‌های نو دست مردم نمی‌دهم. وقتی برای فروش نان به بازار می‌روم، به مردم راست می‌گویم. به آن‌ها می‌گویم که این نان دقیقاً چه زمانی پخته شده است. مشتری‌های من ثابت و همیشگی هستند، چون از من صداقت دیده‌اند. اگر روراستی و صداقت در کار باشد، خدا به کار برکت می‌دهد. مشتری‌های من حتی اگر محتاج نان هم باشند، منتظر می‌مانند تا روز چهارشنبه من را در بازار ببینند و قبل از آن از کسی نان نمی‌خرند.
حرکت به سمت بازار‌های خارجی
تولید نان برنجی در لنگرود آنقدر رونق گرفته است که حالا بسیاری از تولیدکنندگان به بالابردن کیفیت جهت صادرات فکر می‌کنند، هر چند هم اکنون چند تولیدکننده اقدام به این کار کرده‌اند و کشور‌های همسایه مقصد نان‌برنجی‌های آنان است.
سهراب هاشمی از جمله این تولیدکنندگان نان برنجی است که به گفته خودش ابتدا به عراق و حالا به کشور‌های حاشیه خلیج‌فارس نان برنجی می‌فرستد و سود خوبی هم می‌کند.
این کارآفرین با بیان اینکه ابتدا کار را با پنج نفر شروع کرد و بعد از گرفتن تسهیلات اقتصاد مقاومتی و حمایت از طرف بسیج سازندگی کارگاهش را توسعه داده است و حالا بیش از ۲۰ نفر مشغول فعالیت هستند، می‌گوید: قبل از هر چیز باید به جوانان بگویم که به جای دست روی دست گذاشتن بهتر است یک حرفه و مهارت را بیاموزند. هرگز نگویند این کار سطح پایینی است یا در شأن آن‌ها نیست. اگر تا چند سال پیش به کسی می‌گفتی خمیرگیری و تولید نان برنجی را بیاموز، این موضوع را جدی نمی‌گرفت، اما امروز کسی که این کار را بلد باشد، از همان ابتدا به عنوان یک شخص ماهر با حقوق بسیار خوب استخدام می‌شود یا خودش دست به تولید نان برنجی می‌زند.
هاشمی با تأکید بر اینکه به صورت مستقیم و غیرمستقیم حدود ۵۰ شغل ایجاد کرده است، تصریح می‌کند: یک بار برای یکی از دوستانم که در عراق است چند بسته نان برنجی فرستادم. بعد از چند روز تماس گرفت و درخواست چند کارتن نان برنجی کرد. این آغازی برای تولید نان برنجی برای عراقی‌ها بود. دوستم گفت: شما نان برنجی تولید کن و من اینجا بازاریابی و کار فروش را انجام می‌دهم. با این کار تولید ما زیادتر شد و سعی کردیم در نان برنجی‌ها تنوع طعم هم داشته باشیم. بعد از آن سراغ کشور‌های حاشیه خلیج‌فارس رفتیم. هنوز کار ما در این کشور‌ها به اندازه عراق رونق نگرفته است، اما توانسته‌ایم عرب‌های آن منطقه را با نان برنجی لنگرود آشنا کنیم. همین کار موفقیت بزرگی است و ان‌شاءالله با کمک دیگر تولیدکنندگان لنگرودی بازار‌های جدیدی ایجاد خواهد شد.
