جوان آنلاین: محمد منانرئیسی در کانال شخصی در ایتا خود نوشت: به هندسه مساجد دقت کردهاید؟ در اغلب آنها مطابق سنت ما از هندسههای چهارگوش استفاده شده است. انتخاب مربع یا مستطیل برای هندسه شبستان سبب تطبیق هندسه با کاربری اصلی مسجد شده است، زیرا این نوع هندسهها، به دلیل فرم ایستا، متوازن و متقارنی که داشتهاند، سبب القای حس سکون میشدند که متناسب با تفکر بوده است، برخلاف هندسههای پویا (نظیر فرمهای مدور و سیال) که مناسب تحرک است و نه تفکر. علاوه بر هندسه شبستان، در آرایهها و تزئینات مسجد نیز از هندسههای انتزاعی (نظیر اسلیمیها و گرههای اسلامی) و همچنین رنگهای سرد و آرامشبخش (نظیر آبی فیروزهای) استفاده میشده است که این نوع تزئینات و رنگها، به دلیل تناسب با مفهوم سکون، بسترساز تفکر است. این نوع معماری سکونآفرین و تفکربرانگیز مساجد، به نمازگزار کمک میکند ذکر خود را با فکر همراه کند؛ فکر و ذکری که به تعبیر برخی علما، توأمانشدن این دو باهم از ویژگیهای أُولِیالْأَلْبَاب (آل عمران/۱۹۰) است؛ همانهایی که قرآن کریم آنها را چنین توصیف میفرماید: الَّذِینَ یَذْکُرُونَ اللَّهَ قِیَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِهِمْ وَ یَتَفَکَّرُونَ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْض (آل عمران/۱۹۱). اما برخلاف این نوع معماری مساجد سنتی، در برخی مساجد معاصر نه در هندسه و نه در جزئیات کالبدی آنها، به تطبیق معماری مسجد با دوگانه ذکر و فکر توجهی نمیشود و بالطبع، معماری چنین مساجدی تناسب چندانی با تربیت خردورزان و أُولِیالْأَلْبَاب نیز ندارد.