بخش عمده ای ازطرح های توسعه فولاد مبارکه از طریق صادرات ایجادشده‬ ورشد صنعت فولاد تنها با توسعۀ صادرات امکان پذیر است

صادرات، راه نجات فولادسازان از رکود بازار داخل

سعید عرفان منش کشورایران با برخورداری از معادن غنی سنگ‌آهن با ظرفیتی بالغ بر 7/ 2 میلیارد تن که بیش از 5 درصد کل ذخایر سنگ‌آهن دنیا را در خود قرارداده و همچنین برخورداری از ذخایر عظیم انرژی به‌خصوص گاز طبیعی و نیز بهره‌مندی از نیروی کار متخصص و جوان از معدود کشورهایی است که می‌تواند با برنامه‌ریزی درست و مناسب یکی از مدعیان اصلی صادرات فولاد درخاورمیانه باشد به‌خصوص اینکه در شرایط فعلی اغلب کشورهای همجوار فاقد کارخانه‌های تولید فولاد بوده و این امر فرصت مناسبی برای دستیابی به بازارهای این کشورهارا فراهم آورده است واز طرفی بنا به تاکید مقام معظم رهبری مباحث عمیق اقتصاد مقاومتی می تواند علاوه برفرهنگ سازی این موضوع در جامعه صادرات کالای ایرانی را درکشورها ی همجوارمهیا کرد ولی متاسفانه تاکنون به دلیل برخی مشکلات داخلی توفیق قبضه به این بازارها را نداشته ایم.

گفت وگوی «جوان» بامعاون فروش و بازاریابی شرکت فولاد مبارکه  برای روشن شده الزامات توسعه صنعت فولاد ایران ورشد صادرات و چالشهای موجود دراین صنعت مادر واستراتژیک کشور.

*جناب آقای اکبری به نظر جنابعالی، صنعت فولاد کشور در حال حاضر با چه چالشهایی مواجه است؟

بسم الله الرحمان الرحیم ،در حال حاضر مهمترین چالشهای صنعت فولاد ایران، عدم توازن در زنجیرۀ تأمین، کمبود نقدینگی وبالا بودن هزینه های تأمین مالی همچنین تأمین مواد اولیه وافزایش چشمگیر قیمت برخی مواد مصرفی، بخصوص بهینه نبودن سیستم حمل ونقل و لجستیک وبطبع مشکلات بندری برای صادرات و بالا بودن تورم نسبت به کشورهای مهم تولیدکنندۀ فولاد ودر مجموع عدم اعتماد سرمایه گذاران به بازدهی سرمایه و بعضی از مسائل خرد دیگر است.

*بسیاری از فعالان صنعت فولاد ، رکود را یکی از مشکلاتی می دانند که عرصه فولاد را متأثر ساخته است. نظر شما در این باره چیست؟

تداوم رکود در چند سال گذشته در صنایع مختلف کشور یکی از مهمترین چالشهای صنعت فولاد کشور بود که منجر به کاهش روند توسعۀ این صنعت شد و بسیاری از کارخانه های مرتبط با صنعت فولاد نیز با کاهش ظرفیت تولید همراه بوده اند و به همین دلیل در حال حاضر صنعت فولاد با کمتر از ۵۵درصد ظرفیت واقعی مشغول به فعالیت است ، به همین علت روند مصرف ظاهری کشور در چند سال گذشته منفی بوده است و از ۲۲ میلیون تن در سال ۱۳۸۹ به حدود ۱۸ میلیون تن در سال ۱۳۹۵ رسید؛ اما خوشبختانه از دو سال قبل، با تلاش و مدیریت دولت محترم رشد منفی متوقف و از سال گذشته، تولید و مصرف با رشد مثبت همراه شد که امیدواریم همچنان تداوم یابد.

*به نظر شما برای بهبود تولید صنعت فولاد کشور چه راهکارهایی پیشنهاد می توان ارائه کرد؟

راهکارهای بهبود تولید صنعت فولاد کشور را می توان در دو دستۀ راهکارهای داخلی و راهکارهای برون مرزی مطرح کرد. در مورد راهکارهای داخلی لازم است جهت تقویت تولید صنایع مختلف کشور، برنامۀ ویژه ای طراحی و اجرا شود، ازجمله اعطای سرمایۀ در گردش بدون بهره برای ایجاد توسعه واز مهمترین صنایع تأثیرگذار می توان به صنعت ساختمان و پروژه های عمرانی کشور اشاره کرد که با اعطای تسهیلات مالی و تخصیص بودجه های عمرانی مناسب می توان درکوتاه مدت چشم انداز مناسبی برای افزایش مصرف و تولید در این صنعت ترسیم نمود. از دیگر راهکارهایی که می تواند به رونق صنایع فولادی کمک کند تسهیل درصادرات محصولات فولادی و حمایتهای لازم از صنایع داخلی به ویژه در مقابل واردات به کشور است واز همه مهمترراهکار خارجی نیز صادرات محصولات فولادی است که لازم است شرکتها با بهبود کیفیت محصولات و تعامل مؤثر با مصرف کنندگان سایرکشورهای جهان، روند صادرات محصولات خود را افزایش دهند ودرواقع صادرات، راه نجات فولادسازان از رکود بازارداخل که البته در این خصوص نیز دولت با سیاستهای حمایتی مناسب می تواند نقش مؤثری ایفا کند.

* جنابعالی برای افزایش درخواست مصرف محصولات فولادی در کشورچه اقداماتی به نظرتان میرسد؟

مهمترین اقدام برای افزایش مصرف محصولات فولادی تحریک تقاضا وایجاد تحرک بیشتردرصنایع تکمیلی براساس نیاز بازارهای داخلی و صادراتی است. در این خصوص افزایش میزان بودجه های عمرانی می تواند راهگشا باشد؛ زیرا صنعت ساختمان بیشترین تأثیر را در افزایش تقاضای مصرف محصولات فولادی کشور دارد و دومین عامل مؤثر در افزایش تقاضای مصرف محصولات فولادی، ایجاد رونق در صنعت ساختمان و خروج این صنعت از رکود است. اقدامات حمایتی دولت در بازارهای صادراتی، ازجمله اعطای وام های ارزی و ریالی بدون بهره برای صادرات، اختصاص مشوق های صادراتی، انعقاد قراردادهای بلندمدت، وضع تعرفه های ترجیحی در جهت بهبود فضای کسب وکار و تولید کارساز هستند. صادرات محصول می تواند به تولید با حداکثر ظرفیت این صنایع و کاهش هزینه های ثابت به ازای محصول تولیدی کمک قابل توجهی نماید. همچنین صادرات کالا می تواند منجر به بهبود کیفیت محصولات تولیدی و شناسایی نیازهای جدید مصرف کنندگان در بازار وسیع تری شود. متأسفانه امروز ۵۵درصد ظرفیت فولاد کشور فعال است؛ درحالیکه متوسط ظرفیت فعال صنعت فولاد جهان حدود ۷۰درصد است وما باید تلاش کنیم به این ظرفیت برسیم.

*بفرمائیدجذب سرمایه گذار خارجی چه تأثیری در رونق صنعت فولاد  کشورخواهد داشت؟

ازآنجاکه تأمین منابع مالی خارجی می تواند بسیار ارزان تر از تأمین مالی از بازار سرمایه یا بانکهای داخلی باشد، جذب سرمایه گذاری خارجی در جهت رشد صنایع فولادی و کاهش هزینه های تولید می تواند کمک شایانی به این صنایع کند؛ البته درصورتیکه جذب این سرمایه ها همراه با توسعۀ صادرات صنایع فولادی باشد و بازپرداخت این سرمایه ها را از محل صادرات انجام دهند، موفق تر خواهند بود. درگذشته بخش عمده ای از توسعه های فولاد مبارکه به همین شیوه ایجاد می شد. بازده سرمایه در صنعت فولاد به هیچ وجه با بهره های بانک های داخلی هم خوانی ندارد و به همین دلیل رغبتی برای تأمین سرمایه گذاری های جدید از محل منابع داخلی نیست و سرمایه گذاری های قبلی هم با ظرفیت کامل فعال نیستند.

*جناب آقای اکبر جنابعالی به عنوان یک کارشناس صنعت فولاد با توجه به شرایط کنونی، آیندۀ این صنعت رادرکشور چطورارزیابی می کنید؟

صنعت فولاد یک صنعت مادر است و کشور ما نیز جزء کشورهای درحال توسعه و دارای منابع و امکانات لازم برای تولید فولاد به شمار میآید؛ بنابراین، چشم انداز آیندۀ صنعت فولاد مثبت است و پیش بینی های خوش بینانه و بلندمدت نیز بیانگر رشد متوسط ۵درصدی تقاضای فولاد تا سال ۱۴۰۴ است؛ البته باید به توسعۀ ظرفیتهای اقتصادی فولاد با نگاه به صادرات توجه ویژه ای کرد تا بتوان به تولید رقابتی محصولات فولادی دست یافت و سطح اشتغال را در کشور بهبود داد.