سرویس سیاسی جوان آنلاین: «حالا جالب هم این است که مدام هم تکرار میکنند که ما پایبند برجامیم. اصلاً معنای پایبندی آلمان و فرانسه و انگلیس به برجام چیست؟ یکی از اینها سؤال کند که شما پایبندید، یعنی چه کار میکنید؟ شماها چه تعهدی در مقابل برجام دارید؟ به کدام تعهد عمل میکنید؟ همین طور مدام میگویند ما متعهدیم، ما پایبندیم. یعنی چه پایبندید؟ خب این [جور]است، بنابراین به بیرون نباید نگاه کرد. برای اصلاح کار باید درون را نگاه کرد. اصل اینجاست.» این بخشی از گلایههای اخیر رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اخیر خود با کارگزاران نظام از وعدههای پوچ و ناظر بر آینده اروپاییها در زمینه اجرای توافق هستهای است. پیش از این نیز معظمله بارها از رفتارهای ضدایرانی اروپاییها انتقاد و از تیم مذاکره کننده و قوه مجریه درخواست کرده بودند در برابر عدم اجرای تعهدات توسط کشورهای غربی و از جمله اروپاییها رفتارهای قاطع و به دور از خوشبینی صورت دهند.
رویکرد خوشبینانه به غرب که از آغاز دوران ریاست جمهوری دولت یازدهم در عرصه سیاست خارجه نقشآفرینی میکرد تا هفتههای اخیر ادامه داشته است و حتی بعد از دوران خروج امریکا از برجام نیز اقداماتی مؤثر و قابل توجه که بتوان به واسطه آن کشورهای اروپاییها را ملزم به تغییر رویه کند نیز از سوی مسئولان داخلی شاهد نبودهایم.
رهبر انقلاب میفرمایند: «برای اصلاح امور هم چشم به خارج از کشور نداشته باشید، دیگران به ما کمکی نخواهند کرد [بلکه]ضربه میزنند، خارج به ما ضربه [میزند]. اروپا را ملاحظه میکنید؟ این کشورهای اروپایی که دیگر امریکا نبودند، ما با اینها که دعوایی نداشتیم، ما که با اینها اختلاف نداشتیم، با بعضیشان بهاصطلاح روابط خوبِ دوستانه هم داشتیم. ملاحظه میکنید چه جوری برخورد کردند در همین قضیه برجام و تعهداتشان و مانند اینها.»
کپی اروپا از دست امریکا
اروپاییها همانند امریکا از شروع دور جدید مذاکرات هستهای در دولت یازدهم نیز همانند مذاکرات سال ۸۲ با دولت اصلاحات، عمدهترین اهداف خود را «تعطیلی صنعت هستهای»، «تضعیف جمهوری اسلامی ایران»، «استانداردسازی رفتار ایران با از بین بردن عناصر قدرت در ایران» و «امیدوار نگه داشتن ایران با وعدههای غیرقابل اجرا» مورد توجه قرار داده و طی شش سال گذشته هیچ کدام از تعهدات برجامی را اجرایی نکردهاند. در مقابل رفتارهای ضدایرانی اروپا، تیم مذاکرهکننده کشورمان تا چند هفته اخیر رویه مدارا با اروپا را به عنوان یکی از اولویتهای اصلی خود مورد توجه قرار داد و با اغماض در قبال کوتاهیهای این اتحادیه، در دوران پسابرجام هدف را در گزارههایی مانند ایجاد شکاف میان اروپا- امریکا عنوان میکرد آن هم در حالی که این اغماض آنقدر گسترده شد که مسئولیت و تعهد اتحادیه اروپا و کشورهای عضو این اتحادیه مندرج در متن برجام مورد غفلت واقع و منافع جمهوری اسلامی ایران در این بخش نیز دچار تخطئه شد.
اروپاییها جرئت عملیاتی کردن وعدههایشان را ندارند
محسن مهرعلیزاده، فعال سیاسی اصلاحطلب در گفتوگویی به ارزیابی مهلت دو ماهه ایران به اتحادیه اروپا پرداخته و میگوید: این اقدام حداقل کاری بود که جمهوری اسلامی ایران میتوانست انجام دهد، چراکه اروپاییها در این قضیه در ظاهر میخواهند با ایران همکاری داشته باشند، ولی در عمل قدمی برنمیدارند و این نوعی معطل کردن و وقتکشی است.
وی ادامه داد: اگر ما به عملکرد اروپاییها خوشبین هم باشیم باید بگوییم که جرئت عمل ندارند، ولی اگر بدبین باشیم باید بگوییم که اروپاییها هم در زمین طرف مقابل بازی میکنند. مهرعلیزاده درباره پیام عدم فروش آب سنگین و اورانیوم به اروپاییها گفت: به رغم اینکه اروپاییها موضع تقریباً مخالفی را در این موضوع گرفتند، ولی واقعیت این است که اقدام اخیر ایران بیانگر آن بود که ما نمیتوانیم تا ابد پایبند مفاد برجام باشیم.
وی ادامه داد: زمانی یک پیماننامه معتبر است که تمام طرفها به آن پایبند باشند، اروپاییها بهتر است یک فکری برای برجام کنند در غیر این صورت ما همان راهی را که پیش گرفتهایم ادامه میدهیم.
مهرعلیزاده درباره آینده برجام خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه اروپاییها اکنون موضع مخالف با موضع ایران گرفتهاند، اگر آنها همراهی نکنند شاید برجامی در آینده نباشد، اما همچنان ایران پایبند است که حتیالمقدور پای امضای خود در یک معاهده بینالمللی که آن را امضا کرده است، بایستد.
ایران به اندازه کافی به اروپاییها فرصت داد
حمید بعیدینژاد بامداد شنبه در گفت: وگو با شبکه رادیویی بی. بی. سی جهانی نیز گفت: ما گامهایمان را با احتیاط برداشتیم و اینک تمام مردم ایران پشت موضع دولت هستند. بیش از یک سال است که امریکا از برجام خارج شده و بهاندازه کافی به شرکای اروپایی فرصت داده شد تا مشکلات را برطرف کنند، اما آنها موفق نبودهاند و ایران نتوانسته از منافع اقتصادی و تجاری برجام بهرهمند شود.
وی تصریح کرد: مردم ایران بر این باور هستند که دولت تمام تلاش خود را انجام داده و یک سال هم به طرفهای باقیمانده در برجام فرصت داده تا مشکلات را حل و فصل کنند، اما اینک به این نتیجه رسیدهایم که اگر اقدام مناسبی را صورت ندهیم، برجام از بین میرود.
سفیر کشورمان در لندن گفت: اگر امریکا به دنبال اقدامات غیرضروری و تحریکآمیز بیشتری است ما مصمم هستیم با این کشور روبهرو شویم. ما به دنبال شروع درگیری نیستیم، اما به شما اطمینان میدهم آحاد ملت آماده هستند تا در مقابل امریکا ایستادگی کنند و هزینه مقاومت را بپردازند.
وی یادآور شد که ایران همواره به دنبال صلح و ثبات در خاورمیانه بوده، اما ایالات متحده، ضمن خروج از برجام اقدامات تحریکآمیز غیرضروری صورت داده، از جمله اینکه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست گروههای تروریستی خارجی قرار داده است. بعیدینژاد درباره مهلت دوماههای که ایران برای طرفهای باقی مانده در برجام تعیین کرده گفت: ما گامهایی را برداشتهایم که اگر در این مدت مشکلات برطرف نشود، اقدامات بعدی را آغاز خواهیم کرد. وی با تأکید بر اینکه این گامها در چارچوب برجام خواهد بود، افزود: در این مقطع تصمیم نداریم از توافق هستهای خارج شویم، هر چند این مسئله یکی از گزینههایی است که ممکن است آن را مدنظر قرار دهیم، اما در این مقطع تصمیم گرفتیم تا از پارامترهای برجام به عنوان ابزاری برای تشویق بیشتر شرکایمان در جهت اجرای تعهداتشان استفاده کنیم.
سفیر کشورمان در پاسخ به سؤالی درباره فشارهای اقتصادی ایران اظهار کرد: کشور دوران سختی را سپری میکند، اما با توجه به منابع موجود داخل کشور میتوان عملکرد بهتری داشت.
بعیدینژاد در این باره به منابع سرشار کشور اشاره کرد که هنوز روی آنها سرمایهگذاری نشده و در وضعیت بکری قرار دارند و افزود: ما کاهش وابستگی به صادرات نفت را آغاز کردهایم و به دنبال آن هستیم تا نفت را به کالا تبدیل کنیم و آن را گرانتر بفروشیم.
اگر چه دولت شرایط جدیدی را برای ملزم کردن اروپا به تعهدات برجامی پیش روی آنها قرار داده است، اما نباید تردید داشت که اینگونه شرایط نیز نمیتوانند کشورهای اروپایی را از هدف شان که همان «تضعیف جمهوری اسلامی ایران در عرصههای مختلف نظامی، هستهای و سیاسی» است بازدارد و چنانچه پیش از این با اروپاییها برخورد قاطعتری صورت میگرفت، قطعا هزینههایی که امروز جامعه ایرانی با آن بهدلیل اجرای ناقص برجام دست و پنجه نرم میکند را تجربه نمیکرد.