نيره ساري
جشن شادي انتخابات سال 96 در حالي برگزار شد كه جاي خالي دو گروه از شهروندان از دست رفته در دو حادثه قبل از انتخابات احساس ميشد. گروه اول آتشنشانان فداكاري بودند كه همزمان با آتشسوزي و تخريب پلاسكوي 50 ساله در زير خروارها خاك و آتش جان خود را از دست دادند و گروه دوم كارگران زحمتكش معدن يورت آزادشهر بودند.
فصل انتخابات تمام شد و با تعيين تكليف دولت منتخب توسط مردم، تا چندي ديگر كابينه جديد هم چيده و اطلاعرساني ميشود، اما آنچه به دست فراموشي سپرده شد، وعدههاي فصل انتخابات از دو حادثه مذكور بود كه حالا با فروكش كردن بازيهاي قبل از انتخاباتي يكييكي دستخوش حذف و تغيير ميشود.
كسبه پلاسكو به خيال فشردگي برنامههاي قبل از انتخاباتي اينگونه تصور ميكردند كه بالاخره با تمام شدن فصل انتخابات و روي كار آمدن دولت جديد، بخشي از آن وعدههاي مهم و تأثيرگذار را از قبيل پرداخت وام ۳۰۰ ميليون توماني با سود ۹ درصد و تنفس يكساله تا بخشودگي ماليات سال ۹۴ كسبه پلاسكو را خواهند ديد، اما همزمان با فروكش كردن تب و تاب انتخابات، گويي فصل وعدهها هم به پايان رسيد. اينچنين شد كه طي هفتههاي گذشته كسبه پلاسكو در اعتراض به وعدههاي عملي نشده چندين تجمع برگزار كردند تا بلكه صداي خود را به گوش مسئولان برسانند.
فرياد اعتراض كسبه پلاسكو وقتي بيشتر بلند شد كه شنيدند معاون ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري پيشنهاد داده است، بخشي از اين ساختمان تبديل به موزه و بناي يادبود شود تا درسي از ندانمكاري و غيرت و رشادت، در تاريخ و براي آيندگان جاودان بماند.
اما معترضان با وقفه در احداث دوباره ساختمان از سوي مالك ساختمان، خواهان بازگشت به واحدهايي از اين ساختمان بودند كه بعد از حادثه پلاسكو همچنان سالم است؛ چراكه معتقد هستند بر ۷۰ درصد از ساختمان پلاسكو از آسيب در امان مانده و قابل استفاده است.
هر چند كه ميراث فرهنگي پيشنهاد تبديل موزه را داد تا درسي از ندانم كاري براي آيندگان شود، اما اگر از خيابان جمهوري و چهار راه استانبول گذري كرده باشيد، علاوه بر آنكه همچنان غم و اندوه حاكم از اين حادثه در و ديوار اطراف خيابان و مغازههاي اطراف را احاطه كرده است، از سوي ديگر بيتوجهي و راكد گذاشتن ساختمان به حال خود كم از موزهاي با نمايههاي تلخ و غمگين ندارد.
در نهايت هم كسبه پلاسكو نتيجه اعتراض خود را با خبر دو برابر شدن سود وامهاي تعلق گرفته دريافت كردند، سود ۱۸ درصدي تسهيلات بانكي براي كسبه پلاسكو بر خلاف وعده 9 درصدي در حالي است كه پيش از اين نيز مورد نقد قرار گرفته بود، اما در نهايت هم مورد تصويب قرار گرفت. حال آنكه بسياري از كسبه ترجيح دادهاند از دريافت چنين وامي با سود بالا صرفنظر كنند.
همچنان كه پلاسكوي تخريب شده با جمع كثيري از كسبه ورشكسته ميان بلاتكليفي دست و پا ميزنند، در سوي ديگر شاهد انتظار تحقق وعدههاي قبل از انتخاباتي به كارگران و خانوادههاي معدنچيان يورت آزاد شهر هستيم.
وعدههايي كه همزمان چند روز قبل از انتخابات در ديدار و گفتوگوي نزديك و چهره به چهره مسئولان با خانوادههاي معدنچيان مطرح شد، هرچند كه همان زمان هم معدنچيان از وعدههاي قبلي كه هيچگاه به مقام عمل نرسيده بود، خسته شده بودند و اين اعتراض را در مقام عمل نشان دادند.
همان زمان وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي، موظف شد از سوي رئيسجمهور اين حادثه را پيگيري كند و ماهي يكبار با خانواده آنها جلسه بگذارد تا مبادا مشكلي بر داغشان افزوده شود. مقرر شد 24 ميليون تومان كمك مالي، يك ميليون هزينه كفن و دفن، برقراري مستمري و 50 ميليون كمك مسكن و مسكن مهر به خانواده كارگران فوت شده در معدن يورت اعطا شود.
حالا دولت از 24 ميليون كمك مالي، 22 ميليون و يك ميليون تومان كفن و دفن هم با كسر 100 هزار تومان (يعني 900هزار تومان) به خانوادهها پرداخت كرده است. همچنين خانواده كارگران فوت شده بايد با ماهي 940 هزار تومان زندگي خود را تأمين كنند.
آنها از رفتن به مجتمعهاي مسكن مهر هم گذشتند و قبول نكردند كه در واحدهاي مسكن مهر سكني گزينند و حالا تنها 50 ميليون كمك هزينه مسكن باقي مانده و البته قبرهاي عزيزاني كه حتي فاقد يك سنگ ساده است. هرچند كه بايد گفت با تفاسير موجود باز هم وضعيت كارگران معدن بسيار بهتر از كسبه پلاسكو و حتي شهداي آتشنشاني است كه خانوادههاي آنها همچنان درگير اعطاي نام شهيد از سوي بنياد ايثارگران هستند. ميراث فرهنگي نكته جالبي در مورد درس آموزي آيندگان از ندانمكاريها براي موزه ساختن از مغازههاي نيمه سوخته و خراب كسبه پلاسكو ارائه داده است، اما شايد بهتر باشد فارغ از تلاش براي درسآموزي آيندگان از ندانمكاريها، به حاضرين در تاريخ گفت كه حداقل نسبت به آنچه ميدانيد و وعده داديد، چه عملكردي داشتيد تا بعدها آيندگان قضاوت درستي در مورد ندانمكاري و نميشودهاي شما داشته باشند.