جعفر تكبيري
مجمع جهاني صلح اسلامي فعال در زمينه صلح، عدالت و كرامت انساني جهت واكاوي آسيبها و چالشهاي پيش روي صلح در جهان معاصر هر ساله به مناسبت روز جهاني صلح، همايشها، نشستها و سمينارهاي تخصصي مختلفي را برگزار ميكند. همايش روز جهاني صلح امسال با تأكيد بر گفتمان صلح عادلانه و كرامت انساني با هدف بررسي تهديدات و نقض صلح و عدالت در جهان و گفتمان صلح عادلانه با حضور اساتيد، نخبگان و انديشمندان اين حوزه برگزار شد.
در حاشيه برگزاري اين همايش، مجمع جهاني صلح اسلامي گزارشي از صلح، عدالت و كرامت انساني در جهان با تأكيد بر وضعيت مسلمانان را رونمايي كرد كه به گفته تهيهكنندگان اين گزارش سندي بر چالشها و تهديدات پيش روي صلح، عدالت و امنيت در جهان به خصوص جامعه مسلمانان است.
گفتني است مجمع جهاني صلح اسلامي از سال 1386 و با شركت نخبگاني از ايران و ساير نقاط جهان تشكيل شد و تمامي فعاليت و تلاش خود را بر اشاعه فرهنگ صلح و دوستي در تمامي كشورهاي دنيا و بين تمامي انسانها فارغ از نژاد، رنگ، زبان، مذهب، قوميت و قدرت معطوف كرد.
اين مجمع از طريق برنامهريزيهاي مختلف از دولتمردان، سياستمداران، سازمانهاي بينالمللي دولتي و غيردولتي و همچنين فعالان حقوق بشري در اقصي نقاط دنيا خواسته تمامي تلاش خود را براي ريشهكن ساختن جنگ، ترور و بيعدالتي در دنيا و به ويژه منطقه حساس خاورميانه متمركز كنند.
مدعيان حقوق بشر، ناقضان صلح بينالملل
در ابتداي اين همايش حسن قشقاوي معاون كنسولي و پارلماني وزارت امور خارجه با بيان اينكه 86 درصد فروش سلاح در خاورميانه، وارد منطقه خاورميانه ميشود، عنوان كرد: روز دوشنبه در كنگره بزرگترين بودجه نظامي امريكا در تمام طول تاريخ با مبلغي بالغ بر ۷۰۰ ميليارد دلار تصويب شد كه ميتوان آن را بزرگترين بودجه نظامي جهان هم دانست. با تصويب اين بودجه ۶۴۰ ميليارد دلار در اختيار پنتاگون قرار ميگيرد و ۶۰ ميليارد دلار ديگر براي پيشبرد اهداف امريكا در خاورميانه اختصاص مييابد.
معاون كنسولي وزارت امور خارجه سپس با مقايسه فعاليتهاي حقوق بشري و فعاليتهاي ضدجنگ، عنوان كرد: جاي تعجب دارد كه NGOهاي حقوق بشري، ۲۰ برابر گروههاي ضدجنگ هستند. معمولاً كشورهاي فعال حقوق بشر بيشترين فروش سلاح را دارند و عملاً همين كشورهاي مدعي حقوق بشر، ناقض صلح هستند.
وي در همين ارتباط تأكيد كرد: پنج كشور بزرگ جهان به ۵۹ كشور سلاح ميفروشند كه نام تمام اين 59 كشور در ليست ناقضان حقوق بشر قرار دارد. علاوه بر اين از سال ۲۰۱۲ تا سال ۲۰۱۶ بيشترين صادرات سلاح از سوي امريكا، روسيه، چين، فرانسه و انگليس انجام شده است. اين در حالي است كه بزرگترين مشتري سلاح امريكا در منطقه عربستان است و در سال ۲۰۱۶ حدود ۴۷ درصد سلاح امريكا به عربستان ارسال شده است.
قشقاوي سپس با بيان اينكه بخشي از اين سلاحها صرف تجهيز گروههاي تروريستي در منطقه ميشود، ادامه داد: ارسال سلاح در خاورميانه ۸۶ درصد افزايش داشته و در چهار سال اخير عربستان ۲۱۴ درصد خريد سلاح خود را افزايش داده است. امريكا نيز به رژيم اسرائيل وام ميدهد تا اين رژيم از آن سلاح بخرد. همچنين انگليس به ۳۹ كشور ناقض حقوق بشر سلاح فروخته است.
معاون كنسولي وزارت امور خارجه همچنين تأكيد كرد: تا زماني كه بودجه عمومي كشورها به سمت توليد و صادرات سلاح برود، صلح جهاني معنا ندارد. فروش سلاح در جهان عامل معاش است، از اين رو صلح معنا ندارد.
قشقاوي در پايان تصريح كرد: تا زماني كه تفكر قدرتهاي بزرگ جهاني اين باشد كه پول در جنگ است و نه در صلح، جهان روي آرامش و صلح پايدار را نخواهد ديد.
سهم هر كشور در نهادهاي بينالمللي تعريف نشود، به صلح پايدار نميرسيم
پس از قشقاوي، عباسعلي كدخدايي از اعضاي حقوقدان شوراي نگهبان به سخنراني در اين همايش پرداخت و عصر سهشنبه در همايش روز جهاني صلح اظهار داشت: آنچه ميتواند به جوامع مختلف آرامش و امنيت واقعي بدهد صلحي است كه بر يك مبناي صحيح حاصل شده باشد و محصول يك مباني دقيق و هدفمند باشد.
كدخدايي با بيان اينكه تعريف منافع ملي به كشورها واگذار شده و اين سبب هرج و مرج در نظام جهاني ميشود، اضافه كرد: در اين روش فكري (واقعگرايي) تصميم نهادهاي بينالمللي تا زماني قابل قبول است كه منافع برخي كشورها لحاظ شود. نمونههاي تاريخي زيادي از اين موضوع وجود دارد كه كشورها از نهادهاي بينالمللي به دليل تأمين نشدن منافعشان خارج شدند.
سخنگوي شوراي نگهبان سپس تأكيد كرد: با اين وضعيت نظام بينالمللي مشخص نيست صلح واقعي، عادلانه و منصفانه چه زماني قابل دسترسي خواهد بود ولي تأثيرگذاري كشورهاي قدرتمند نبايد ما را از پديد آمدن صلح نااميد كند.
اين حقوقدان همچنين تأكيد كرد: همكاري كشورهاي در حال توسعه با يكديگر در اين جهت ميتواند تاثيرگذار باشد و بايد در اين جهت معيارهاي مشتركي تعريف شود و سعي كنيم به اين معيارهاي مشترك دست پيدا كنيم.
سخنگوي شوراي نگهبان با تأكيد بر اينكه دستيابي به صلح پايدار و دائمي از خواستهاي جامعه بشري است، افزود: تا زماني كه سهم هر كشور در نهادهاي بينالمللي تعريف و توزيع نشود به صلح پايدار، منصفانه و همچنين عدالت نخواهيم رسيد.
وي تأكيد كرد: تا زماني كه تنها به حفظ وضع موجود و جلوگيري از بروز جنگ بسنده كنيم، به صلح دست پيدا نخواهيم كرد و بايد مبناي صلح عادلانه و منصفانه تبيين شود كه در اين جهت وحدت نظر بين كشورهاي در حال توسعه نياز است.
عدالت مبنا و زيربناي اصلي صلح در جهان
در همين حال، داود عامري دبيركل مجمع جهاني صلح اسلامي نيز در اين همايش به بررسي وضعيت صلح در جهان به خصوص در جهان اسلام و منطقه خاورميانه پرداخت و گفت: اين مجمع در سال گذشته اقدام به تهيه گزارش از وضعيت صلح در جهان كرده است كه نشان ميدهد انسانهاي بيگناه زيادي در معرض ناامني و خطر جنگ و ترور هستند. دبيركل مجمع جهاني صلح اسلامي تصريح كرد كه شمار بسياري از غيرنظاميان در كشورهاي مختلف جهان به خصوص در سوريه، يمن، عراق، فلسطين، ميانمار و حتي قلب اروپا قرباني ترور و خشونت شدهاند و زندگي آرام آنها قرباني جنايت جنگافروزان و تروريستهاي سازمانيافته شده است.
دبيركل مجمع جهاني صلح اسلامي با اشاره به اهداف اين نهاد، عنوان كرد: مجمع جهاني صلح اسلامي به عنوان يك گروه مردمنهاد با همكاري نخبگان و اساتيد بزرگوار تلاش دارد به تأسي از آموزههاي اصيل اسلامي، نداي صلح و عدالت را در جهان از طريق نخبگان و سازمانهاي مردمنهاد، رساتر از هر پيام ديگري به انسانها برساند و مطالبه صلح بر مبناي عدالت را با بهرهگيري از شبكه نخبگان به يك خواسته جهاني تبديل كند و اين كار نيازمند تلاش و همت شبانهروزي تمامي انسانهاي دلسوز و عدالتخواه است.
وي افزود: اميدواريم جهانيان صداي بلند عدالتخواهي و صلحطلبي ايران اسلامي را با نگاه منصفانه بشنوند و باور داشته باشند كه صلح عادلانه تنها راه نجات بشر از رنج و عذاب جنگ و ترور است. عامري يادآور شد: مجمع جهاني صلح اسلامي اعتقاد دارد كه عدالت مبنا و زيربناي اصلي صلح در جهان است و براي نهادينهسازي صلح در جهان و ساختن دنيايي فارغ از خشونت و وحشت، آرامسازيهاي موقتي در بالاترين كاركرد خود، تنها ميتواند نقش يك مسكن را داشته باشد و هرگز بدون نگاه عادلانه به جوامع، صلح واقعي و نهادينه شده محقق نخواهد شد.
دبيركل مجمع جهاني صلح اسلامي افزود: اين سازمان مردم نهاد براي راهيابي جهت پيگيري صلح عادلانه سالانه وضعيت صلح و عدالت را رصد كرده و ديدگاه نخبگان خود را به جامعه بينالملل ارائه ميدهد. عامري ادامه داد: اين سازمان امسال گزارش خود را به بررسي صلح، عدالت و كرامت انساني در جهان با تأكيد بر وضعيت مسلمانان قرار داده و اميد دارد اين گزارش را بعد از اعتبارسنجي نزد نخبگان براي بهرهبرداري و پيگيري به سازمان ملل متحد، دانشگاههاي بينالمللي، نخبگان و سازمانهاي مردمنهاد فعال در اين زمينه ارسال كند.