یک کارشناس ادبیات فارسی و عرب و پژوهشگر موسیقی آیینی میگوید: پس از واقعه عاشورا که شیعیان به سوگواری نشستند، کمکم شکلهای مختلف سوگواری به وجود آمد و موسیقی در تمام این شکلها حضور داشت و این سخن درست است اگر بگوییم نخستین هنری که با عاشورا بیعت کرد، موسیقی بود.
به گزارش ایلنا، مهدی امینفروغی موسیقیدان، کارشناس ادبیات فارسی و ادبیات عرب، پژوهشگر موسیقی آیینی، مترجم، عاشوراپژوه و مؤلف کتابهایی متعدد در این حوزه در گفتوگویی میگوید: موسیقی آوازی توانست وارد تعالیم اسلامی شود. به گونهای که مسلمانان در شبانهروز، پنج نوبت که به محراب عبادت میروند با یک موسیقی آوازی به نام اذان همراه میشوند. اذان کلماتی است که روی آن ملودی گذاشته شده است و بانگ مؤذن که از مأذنه بلند میشود، مسلمانان را به محراب میکشاند. شکل دیگر موسیقی در دین اسلام در قرائت قرآن است که در واقع قُراء به تعبیر من، روی آیات قرآن آهنگسازی کردند و نمونههای شگفتانگیزی آفریدند از جمله آثار مصطفی اسماعیل (قاری مصری) که به راستی باید در کنسرواتوارها تدریس شود. اگر از منظر موسیقی به آثار بعضی از این قُراء نگاه کنید به وجد میآیید، به عنوان مثال سوره مریمِ عبدالباسط، از منظر موسیقایی شگفت است و شاهکار.
گردآورنده کتاب «محتشم نامه» که گزیدهای از ترکیببندهای عاشورایی را در استقبال از ترکیببند محتشم کاشانی به مخاطبان ارائه کرده است، افزود: در جهان اسلام شکلهای دیگری هم وجود داشته و دارد مانند ابتهالها، مناجاتخوانیها و...، اما در تشیع پیوند موسیقی را با شعائر مذهبی به شکلی بسیار وسیع میبینیم و مهمترین علت این پیوند واقعه عاشوراست. پس از واقعه عاشورا که شیعیان به سوگواری نشستند، کمکم شکلهای مختلف سوگواری به وجود آمد و موسیقی در تمام این شکلها حضور داشت و این سخن درست است اگر بگوییم نخستین هنری که با عاشورا بیعت کرد، موسیقی بود. دلیل من برای گفتن این سخن چیست؟! ممکن است بعضی بگویند این کلام و شعر بود که در ابتدا از زبان مرثیهسرایان با واقعه عاشورا پیوند خورد، اما با توجه به تقدم نوا بر کلام که ابتدا صدا بود و سپس کلام به وجود آمد، میتوانیم بگوییم در نخستین آهی که از دلی دردمند در کربلا برخاست موسیقی وجود داشت چراکه تعبیر ما از موسیقی این است که صدایی که حالتی را منتقل کند موسیقی است، بنابراین شکلهای مختلف عزاداری رفتهرفته پدید آمد و در تمام اینها میبینیم که موسیقی آوازی و در برخی موسیقیسازی حضور دارد.