قرآن کریم در ساحت معنا و صفات، اشاره دارد به طرح اسماءالحسنی الهی که جامعترین توصیف از گرایشهای زیباییخواهی انسان است. در آیه پایانی سوره مبارکه حشر صفتی در کنار اسماءالحسنی ذکرشده «الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ» است که به خالق بودن، نوسازی یا نوآفرینی و صورتگری یا هنرمندی حضرت حق اشاره دارد.
افلاطون، فیلسوف بزرگ یونان از جمله اندیشمندانی است که به حقیقت مطلق و زیبایی مطلق باور دارد و معتقد است همه چیزهای زیبا به واسطه بهرهمندی از زیبای مطلق زیبا هستند، البته او خصیصه بیغرضانه تفکر زیباشناختی فینفسه را صریحاً تصدیق نمیکند چراکه بیشتر به آثار و نتایج تربیتی و اخلاقی هنر علاقهمند است.
زندهیاد دکتر قیصر امینپور شعر زیبایی دارد با عنوان «نه گندم، نه سیب» در سطرهای پایانی این شعر میخوانیم:
پیغمبران/ به نام تو سوگند خوردهاند/ و شاعران گمنام/ تنها به جرم بردن نام تو مردهاند/ زیرا که نام کوچک تو/ شرح هزار نام بزرگ خداست/ زیرا/ هزار نام خدا/ زیباست!
این شعر که برای وجود مقدس امام مظلوم و رشید شیعه و الگو و اسوه همه آزادگان جهان، حضرت سیدالشهدا مولا اباعبداللهالحسین (ع) سروده شده به معنای نام حسین که زیبای کوچک ترجمه شده اشاره دارد، اما اشارهای عمیقتر به اسماءالحسنی الهی و زیبایی دارد که هم دلنشین است و هم آموزنده.
مناسبت ذکر سه نکته فوق، انتشار اثر تولیدی تیمی یکدل است که رفتهرفته در شکلی از تولید اثر تصویری بر پایه شعر به زبانی خاص دست یافتهاند، به نحوی که با تماشای اثر میتوان امضای آنها را پای تصاویرشان ملاحظه کرد؛ تیمی که پاییز گذشته نماهنگ «قول مادرانه» را ساخت و امسال اثر «بیعت آبها» را به تماشای علاقهمندان هنر اصیل شیعی گذاشته است. در دهه۱۳۶۰ بازنشر شعرخوانیهای شاعران عرصه شعر نو و در دهه۷۰ آلبومهای صوتی شعرخوانی شاعران با صدای چهرههای مطرح سینمایی و یکیدو تجربه تصویری ضبط شعر از عاشقانههای غزلسرایان مطرح آن سالها نخستین تلاشها در جهت توسعه ادبیات بر پایه امکانات دیداری و شنیداری بود. این اتفاق در دهه۹۰ خورشیدی به شعر آیینی منتقل شد و اگرچه دستگاههای اداری شکل ساده نشاندن شاعر بر صندلی و ضبط شعر را تکثیر میکردند، آثار هنری هنرمندان جوان انقلابی، چون محمدباقر مفیدیکیا و کلیپهای شعرخوانی شاعرانی، چون سیدحمیدرضا برقعی و احمد بابایی اوج این گونه آثار بود. شاید محوریترین ویژگی کلیپهای شعرخوانی اتکای آنان به حدیث نفس و قرار گرفتن شاعر در نقطه کانونی اثر و تولید نماهنگ یا کلیپ بر محور حضور شاعر بود. مخاطب پیگیر شاعر به تماشای شعرخوانی او مینشست تا با شاعر مورد علاقه خویش تجدید دیدار کند.
از جمله مهمترین ویژگیهای دو اثر «قول مادرانه» و «بیعت آبها» به ویژه اثر اخیر کنار رفتن شاعر از نقطه کانونی و قرار گرفتن شعر در مرکز اثر است، یعنی به جای ضریب خوردن شاعر این شعر است که ضریب میخورد و دیده میشود، علت این امر باید در نگاه گروه یعنی «نگرش گفتمانمحور» باید جستوجو شود. دلیل دیگر این امر را باید در زیست هنری گروه دنبال کرد؛ جایی که از شاعر تا کارگردان و گروه تولید متشکل از گروهی هستند که به جای تلاش برای دیده شدن سعی در کنار ماندن و در معرض دید نبودن دارند. برای این گروه، گریز از سلبریتیسازی از شاعر تنها یک شعار نیست بلکه راهکاری در سبک زندگی هنری آنهاست.
انتخاب موضوعی پایهای و مبنایی در حوزه اندیشه شیعی یعنی شهادت حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا (س) برای این اثر نشاندهنده شجاعت گروه است. معمولاً چنین تصور میشود که ریشه تفاوت فکری شیعه و سنی در اسلام ماجرای غدیر است که حرفی جدی است، اما مهمترین نقطه اختلاف شیعه و سنی ماجرای شهادت حضرت زهرا (س) است، اما اثر حاضر در عین ایستادگی بر مبانی گفتمانی، وارد حوزه ستیز با مذاهب دیگر نمیشود و بیعت آبها از گزند تفرقهافکنی دور نگه داشته شده است. این امر در وهله نخست مرهون نگاه معرفتی و تسلط شاعر و سپس بهرهمندی از دو کارشناس خبره و نامآور در عرصههای تاریخی و دینی است.
پایان سخن اینکه «بیعت آبها» هم برای مجموعه «مها فیلم» و هم برای حوزه هنری انقلاب اسلامی استان فارس یک تجربه خاص است، اما شاید از همه مهمتر اینکه این اثر فرصت ویژه برای شعر آیینی، شعر فارس و شعر بانوان است که پروژهای در این حجم و با این هزینه برای شعر تولید شده که در نوع خود بینظیر است. امید که این اثر شروع یک جریان جاری باشد!