شاهد توحيدي
رويداد تاريخي تسخير لانه جاسوسي امريكا، ازآن طيف وقايعي است كه دامنه گفتوگو و چالش درباره آن تا هم اينك تداوم يافته است. از اين رو بازخواني آن از جنبههاي متنوع، ميتواند براي علاقهمندان به تاريخ معاصر جذاب باشد. اثري كه هم اينك در معرفي آن سخن ميرود، «انقلاب دوم»نام دارد و از سوي مركز اسناد انقلاب اسلامي نشر يافته است. احمدرضا شاه علي نويسنده اين تحقيق درباره اين رويداد و ضرورتهاي آن در ديباچه اين كتاب آورده است:
«در شكلگيري حادثه تسخير لانه جاسوسي امريكا، عوامل متعددي مؤثر بودند. همه اين عوامل از عملكرد دولت امريكا در برابر انقلاب اسلامي ايران متأثر بود. با پيروزي انقلاب اسلامي در 22 بهمن 1357 ه. ش كه با خواست و حضور قاطع ملت ايران و به رهبري حضرت امام خميني (ره) به وقوع پيوست،دولت امريكا از مداخله در امور ايران دست برنداشت و به جاي آنكه از حوادث انقلاب درس بگيرد، تمام امكانات و ارتباطات خود را به كار گرفت تا اين انقلاب نوپا را شكست دهد يا در حركت آن انحراف ايجاد كند. بر اين اساس، در طول 9 ماه- از 22 بهمن 1357 تا 13 آبان ماه 1358- حركتهاي توطئهآميز را در سراسر كشور، عليه انقلاب هدايت كرد. در اين وقايع، به گونهاي آشكار، دست امريكاييها ديده ميشد و سفارت امريكا مركز جاسوسي و ستاد فرماندهي براي سازماندهي حركتهاي تفرقهافكني و تجربهطلبانه شده بود. در همين مدت، حركتهاي تجزيهطلبانه با عناويني چون «خلق غرب» در خوزستان، «خلق كرد» در كردستان، «خلق تركمن» در آذربايجان و... در اطراف و اكناف كشور، براي انقلاب مشكل ايجاد ميكردند، قرائن نشان ميداد كه سرنخ همه اين جريانها سفارت امريكاست. پيش و بيش از همه حضرت امام (ره) بر اين مسئله واقف بودند. به همين علت در اين مدت و به ويژه، در ماهها و هفتههاي منتهي به 13 آبان 58، در تمامي سخنرانيها و اعلام مواضع خود، طلاب، دانشجويان و جوانان را به هوشياري در برابر امريكا و ضرورت مقابله با توطئههاي اين دولت فرا ميخواندند. همين هشدارها موجب شد تا دانشجويان ما يقين كنند كه حضرت امام (ره) به عنوان رهبر و معمار انقلاب، اخبار و گزارشهاي منفي به دستشان ميرسد كه اينگونه نسبت به اقدامات امريكا هشدار ميدهند و همگان را به مقابله با اين اقدامات دعوت ميكنند، بنابراين پس از اشغال لانه جاسوسي، دولت امريكا نه فقط از فعاليتها و حركتهاي تخريبي خود نسبت به انقلاب اسلامي دست برنداشت، بلكه پس از افشاي اسناد لانه جاسوسي، سيستم جاسوسي و ارتباطات امريكا در داخل كشور به طور كامل مختل شد و سرپلهايش در ايران لو رفتند.. در اين ميان، اشاره به يكي از پيامدهاي مهم واقعه تسخير لانه جاسوسي ضروري به نظر ميرسد. اين واقعه، زمينهسازي براي حضور نيروهاي متعهد و انقلابي پيرو خط امام (ره) در عرصههاي مديريتي كشور است. بدون شك، اين حماسه كه عدهاي از دانشجويان متعهد و متخصص كشور آن را آفريدند، موجب شد تا برخي از گروهها و احزاب سياسي كه اعتقاد چنداني به ارزشهاي انقلاب نداشتند، از عرصه اجرايي حذف شوند و جواناني كه يك سال و اندي حضور در متن واقعه «انقلاب دوم» آنها را كاركشته و پخته كرده بود، اداره امور كشور را اندكاندك در دست بگيرند. تا آنجا كه بسياري از آنها امروزه در بخشهاي مختلف اجرايي نظام، مشغول خدمت به انقلاب هستند، هرچند بعضي از آنها به دامن ليبراليسم لغزيدند. واقعه تاريخساز و بينظير تسخير لانه جاسوسي امريكا در تهران، حماسهاي جاويدان و تأثيرگذار در سير تكوين و بلوغ انقلاب اسلامي بود. اگر اين كار انجام نميشد، سير حوادث 25 سال اخير به گونهاي ديگر رقم ميخورد و باعث ميشد تا جمهوري اسلامي در نقطهاي قرار گيرد كه با كمال مطلوب بنيانگذار جمهوري اسلامي، حضرت امام خميني (ره) فاصله زيادي داشته باشد. اين مسئله، ضرورت انتشار كتابهاي تحليلي كه در بردارنده اطلاعات صحيح و غيرمغرضانه از وقايع آن روزها باشند را بيش از پيش روشن ميكند؛ از اين رو در اثر«انقلاب دوم» سعي شده است با ارائه تحليلهاي درست و واقعبينانه از شرايط حاكم بر جامعه آن روز ايران، علل تسخير لانه جاسوسي و واكنش نيروهاي مختلف سياسي كشور نسبت به اين واقعه و پيامدهاي داخلي و خارجي آن بررسي شود. اميد ميبريم انتشار اين كتاب و كتابهاي ارزنده ديگر از اين دست، زمينه آشنايي بيشتر جوانان و نوجوانان برومند ايران اسلامي را با واقعهاي كه تصوير روشني از آن در ذهن ندارند فراهم كند.»