در حالي كه اغلب كارشناسان اقتصادي بر برندسازي ملي تأكيد دارند و پيشرفت در صنعت برندينگ را عامل رشد صنعت عنوان ميكنند، يك عضو هيئتمديره خانه صنعت ايران معتقد است كه تعطيلي و توقف توليد برندهاي قديمي مثل ارج، كفش ملي و آزمايش به دليل ضعف مديرانشان در بهروزرساني اين صنايع بوده و در شرايط فعلي بهتر است تعصبي روي برندهاي قديمي نداشته باشيم و به برندهاي معروف فعلي توجه كنيم.
اهميت برندسازي ملي همانند ويترين براي مغازه است. هرچه قدر يك مغازه اجناس خوب و معتبري براي فروش بياورد، اما ويتريني براي نمايش كالا وجود نداشته باشد، قطعاً شكست خواهد خورد. به عبارتي اگر ايران محصولات خوب و باكيفيت را در قالب يك برند مطرح توليد ميكرد، امروز آن برند مشتري خودش را داشت و زماني كه اعتماد مشتري جلب ميشد به سختي ميتوانست از برند مورد علاقهاش چشمپوشي كند و به سراغ برند ديگري بروند. متأسفانه در ايران اغلب برندهاي قديمي و خوشنام در سالهاي اخير يكي بعد از ديگري تعطيل ميشوند.
در روزگار نه چندان دور، كارخانجات و مراكزي در اين مرز و بوم مشغول به فعاليت بودند كه محصولات آنها در نزد ايرانيان احترام بسياري داشت، به طوري كه توليداتشان بازار كشور را قبضه و تسخير كرده بود و انصافاً محصولاتشان از كيفيت بالايي نيز برخوردار بودند و خانوارهاي ايراني با افتخار آن را خريداري ميكردند. اما امروز از آن نام با افتخار هيچي باقي نمانده، حيات و بقاي آنها به ضرب و زور تنفسهاي مصنوعي استمرار پيدا ميكند. تنفسهايي كه هيچ تضميني براي اثرگذار بودن ادامه حيات پيكر بيجان يا نيمهجان آنها وجود ندارد.
ارج، آزمايش، پارسالكتريك، كفش نهرين، بلا، كفش ملي و لوازم خانگي شهاب اساميای هستند كه براي بسياري از ايرانيان يادآور خاطراتي نوستالوژيك است، اما متأسفانه از دهه 60 به بعد، آرامآرام جايگاه پرافتخار اين برندها با لغزش همراه شد.
يك عضو هيئتمديره خانه صنعت ايران درگفتوگو با «جوان» درباره دلايل تعطيلي صنايع قديمي گفت: بسياري از اين كارخانجات مشكلات ساختاري دارند و از قافله صنعت روز دنيا عقب ماندهاند. برخي ميگويند، اجراي قانون هدفمندي يارانهها موجب از رده خارج شدن اين كارخانجات قديمي شده، در حالي كه افزايش قيمت حاملهاي انرژي تأثير چنداني بر توليد اين كارخانجات نداشته است.
آرمان خالقي افزود: البته بخش صنعت موظف بود، مابهالتفاوت افزايش نرخ ارز را به كارخانجات پرداخت كند كه متأسفانه خلف وعده كرد.
وي افزود: اين صنايع اگر به موقع توليداتشان را به روز ميكردند، قطعاً مشكلات فعلي گريبانگيرشان نميشد. وي تصريح كرد: برخي از توليدكنندگان قديمي مانند كفش وين به موقع تجهيزاتش را به روز كرد، اما كفش ملي كه وابسته به بودجه دولتي است، به دليل ضعف مديريتي نتوانست خود را به روز نگه دارد. البته اخيراً با يك شركت فرانسوي قرارداد توليد منعقد كرده و با برونسپاري و سفارش توليد انبوه تحت عنوان كيگرز تلاش ميكند بار ديگر سر پا بايستد. خالقي تصريح كرد: برخلاف كفش و پوشاك، بازار لوازم خانگي كشش فراواني دارد و اگر برندهاي قديمي تعطيل شده باشد، بار ديگر بتوانند سرمايهگذاري كنند و خود را به توليدات روز دنيا نزديك كنند قطعاً بازار پررونقي خواهند داشت. اما با توجه به شرايط فعلي اقتصاد بعيد به نظر ميرسد كه بتوانند سرمايهگذار جذب كنند و به روز شوند. وي در پاسخ به اين سؤال كه آيا احياي اين كارخانجات اقتصادي است يا خير، افزود: نبايد تعصبي روي برندها داشته باشيم، به هر حال صنايع و كارخانجات روزي متولد و روز ديگر تعطيل ميشوند. اصرار بيجا بر حيات اين صنايع به اعتقاد بنده اتلاف منابع است، مگر اينكه مديريت تغيير كند و مشكلات توليد عارضهيابي شود.
تا زماني كه براي قاچاق تقاضا وجود دارد، قاچاق ادامه دارد
اين عضو هيئتمديره خانه صنعت با اشاره به همكاري مجلس براي توقف واردات به صورت قاچاق افزود: اگر نصب صندوقهاي خريدوفروش كالا با موافقت مجلس در صنوف نصب شود، به شدت قاچاق كاهش مييابد. دولت لايحهاي به مجلس ارسال كرده كه با نصب ماشينهاي صندوق ميزان كالاي وارد شده به فروشگاه و نحوه واردات و توليد آن ذكر ميشود. وي معتقد است كه اگر در قفسه فروشگاهها جنس ايراني و خارجي با كيفيت و قيمت مناسب در كنار هم قرار بگيرند، ميتوانيم ادعا كنيم كه در سال ۹۷ توانستهايم در فرهنگسازي اين شعار، موفق شدهايم. خالقي همچنين در پاسخ به سؤالي درباره مشكلات صنعت و توليدكنندگان با افزايش نرخ ارز گفت: آمار دقيقي از ميزان صنايعي كه به مشكل برخورد كردهاند، فعلاً نداريم. اما اگر دولت نتواند به وعدههايش در تأمين ارز عمل كند، اعتماد عمومي كاهش يافته و واردات كالاهاي خارجي افزايش نمييابد. وي افزود: تنها توليدكنندگاني به راحتي ميتوانند توليد كنند كه وابستگي كمتري به تأمين مواد اوليه و ارز واردات داشته باشند.