جواد محرمي
اسباببازي يك كالاي فرهنگي است ولي متأسفانه هنوز توليدكنندگان اسباببازي آنچنان كه بايد به اين موضوع اهتمام نداشتهاند. در كنار جنبه فرهنگي، صنعتي بودن آن اهميت ويژهاي دارد، صنعتي كه وجه فرهنگي آن اهميت ويژهاي دارد. سومين جشنواره اسباببازي تا ۲۸ مرداد در كانون پرورش فكري برپا بود تا به معرفي طرحهاي برتر و همچنين ارتباط بهتر ميان طراحان و توليدكنندگان بپردازد.
اسباببازيها سبك زندگي ارائه ميدهند، با مهمترين و حساسترين گروه سني جامعه سروكار دارند و هرقدر كه در اين زمينه سرمايهگذاري فرهنگي انجام بگيرد زياد نيست. سالهاست كه ميگوييم اسباببازي يك كالاي فرهنگي است، اما واقعاً به اين گفته اعتقاد داريم؟ آيا در عمل و سياستگذاري خود به اسباببازي به عنوان يك كالاي فرهنگي نگاه كردهايم؟ به نظر ميرسد چنين اتفاقي نيفتاده است، در واقع اگر به اهميت اسباببازي در سبد خانوار و تأثير آن بر كودكان پي بردهايم، لازم است توجه ويژهاي به اسباببازي شده و همانند كتاب براي آن سياستگذاري انجام بگيرد.
بازاري كه بيشتر در دست خارجيهاستطبق آمار ۸۰ درصد درآمد حاصل از فروش اسباببازي متعلق به واردكنندگان است و گردش مالي در اين بازار عدد خوبي را نشان ميدهد ولي متأسفانه بيش از ۸۰ درصد سود حاصل از اين بازار، متعلق به واردكنندگان اسباببازي است و تنها ۲۰ درصد آن در كنترل و اختيار توليدكننده داخلي است. حالا چرا اين وضعيت وجود دارد و چرا توليدكننده داخلي تلاش نميكند تا سهم خود را بيشتر كند، دلايل مختلفي دارد كه ساختار منظمتر و قديميتر توزيع و شبكه فروش اسباببازيهاي خارجي در كشور يكي از آنهاست. دليل آن هم سابقه بيشتر واردات نسبت به توليد در ايران است. ايران، بهترين توليدكننده اسباببازي در منطقه است، ما كشوري هستيم كه رشد قابل توجهي در توليد اسباببازي داشتهايم اما هنوز ظرفيتهاي خالي بسيار زيادي در اين زمينه وجود دارد و بايد با حمايت بخشهاي دولتي و همچنين تلاش بخش خصوصي به نقطه مطلوب برسيم. بيگمان، قرار گرفتن اسباببازي در طبقه محصولات فرهنگي، ورود اسباببازي و ابزارهاي آموزشي به مدارس و سيستم آموزشي كشور، فرهنگسازي در جامعه و خانوادهها براي توجه بيشتر به مقوله اسباببازي، سياستگذاريهاي درست و صحيح براي رونق صنايع داخلي و در كنار آن اسباببازي از گامهاي مهمي است كه بايد در اين راستا برداشته شود.
فرصتي براي تعامل جشنواره اسباببازي فرصتي براي تعامل توليدكنندگان با يكديگر و همچنين شناخت طراحان و طرحهاي برتر است. خوب است كه كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان و ديگر نهادهاي فرهنگي، زمينههايي را براي معرفي طرحها و اسباببازيهاي برتر و همچنين عرضه آن فراهم آورند.
معرفي عروسكهاي بومي يكي ديگر از بخشهاي سومين جشنواره اسباببازي است و كودكان و نوجوانان ميتوانند با شيوه ساخت عروسكهاي بومي ايران آشنا شوند و عروسكهايي كه از استانهاي كرمانشاه، ايلام، خراسان رضوي، سيستان و بلوچستان و سمنان به تهران آمدهاند را بشناسند. علاوه بر عروسكهاي بومي، بچهها ميتوانند با انواع بازيهاي سنتي چون ليلي و طناببازي آشنا شوند. همان بازيهايي كه امروز با ورود بازيهاي رايانهاي كمرنگ و حتي به دست فراموشي سپرده شدهاند.
جشنواره اسباببازي فضايي است كه طراحان، طرح خود را ارائه و به جامعه صنعت معرفي ميكنند. از سوي ديگر، توليدكنندهها با طرحهايي كه ثبت شدهاند آشنا ميشوند و طرحهاي برتر را انتخاب ميكنند و به مرحله توليد ميرسانند.
سومين جشنواره اسباببازي با حضور بيش از ۹۰ نهاد و توليدكننده، از ۲۴ مرداد، كار خود را آغاز كرد و تا بيست و هشتم ماه جاري در مركز آفريننشهاي هنري كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان ادامه داشت.