سرویس ایران جوان آنلاین: حدود ۴۵ درصد از تالاب انزلی خشک شده است. از همین رو مسئولان سازمان حفاظت از محیط زیست تصمیم به استفاده از نانوتیتانیومها برای جذب مولکول‌های آب و احیای این تالاب بین‌المللی گرفته‌اند. کاری که تاکنون در هیچ جای دنیا انجام نشده و اداره محیط‌زیست استان گیلان بدون بررسی کامل عواقب این کار تصمیم به تخلیه ۶۰ هزار لیتر نانوتیتانیوم در تالاب انزلی گرفته است. اتفاقی که باعث نگرانی جمع بزرگی از دوستداران محیط‌زیست و دیگر کارشناسان شده است. چرا که نه تنها استفاده از این ماده در این حجم گسترده احتمال ابتلا به بیماری سرطان را تشدید می‌کند بلکه به گفته نماینده مردم بندرانزلی انجام گسترده آن در تالاب انزلی تغییر ژنتیکی در آبزیان و پرندگان را هم به همراه دارد.
چند سالی می‌شود که وضعیت تالاب انزلی به مرحله هشدار رسیده است. کارشناسان از خشک شدن ۴۵ درصدی آن می‌گوید و دوستداران محیط زیست برای حفظ گونه‌های گیاهی و جانداران بر ضرورت احیای هرچه سریع‌تر این تالاب بین‌المللی تأکید دارند. با این حال مسئولان یا با رها کردن این تالاب و انباشت هرچه بیشتر رسوبات منجر به کاهش عمق آب در آن می‌شوند یا با اجرای طرح‌هایی که معلوم نیست چه تأثیری برجای خواهد گذاشت از بین رفتن هرچه سریع‌تر تالاب را تشدید می‌کنند. این روز‌ها هم قرار است سازمان حفاظت از محیط زیست بدون بررسی کامل تأثیر مواد نانو بر روی محیط‌زیست، ۶۰ هزار لیتر نانوتیتانیوم را در تالاب تخلیه کند. کاری که به گفته خود متولیان کمی قبل‌تر در مقیاس کوچک و در استخر پرورش ماهی انجام شده و تا این زمان موفقیت‌آمیز بوده است. اما معلوم نیست اجرای آن در این حجم گسترده و در بستر طبیعی یک تالاب مهم چه تأثیرات مخربی بر روی محیط‌زیست بذارد. بخصوص که گفته می‌شود نانوتیتانیومها می‌توانند بر روی DNA انسان اثر گذار باشند و باعث شیوع انواعی از سرطان‌ها در بین مردم منطقه شوند. در کنار تمام این موارد به گفته حسن خسته‌بند، نماینده مردم بندرانزلی در مجلس انجام این طرح که در مقیاس کوچک به صورت آزمایشی انجام شده می‌تواند تغییرات ژنتیکی در آبزیان و پرندگان را هم به همراه داشته باشد. آثاری که به طور حتم هیچ‌گاه نمی‌توان آن‌ها را از محیط زیست منطقه کنار زد و تا دیر نشده باید جلوی اجرای پروژه را گرفت. با این حال مسئولان سازمان حفاظت از محیط زیست گیلان مصرانه می‌خواهند این طرح را در منطقه اجرایی کنند. طرحی که به ادعای خودشان می‌تواند مولکول‌های آب را جذب تالاب کند و از دوز پایین این مواد هم در تصفیه آب استفاده می‌شود و خطرناک نیست. در کنار این موارد با تجزیه رسوبات آهکی نیز می‌توانند روند رسوب‌زدایی تالاب را تسریع کنند.
احیای یواشکی تالاب با مواد سمی!
با اینکه مسئولان سازمان حفاظت از محیط زیست استان گیلان ادعای این را دارند که استفاده از نانوتیتانیومها خطری برای محیط زیست ندارد، اما تاکنون از این روش در هیچ کجای دنیا استفاده نشده است. در کنار این موارد طی آزمایش‌هایی که در رابطه با تأثیر نانوتیتانیومها بر روی موش‌های آزمایشگاهی انجام شده و در مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در مهرماه سال پیش به انتشار رسیده است؛ نانوتیتانیومها باعث تخریب کبد و سایر ارگان‌های بدن موجودات می‌شود. همین تحقیقات آزمایشگاهی نشان دهنده این است که نمی‌توان از این مواد در حجم گسترده و برای احیای تالاب‌ها بهره برد. با این حال سرپرست دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها در سازمان محیط‌زیست مدعی است که احیای تالاب با نانو هیچ تأثیر منفی بر سلامت آبزیان و انسان‌ها ندارد. مسعود باقرزاده‌کریمی در این باره تأکید می‌کند: «این طرح ابتدا در حوضچه‌های پرورش ماهی انجام شد و نتیجه مثبت داد؛ به‌همین دلیل حالا در تالاب، عملیات آن آغاز شده و در مرحله نخست حدود ۱۵هزار لیتر مایع حاوی این ذرات نانو در محل ریخته شده است.» گفته می‌شود که اجرای این طرح تا الان در تالاب انزلی منجر به هضم مواد آلی شده که این کار تا حدی مسئله لجن‌ها و کاهش ارتفاع تالاب را حل کرده است.
با این حال گفته می‌شود که این طرح طی یکسال اخیر به صورت مخفیانه انجام شده است. موضوعی که حجت‌الاسلام سیدعبدالجواد شمس‌الدین امام جمعه انزلی نیز با انتقاد به انجام آن می‌گوید: «مسئولان پاسخ دقیق و روشن دهند که اگر پروژه «بایوجمی» کار درستی بود چرا مخفیانه آن را آغاز کردند؟ چرا طرح یک هزار میلیاردی شما تا این حد مبهم است؟ چرا نام مسئولانی که پشت این پروژه هستند هیچ‌گاه فاش نشده است؟ چرا برای مردم توضیح نمی‌دهید که چه افرادی با چه اهدافی پشت این پروژه هستند؟»
