دو روز پس از آنكه رئيس جمهور امريكا با ضميمه تحريم‌هاي جديد، تعليق تحريم‌هاي هسته‌اي را براي يك دوره چهار ماهه تمديد و تهديد كرد كه ديگر اين تعليق تكرار نخواهد شد، روحاني با اشاره به اين نكته كه برخي هنوز ابعاد برجام را لمس نكرده اند، گفت: «برجام آثاري دارد كه تا قيامت باقي مي‌ماند!»
روحانی پیشتر نیز برجام را «آفتاب تابان» خوانده بود و انتظار می‌رفت حالا که با ضرب‌الاجل چهارماهه ترامپ برجام «آفتاب لب‌بام» شده است و هنوز صدای دولتمردان درباره اینکه « دستاورد برجام تقریباً‌هیچ است»، در گوش می‌پیچد، نسخه آخرالزمانی برای برجام نمی‌پیچد.
گرچه دكتر روحاني اشاره نكرده كه آثار برجام براي كدام يك از طرف‌هاي هسته‌اي تا قيامت ادامه خواهد داشت، اما بسياري از ناظران سياسي معتقدند، با شروط چهارگانه‌اي كه رئيس جمهور امريكا تعيين كرده، ساختمان برجام را از هم اكنون بايد فرو ريخته فرض كرد. اين درحالي است كه پيش از اين نيز بارها دولتمردان دستاورد برجام را «تقريباً هيچ» توصيف كرده بودند. آنگونه كه ايسنا، گزارش كرده است، روحاني روزگذشته در مراسم اختتاميه نهمين جشنواره بين‌المللي فارابي، با تأكيد بر اينكه امريكايي‌ها در ماه‌هاي اخير هم در مسئله داخلي ايران و هم در برجام متحمل شكست شدند، افزود: طي يكي دو هفته اخير امريكايي‌ها متحمل دو شكست بزرگ شدند؛ يكي آنجايي بود كه آنها خواستند در برابر افكار عمومي جهان بايستند و تعهدات بين‌المللي را زير پا بگذارند؛ اما موفق نشدند. وي با تأكيد بر اينكه تعهدات بين‌المللي يا از جنس سياسي يا از جنس حقوقي يا از جنس اخلاقي هستند كه همگي در مجموعه علوم انساني تعريف مي‌شوند، گفت: امريكايي‌ها مي‌خواستند در چند روز گذشته تعهد بين‌المللي خود در برجام را زير پا بگذارند، اما دنيا در برابر آنها ايستاد و ما صف مقابل امريكايي‌ها را مشاهده كرديم و ديديم كه تمام كشورهاي جهان و به استثناي يكي دو كشور و يك رژيم منفور، همه يكپارچه در مقابل امريكا قرار گرفتند.
موفقيت‌هايي كه هيچ‌گاه از بين نمي‌رود
رئيس جمهور با بيان اينكه در برجام موفقيت‌هاي بسياري كسب كرده‌ايم كه هيچ‌گاه از بين نخواهد رفت، اظهار كرد: جمهوري اسلامي ايران در برجام به دنيا گفت كه يك معضل منطقه‌اي و حتي بين‌المللي پاي ميز مذاكره قابل حل و فصل است.
ما ثابت كرديم كه پاي ميز مذاكره گره‌هاي كور بين‌المللي قابل باز كردن است. ما همچنين در برجام ثابت كرديم كه ايران راستگو است و دشمنان ما دروغ گفته‌اند. روحاني با بيان اينكه برخي هنوز ابعاد برجام را لمس نكرده اند، تصريح كرد: برجام آثاري دارد كه تا قيامت باقي مي‌ماند. همچنين آثاري دارد كه ممكن است از بين برود. در اين راستا طي حدود دو سال اجراي برجام درآمدهاي كشور از محل فروش نفت و ميعانات دو برابر شده كه اين اثر از بين نخواهد رفت. همچنين صدها مورد سرمايه‌گذاري خارجي به داخل كشور آمده و به بنگاه اقتصادي، نيروگاه و هواپيما تبديل شده كه از بين نخواهد رفت. وي با بيان اينكه ممكن است در برجام ايراداتي وجود داشته باشد، تصريح كرد: ديپلمات‌هاي ما قراردادي نوشته‌اند كه ترامپ يك سال خود را به در و ديوار مي‌زند تا آن را برهم بزند اما تاكنون در اين زمينه موفق نشده است. بخش ديگر سخنان روحاني در اين همايش به شكست امريكايي‌ها در مواجهه با مسائل داخلي ايران اختصاص داشت. وي در همين زمينه به اعتراضات اخير مردم در كشور اشاره و گفت: عده‌اي در خيابان به حق يا ناحق اعتراضاتي مطرح مي‌كنند؛ بايد به مردم احترام گذاشت. وي همچنين با اشاره به اظهارات اخير امام جمعه موقت تهران ادامه داد: حال اگر گفته مي‌شود كه فردي از سمتي تحريك شده يا دستوراتي داشته يا اينكه جاسوس بوده، بگذاريد در يك دادگاه ثالث به اين موضوع رسيدگي شود؛ اين چه نوع حرف زدني است كه هركسي كه درخيابان حرف مي‌زند يا خس و خاشاك هستند يا گاو و گوساله يا آشغال؟ چرا با توهين بي ادبانه با جامعه خود برخورد مي‌كنيد؟ مردم حرف دارند و براي همين به خيابان آمده‌اند؛ برخي حرفشان به حق است و برخي نيز از شرايط سوءاستفاده كردند؛ نبايد همه را به يك چوب برانيم، بلكه بايد به ويژه در تريبون‌هاي مقدس دقيق حرف بزنيم. آنچه كه در سخنان رئيس جمهور محترم مغفول ماند، توجه اساسي به مردم و جوانان معترضي بود كه انگيزه اصلي آنها براي تجمع در خيابان‌ها مشكلات معيشتي، اشتغال و كار بود. مسئله‌اي كه با دولت و سياستگذاري‌هاي آن رابطه تنگاتنگ دارد. بنابراين متهم كردن اين و آن نه تنها دردي از مردم دوا نمي‌كند بلكه باعث مي‌شود مطالبات به حق آنها در دعواهاي سياسي به فراموشي سپرده شود.
تذكر اخلاقي صديقي به روحاني
پس از اين اظهارات بود كه حجت‌الاسلام صديقي امام جمعه موقت تهران به سخنان رئيس جمهور واكنش نشان داد و در تذكري اخلاقي به وي يادآوري كرد: ما دلسوز شما هستيم؛ به جنگ با دشمنان برويد و شما مسئوليت كمرشكني داريد؛ بهتر است فرصت خود را صرف رفع مشكلات مردم كنيد نه مقابله با يك طلبه. صديقي در گفت‌وگو با تسنيم گفت: آنچه كه در خطبه نماز جمعه تهران به سمع مردم عزيز و نمازگزاران رسيد تجليل از مردم و تشكر فراوان از اجتماع مثال‌زدني مردم در مقابله با آدم كشي، تخريب و آتش‌سوزي و سلب امنيت عمومي بود؛ بنده در نماز جمعه از مردم تشكر و از حق اعتراض ايشان حمايت كردم. وي بابيان اينكه، اعتراض حق معترضين است اما آشوب عليه مردم قابل‌قبول نيست، تصريح كرد: از رئيس‌جمهور محترم انتظار ظرفيت داريم. صديقي خطاب به روحاني گفت: ما دلسوز شما هستيم به جنگ با دشمنان برويد و شما مسئوليت كمرشكني داريد و بهتر است فرصت خود را صرف خدمت و رفع مشكلات مردم كنيد نه مقابله با يك طلبه.
دعوت به استفاده از ادبيات مناسب از سوي رئيس جمهور در حالي است كه وي طي پنج سال گذشته همواره منتقدان خود را با عباراتي نظير: كمسواد، بيدين، حسود، افراطي، بيشناسنامه، جيببر، مستضعف فكري، متوهم، بزدل، جهنمي، عقب مانده، ترسو، تازه به دوران رسيده، عصر حجري، هوچي باز و مواردي از اين قبيل تحقير كرده است. با اين حال رئيس جمهور روز گذشته به رسميت شناختن اختلاف فكري و نظري و ايجاد فضاي مناسب نقد و انتقاد از جمله اقدامات موردنياز براي پيشرفت علوم به ويژه علوم انساني عنوان كرد و گفت: تفكر انسان‌ها مانند كارخانه ماشين سازي نيست كه از يك طرف به آن آهن بدهيد و از سمت ديگر ماشين بيرون بيايد؛ بايد به تنوع و اختلاف نظر انسان‌ها احترام بگذاريم و بدانيم كه اختلاف نظري كه در چارچوب نظريه باشد مي‌تواند به وحدت جامعه منجر شود و فشار براي وحدت ماشيني مي‌تواند براي انسجام جامعه خطرناك باشد.
