وزير راه و شهرسازي با اعتراف به اينكه در هيچ سطحي از این وزارتخانه برای دریافت بودجه موفق نشده است، از همراهي نکردن مجلس با وزارت راه‌و‌شهرسازي براي توسعه ريلي خبر داد و گفت:« اگر به لايحه سالانه بودجه كه دولت به مجلس مي‌دهد، نگاه کنیم، مي‌بينيم كه تغيير نگرش در آن به قول آقاي سيف، تقريباً هيچ است. نمايندگان آنقدر كه به بودجه جاري، آموزش‌و‌پرورش، يارانه‌ها، بازنشسته‌ها و... اهميت مي‌دهند، ساير مسائل هم‌رديف اين موضوعات قرار نمي‌گيرند. »
عباس آخوندي در همايش توسعه مبتني بر حملونقل همگاني (TOD) كه امسال سومين سال برگزاري آن است، گفت: زندگي مدرن در ايران با بحران مواجه شده است و در حوزه‌هاي فرهنگي، اجتماعي و سياسي نيز با بحران مواجه هستيم. نيازمند بازخواني، باز‌انديشي و سياستگذاري جديد هستيم و البته در اين حوزه بايد چيزي را از دست بدهيم تا چيز بهتري به دست بياوريم.
وي با بيان اينكه ما در ايران هنوز به دنبال نظام پرداخت يارانه و پرداخت نقدي براي كاهش فقر هستيم، گفت: توسعه مبتني بر حملونقل همگاني و شهرسازي ريل‌پايه و توسعه قطارهاي حومه‌اي از مصاديق كاهش فقر است. از روزي كه به وزارت راه‌و‌شهرسازي آمدم، هر وقت بحث جابه‌جايي در كرج و حومه به تهران مي‌شد، مي‌گفتم به ريل هم نيم‌نگاهي داشته باشيم. بايد اعتراف كنم تاكنون در هيچ سطحي موفق نشده‌ام. چهار سال است كه به سازمان برنامه و بودجه مي‌گويم براي دوخطه كردن راه‌آهن تهران- كرج اعتبار بدهيد، اما اين كار انجام نشده است. روزانه ۹۲هزار دستگاه خودرو از كرج به تهران مي‌آيد، با اين حال تعداد دفعاتي كه مقامات ارشد ايران كه از آزادراه در حال احداث همت- كرج بازديد كرده‌اند، بيش از ۱۰ مرتبه است، اما تا حالا يكبار هم نتوانسته‌ايم راجع به قطار حومه‌اي تهران- كرج با سازمان برنامه و بودجه جلسه برگزار كنيم؛ اينها نشان مي‌دهد كه تغيير نگرش كار پيچيده‌اي است.
با ما همراهي نمي‌كنند
وزير راه‌و‌شهرسازي ادامه داد: آنقدر كه تقاضا به وزارت راه‌و‌شهرسازي براي شش باند كردن آزادراه تهران- قم شده است، حتي يكبار هم براي چهار خطه كردن راه‌آهن تهران- قم درخواستي ارائه نشده است؛ حتي نمايندگان قم در مجلس هم چنين درخواستي نداشته‌اند. آخوندي اظهار داشت: اگر نگاهي به لايحه سالانه بودجه كه دولت به مجلس مي‌دهد و خروجي كه از مجلس بيرون مي‌آيد، بيندازيم، مي‌بينيم كه تغيير نگرش در آن به قول آقاي سيف، تقريباً هيچ است. مي‌بينيم كه نمايندگان آنقدر كه به بودجه جاري، آموزش‌و‌پرورش، يارانه‌ها، بازنشسته‌ها و... اهميت مي‌دهند، ساير مسائل هم‌رديف اين موضوعات قرار نمي‌گيرند. وي تصريح كرد: اگر در دولت از سطح مديران كل تا وزرا و در مجلس از نمايندگان درباره حملونقل عمومي و شهرسازي ريل‌پايه نظرسنجي كنيم، مي‌بينيم كه حتي در حد 5درصد هم همراهي با ما وجود ندارد، اما ما هزار بار آن را تكرار مي‌كنيم تا اين اتفاق رخ دهد يا اگر به دفاتر مهندسان مشاور مراجعه و بررسي كنيد كه تا چه اندازه با اين انديشه (شهرسازي ريل‌پايه) آشنا هستند، مي‌بينيد كه قطعاً بسيار اندکند. وزير راه‌و‌شهرسازي تأكيد كرد: سياستگذاري يعني هزينه - منفعت است؛ يعني نمي‌توانيم بگوييم به سرعت صدها هزار‌ميليارد تومان در راه‌سازي سرمايه‌گذاري كنيم و همزمان در شهرسازي ريل‌پايه نيز سرمايه‌گذاري داشته باشيم؛ بايد يكي از اين دو را انتخاب كرد. آقاي هاشمي، رئيس شوراي شهر تهران مي‌گويد، مي‌خواهيم هزينه ساخت مترو را از فروش تراكم در پيرامون مترو به دست بياوريم؛ معلوم است كه اين طرح به نتيجه نمي‌رسد. مفهوم آن اين است كه نمي‌شود در غير از اطراف مترو، تجمع اسكان و تجارت را داشته باشيم، چون هر دوي اينها با هم قابل جمع نيستند.
وي خاطرنشان كرد: در‌حال‌حاضر طرح‌هاي مبارزه با فقر در دولت و مجلس، توزيع پول است؛ اين در حالي است كه هيچ‌كس نمي‌گويد راه فقرزدايي، توسعه حملونقل همگاني است. اخيراً دانشگاه هاروارد در تحقيقي اعلام كرد، تنها عاملي كه مي‌تواند روي فقر اثر بگذارد، توسعه حملونقل ريلي ميان پيرامون و مركز است؛ چراكه كانون‌هاي فقر محصول زندگي مدرن است؛ همين زندگي مدرن مي‌گويد اگر مي‌خواهيد راحت زندگي كنيد، راه‌حل آن، توسعه حملونقل عمومي ارزان است، اما آيا اين ادبيات در ايران طرح شده است؟ اين در حالي است كه ما همچنان در پي ايدئولوژي‌هاي چپ‌گرايانه به دنبال توزيع پول و يارانه هستيم.
انسان در شهرها له مي‌شود
آخوندي با اشاره به اينكه جانمايه حقوق شهروندي، دسترسي آسان شهروندان از محل سكونت خود به حملونقل عمومي به صورت پياده است، يادآور شد: انسان‌ها در شهرها لِه مي‌شوند. خيابان مفتح تهران نمونه چنين ساخت‌و‌سازي است كه شهروند و عابر پياده، محلي از اعراب ندارند و ماشين، تمام داستان است. همچنين در پايان اين نشست آخوندي در جمع خبرنگاران با بيان اينكه در سال ۹۶ و ۹۷ رديف بودجه‌اي براي توسعه قطار حومه‌اي در نظر گرفته نشده است، گفت: رسانه ملي اگر موضوع وارونگي و آلودگي هوا را مطرح مي‌كند، بايد بلافاصله علت آن را كه توسعه خودرومحور شهر است را نيز توضيح بدهد و اختصاص منابع بيشتر به توسعه ريل‌پايه را مطالبه كند. وزير راه‌و‌شهرسازي در پاسخ به سؤال خبرنگار‌ي درباره حذف كسر ۵درصد از دستمزد مهندسان ناظر و بخشنامه‌اي كه وي اخيراً آن را ابلاغ كرده بود، تصريح كرد: طراحي مهندسي، مكاتبه‌اي ميان صاحب‌كار و مهندس است و ورود واسطه در اين ميان كه بخواهد 5درصد از دستمزد و همچنين آزادي ارتباط ميان مهندس و مالك را بگيرد، در قانون نيامده است.
