جوان آنلاین: مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ‌گلستان معتقد است: فلسفه یلدا صلح است و ایرانی‌ها با بزرگداشت این آیین صلح‌طلبی خود را به جهانیان نشان می‌دهند چراکه همه اقوام برای چند ساعتی فارغ از هر کدورت و مشکلی گرد یکدیگر جمع می‌شوند. آفرین امامی، موزه‌دار، کارشناس ارشد پژوهش هنر و مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ‌گلستان در گفتگو با «جوان» درباره ثبت یلدا به عنوان میراث ناملموس می‌گوید: به همت معاونت میراث فرهنگی و دفتر ثبت میراث ملموس و ناملموس تعداد زیادی از آثار ما از جمله «شب یلدا» در فهرست آثار جهانی به ثبت رسیده است که این نشان از فرهنگ غنی ایرانی- اسلامی دارد؛ فرهنگی که تلفیق آن موجب شده است علاوه بر تاریخ محکم و قوی پشت آن، در کنار اسلامیت به لحاظ اصول درست و غنی، ترکیب خوبی در اختیار داشته باشیم.
وی با تأکید بر اینکه از چندین سال پیش فهرست آثار ناملموس آغاز شده است، از افزایش ثبت این آثار در جهان خبر می‌دهد و بیان می‌کند: در حال حاضر ایران در فهرست خوبی از ثبت این آثار قرار گرفته است، اما باید به دنبال فواید ثبت اثر ناملموس در فهرست جهانی باشیم و ببینیم حفظ و انتقال آن به نسل‌های آینده چه راهی را برای ما باز می‌کند تا در انتقال آن به نسل‌های آینده دچار بیراهه و از مسیر خارج نشویم.
امامی بیان می‌کند: از گذشته‌های دور، یلدا در اولین شب زمستان و طولانی‌ترین شب سال است که در این شب اقوام به دیدار یکدیگر می‌روند و دور هم جمع می‌شوند تا علاوه بر گفت‌وگوی خانوادگی اشعار شاعران شهیر فارسی را قرائت کنند.
به اعتقاد وی، در واقع دورهمی خانوادگی فرصتی برای پایبندی اقوام به یکدیگر است که این اتفاق ثبت و در طول زمان باید منتقل شود.
این کارشناس فرهنگی اضافه می‌کند: گاهی یک اثر ناملموس و موضوع فرهنگی درگیر افراط و تفریط می‌شود و سوءفهم در انتقال آن رخ می‌دهد. یلدای ایرانی‌ها گرم و پر از مهر و صفا و به دور از هر تجملی بود چراکه هر ایرانی به وسع خود سفره‌ای ساده تدارک می‌دید. همین سادگی‌ها باعث افزایش رفت‌وآمد و نشست و برخاست‌ها می‌شد، در حالی که امروز مراسم‌هایی، چون یلدا و عید نوروز درگیر افراط و تفریط شده است.
امامی ضمن گلایه از انتشار عکس‌های تجملات یلدایی در صفحات مجازی می‌گوید: فردای یلدا و نوروز با بازشدن صفحات مجازی صرفاً سفره‌های تجملاتی نمایش داده می‌شود، یعنی به جای نمایش ارتباط خانوادگی و دورهمی صرفاً دکوراسیون و مخارج سنگین پشت این تجملات نمایش داده می‌شود که با اینچنین رفتاری سادگی و زیبایی یلدا زیر پا گذاشته می‌شود و تبدیل به چشم و هم‌چشمی به صرف نمایش سفره‌های یلدایی خواهد شد.
وی بیان می‌کند: تجمل‌گرایی در مراسم یلدا باعث می‌شود سفره پرتجمل‌تر نزد مردم یلدای بهتری تلقی شود. یکم دی ماه با باز شدن صفحه مجازی شاهد مانور دکور‌ها هستیم و جالب این است سفره‌ها چیدمان غیرمیراثی دارد. بار‌ها شده در تصاویر شب یلدا، کدو حلوایی به شکل تزئین هالووین می‌بینیم و این فاجعه است که در سفره‌های اصیل ایرانی رخ می‌دهد چراکه افراد برای پررنگ کردن سفره از هر چیز ناملموسی استفاده و بیشترین آسیب را به فرهنگ وارد می‌کنند. وی درباره اهمیت میراث ناملموس برای کشور ما و جایگاه جهانی یلدا می‌گوید: فلسفه شب یلدا فلسفه صلح است. وقتی خانواده‌ها درگیر اختلافاتی هستند، شب یلدا باعث می‌شود فارغ از هر مشکل و اختلاف سلیقه‌ای در یک شب به احترام بزرگ‌تر‌ها دور هم جمع شوند که همین نشان می‌دهد ایرانیان همیشه صلح‌طلب بوده و هستند.
به اعتقاد وی، صلح‌طلبی مهم‌ترین پیام شب یلدا به جهانیان است و در واقع یلدا سند صلح‌طلبی ما ایرانیان محسوب می‌شود که نباید بگذاریم خدشه‌ای به آن وارد شود.
امامی با تأکید بر اینکه کوشش ما برای معرفی صحیح یلدا اجازه قضاوت‌های ناروا را خواهد گرفت، می‌افزاید: وقتی کسانی که اختلاف دارند دور یکدیگر جمع می‌شوند، این تجلی صلح‌طلبی است، ضمن اینکه ما به عنوان یک ایرانی موظف هستیم خود را درست معرفی کنیم و عدم‌معرفی صحیح خود می‌تواند اجازه سوءبرداشت و تحمیل صفت‌های ناروا را ایجاد کند، پس اگر ما خود را درست معرفی کنیم، بزرگ‌ترین دفاع را داشته‌ایم.
کارشناس ارشد پژوهش هنر درباره موفقیت ما ایرانی‌ها برای انتشار پیام صلح‌طلبی یلدا گفت: برای مخابره این پیام به جهانیان باید فرزندان خود را با میراث ناملموس آشنا کنیم چراکه آینده از آن ملتی است که گذشته خود را به خوبی می‌شناسد.
امامی معتقد است: اگر ما فرزندان خود را با گذشتگان آشنا نکنیم، هرگز نمی‌توانیم آینده خوبی را برای آن‌ها رقم بزنیم و به پشتوانه گذشگان می‌توانیم آینده را بسازیم.
وی می‌گوید: ملتی که با ارزش تاریخی ملی خود آشنا باشند، برای حفظ این ارزش‌ها کوشش می‌کنند، لذا برای بچه‌ها باید در دوران آموزش مدارس و کتب درسی آشنایی با میراث ناملموس و ملموس را در نظر بگیریم.
مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ‌گلستان در توضیح تبعات منفی بیگانگی نسل جدید با میراث ملموس و ناملموس به «جوان» می‌گوید: تکنولوژی شمشیر دو لبه است، اما باید ابتدا تعریف آن را به فرزندان آموزش داد. به اعتقاد وی، مسیر فعلی، غرق‌شدن برخی افراد در صفحات مجازی را به دنبال دارد، در حالی که می‌توانیم از این تکنولوژی در مسیر اهداف ملی و فرهنگی خودمان استفاده کنیم.
وی برای دوری از حاشیه‌روی ایرانی‌ها از میراث یلدا بیان می‌کند: ابتدا باید بزرگ‌تر‌های ما با میراث‌های ناملموس آشنا شوند و بعد از درک آن و مفاهیم موجود درصدد منتقل‌کردن آن در ذهن سفید بچه‌ها باشند. وقتی فرزند ما کدوی هالووین در سفره یلدا ببیند، یعنی والدین مفهوم یلدا را نشناخته‌اند یا اگر جلد نفیس حافظ در عکس‌ها وجود داشته باشد، در حالی که قادر به خواندن یک بیت از آن نباشیم، امکان آشنایی فرزندان با میراث ناملموس هم وجود ندارد. من در مجموعه میراث جهانی گلستان تلاش می‌کنم آنچه از تکنولوژی وجود دارد در خدمت ایران و ایرانی‌ها باشد، بنابراین هر صفحه ایرانی می‌تواند در مناسبت‌هایی، چون یلدا نشانی از این اثر داشته باشد، اما صرفاً با یک بیت شعر یا با یک انار سرخ ساده این میراث ناملموس حفظ نخواهد شد و باید فرهنگ‌سازی جامعی داشت.
مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ‌گلستان می‌افزاید: حفظ میراث ناملموس نیاز به تجمل‌گرایی ندارد بلکه نیاز به ذهن بزرگی دارد که آن را گرامی بداریم.
طبق اظهارات وی، برنامه‌های ویژه‌ای به مناسبت یلدا در ۳۰ آذرماه در مجموعه کاخ‌گلستان برگزار می‌شود.
