نويسنده: شيوا نوروزي
پرداخت ماليات در فوتبال ايران به معضلي بزرگ و پيچيده تبديل شده تا جايي كه بعيد است توافق بين سازمان ليگ و سازمان امور مالياتي نيز راه حل اين معضل باشد. برخلاف كارمندان، اقشار كم درآمد و عموم جامعه كه پرداخت ماليات همواره برايشان ملموس بوده، اهالي فوتبال با واژهاي به نام «ماليات» به شدت بيگانه هستند. بدهيهاي سنگين مالياتي باشگاهها، پرداخت نشدن مالياتها و ممنوع الخروج شدن بسياري از فوتباليستها و مربيان ايراني و خارجي سبب شد تا از اين پس صدور كارت بازي بازيكنان و ثبت قراردادهاي آنها و مربيان تيمها منوط به درج و پرداخت ماليات شود.
پرداخت ماليات در فوتبال كشورمان از سوي باشگاهها و فدراسيون فوتبال رسمي غلط و البته تخلفي بزرگ است كه از اجراي آن سالها ميگذرد. فعالان اين رشته آنقدر خبره شدهاند كه راههاي فرار از قانون و دور زدن آن را به خوبي ياد گرفتهاند. در حالي كه طبق قانون هر فردي ملزم به پرداخت ماليات بردرآمد خودش است گويا فوتبال كشورمان خودش را از اين قاعده مستثني كرده؛ چراكه همه مسئولان مختلف از اين فرار مالياتي خبر دارند و رسانهها نيز اخبار آن را منعكس ميكنند، اما خبري از برخورد قاطع با متخلفان نيست!
ماليات و پيگيري انتظامي
پرداخت ماليات و تفاوت رقمهاي درج شده در سازمان ليگ صداي رئيس امور مالياتي استان تهران را نيز درآورده است. ديگر همه ميدانند كه بسياري از ارقام ثبت شده در سازمان ليگ به عنوان دستمزد مربيان و بازيكنان با واقعيت همخواني ندارد. بسياري از جمله باشگاهها در اين تخلف بزرگ دست دارند، اما قضيه به همين جا ختم نميشود. از آنجا كه پرداخت ماليات به صورت كاملاً خودجوش برعهده باشگاههاست به همين خاطر آقايان مدير براي آنكه پول كمتري بپردازند يك تخلف ديگر نيز مرتكب ميشوند و آن هم درج مبالغ كمتر در قراردادهاست. اين همان موضوعي است كه سازمان امور مالياتي استان تهران را نيز به واكنش واداشته است. بر اين اساس از اين پس تنها به بازيكناني اجازه بازي ميدهند كه تكليف ماليات بردرآمدشان مشخص شده باشد. محمدرضا نوري، رئيس اين سازمان با اشاره به اين مسئله اظهار داشت: « در جلساتي كه با سازمان ليگ و فدراسيون فوتبال و اعضاي كميسيون اصل نود برگزار كرديم، توافق شد يكي از شرايط قراردادهاي ورزشكاران قيد مبلغ مورد توافق باشد. در گذشته اين موارد وجود داشت و ملموستر بود، اما اكنون تا حدودي متفاوت شده است. اين قراردادها اكنون بايد در سايت فدراسيون فوتبال نيز قرار گيرد تا ماليات آنها بهصورت شفاف تعيين شود، ضمن آنكه در زمان ثبت قرارداد و صدور كارت مسابقات بهعنوان مجوز فعاليت ورزشكاران بايد حتماً گواهي مالياتي آنها نيز صادر شده باشد و بر اساس اين مجوز، سازمان ليگ اجازه صدور كارت بازي را خواهد داشت.» نوري بر پيگيريهاي قانوني مشكلات مالياتي اهالي فوتبال تأكيد كرد: «اگر اين مراحل طي نشود ما از طريق مراجع انتظامي خودمان پيگيريهاي لازم را انجام خواهيم داد.»
محدوديتهاي اجتماعي
ممنوعالخروج شدن در سالهاي اخير يكي از دغدغههاي اصلي اهالي فوتبال محسوب ميشود. در بين افرادي كه به دليل داشتن بدهيهاي مالياتي از حضور در تمرينات تيمشان و اعزام به خارج از كشور بازماندهاند اسامي سرشناس زيادي به چشم ميخورد. افشين قطبي، سرمربي اسبق پرسپوليس با گذشت سالها از رفتنش كماكان ممنوعالورود است و اگر پايش به ايران برسد به خاطر بدهي مالياتي پاسپورتش ضبط ميشود. قطبي كه به تازگي شكايتش را از سرخپوشان به جريان انداخته به خاطر همين بدهي از سفر به ايران و حضور در مراسم ختم مادرش بازماند. بحث ممنوع الخروجي كارلوس كرش نيز يكي از عجيبترين اتفاقات فوتبالمان بود؛ در حالي كه فدراسيون فوتبال پرداخت ماليات بازيكنان و مربيان از سوي باشگاهها را ممنوع كرد، اما همين نهاد فوتبالي قانون خودش را نيز زير پا گذاشته و طبق توافقي رسمي ماليات سرمربي تيم ملي را برعهده گرفته است! برانكو ايووانكوويچ، سرمربي پرسپوليس و دستيارانش هم مالياتي بيش از يك ميليارد را گردن پرسپوليس انداختهاند. عليرضا منصوريان ممنوع الخروج بود و خيلي دير به اردوي تيمش در ليگ قهرمانان آسيا پيوست. رئيس امور مالياتي استان تهران اما ممنوع الخروج شدن ورزشكاران را محدوديت اجتماعي توصيف كرد: «يكي از اقدامات اجرايي براي وصول مطالبات مالياتي، ممنوع الخروجي بدهكاران مالياتي است كه از محدوديتهاي اجتماعي تلقي ميشود. اين موضوع تنها مختص ورزشكاران نيست. »
فقط در ايران!
آوازه قوانين من درآوردي و بدعتهاي مخرب فوتبال كشورمان به گوش خارجيها هم رسيده تا جايي كه بازيكنان و مربيان خارجي يكي از ملاكهايشان براي فعاليت در فوتبال ما فرار مالياتي است. آنها بهتر از هر كسي ميدانند حتي در كشورهايي كه اسم و رسمي در فوتبال ندارند نيز نميتوان از زير بار ماليات شانه خالي كرد. نمونههاي شناخته شده زيادي نيز براي مثال زدن وجود دارد. كريس رونالدو، جديدترين موردي است كه ميتواند الگوي خوبي براي فوتبال ايران باشد؛ ستاره پرتغالي با آن دبدبه و كبكبه به فرار مالياتي 7/14 ميليون يورويي متهم شده است. رونالدو بااينكه قصد ترك رئال را دارد، اما هركجاي دنيا هم كه باشد بايد در دادگاه حاضر شود و پاسخگوي تخلفش باشد. ليونل مسي تكنيكي هم 10 ميليون يورو مالياتش در اسپانيا را نپرداخت تا دادگاه با قاطعيت و بدون اغماض او را به زندان محكوم كند. دولتي بودن فوتبال ايران و تأمين بودجه باشگاهها از بيت المال اين حق را برعهده مسئولان فوتبال و نهادهاي ذيصلاح ميگذارد كه با اهالي فوتبال نيز همانند ساير اقشار جامعه برخورد كنند.