نويسنده: مطهره علوي
ما ايراني‌ها رسم داريم براي شگون عقد حتماً آيينه و قرآن بخريم. براي اثبات حقانيتمان قرآن را واسطه قرار مي‌دهيم و به آن قسم مي‌خوريم. شب قدر در سايه كتاب قرآن از خداوند طلب مغفرت و عافيت داريم. براي دوري از چشم‌زخم «و ان يكاد» را بر سر در خانه‌هايمان نصب مي‌كنيم. براي مراسم ختم، قرآن را كنار خرما و حلوا و شمع قرار مي‌دهيم تا وسايل تكميل شود. سر سفره هفت سين هم حتماً قرآن بايد باشد اما آيا ما در متن زندگي خود به همين ميزان كه به كتاب قرآن به عنوان يك وسيله اهميت مي‌دهيم، عمل هم مي‌كنيم؟ قرآن در بين ما اكثراً فقط با صداي نيكو تلاوت ميشود، به طرز بسيار زيبايي در كاشي‌كاري‌هاي مساجد به كار مي‌رود، مدارسي براي حفظ آن داير ميشود و. . . در حالي كه پايه‌هاي سياسي ـ فرهنگي جامعه ما اكثراً بر مباني غربي استوار است و عملاً قرآن در زندگي خيلي از ما‌ها جايگاه بايسته‌اي ندارد.
متأسفانه قرآن در زندگي مدرن اين روزهاي ما مهجور و غريب مانده است. مهجور بودن قرآن به اين معنا نيست كه در خانه‌هايمان قرآن نداريم بلكه برعكس. همه ما حداقل يك قرآن و گاهي چندين و چند قرآن با رسم‌الخط‌هاي مختلف و ترجمه‌هاي متفاوت داريم اما متأسفانه در حق آنها جفا مي‌كنيم. در مهجوريت قرآن همين بس كه كتاب خدا تنها وسيله تفاُل، استخاره و تشريفات ما شده است.
در زندگي اكثر ما سهم قرآن فقط استفاده در مواقع خاص مذكور و 30 روز ماه رمضان است و لا غير. در صورتي كه در احاديث و روايات ما بسيار به قرائت و تفكر در آيات اين كتاب آسماني تأكيد شده است.
پيامبر گرامي اسلام (ص) تا زماني كه در قيد حيات بودند به دو كار خيلي سفارش مي‌كردند؛ يكي قرآن و دومي پيروي از اهل بيت (ع). اولين سفارش پيامبر (ص) هميشه نسبت به حفظ قرآن و عمل به دستورات آن بود و در جايي فرمودند: «پس هنگامي كه فتنه‌ها همچون پاره‌هاي شب تار و ظلماني بر شما هجوم مي‌‌آورند به قرآن پناه آوريد، زيرا آن شفاعت‌كننده‌اي است كه شفاعتش پذيرفته و شكايت‌كننده‌‌اي است كه شكايتش پذيرفتني است.» با اين همه سفارش به راستي چرا ما قرآن را كليد اصلي زندگي خود قرار نمي‌دهيم و آن را به فراموشي سپرده‌ايم؟
ما در دوره و زمانه‌اي زندگي مي‌كنيم كه تمام دنيا در تلاش است تا فكر و ذهن و حتي جسم ما را دچار فقر و انحطاط فرهنگي بكند. دنيا با تمام قوا و به هر وسيله و دستاويزي جوانان ما را به سمت انحراف سوق مي‌دهد و اين در حالي است كه ما از يك منبع عظيم الهي چون قرآن بهره‌منديم و مي‌توانيم به وسيله آن جلوي هر نوع انحطاط و عقب‌ماندگي‌اي را بگيريم.
بر همه ما مبرهن است كه تمامي قوانين عالم آفرينش براي خوب زيستن در قرآن كريم آمده و دستورالعمل‌هايي در آن بيان شده است كه اگر از آنها به درستي بهره‌مند شويم حتماً پيروز خواهيم بود اما متأسفانه امروزه ما به جاي اينكه آيات قرآن را بر دل‌ها و افكار و اعمالمان بنويسيم آنها را بر كاغذ و سنگ و كتيبه مي‌نويسيم و از آن استفاده تزئيني مي‌كنيم.
جوامع اسلامي امروزه در بسياري از زمينه‌‌ها و علوم از كشورهاي غربي و غير مسلمان الگو بر مي‌دارند در حالي كه علوم غربيه با توجه به اينكه تدوين شده ذهن بشريت است حتماً دچار اشكالاتي است اما قرآن چون فرستاده قادر و تواناست بي‌شك كامل و بي‌نقص است.
رسول مهرباني و اهل بيت ايشان در روايات بسياري مردم را به خواندن قرآن تشويق كرده‌اند و از مسلمانان خواسته‌‌اند كه روزانه حداقل 50 آيه تلاوت كنند. امام رضا (ع) دليل خواندن قرآن را در نماز خارج شدن قرآن از مهجوريت مي‌‌داند و مي‌‌فرمايد: «دليل آن كه در نماز، قرآن مي‌‌خوانيم آن است كه قرآن از مهجوريت خارج شود.»
با اينكه قرآن كريم براي تمام ابعاد زندگي انسان برنامه‌هاي كاربردي دارد ولي متأسفانه شاهد هستيم كه در ادوار و كشورهاي مختلف مسلمانان قرآن را رها كرده و به كتب و آيين غير آن پناه برده‌اند.
در آيات بسياري از قرآن از مسلمانان خواسته شده است كه فقط به خواندن آيات توجه نكنند، بلكه بعد از مرحله خواندن، در آياتش تفكر و انديشه كنند و به اين وسيله راه خود را به سوي سعادت و خوشبختي بيابند. خداوند حكيم در قرآن مي‌‌فرمايد: أَفَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَي قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا؟ «آيا به آيات قرآن نمي‌‌انديشند؟ يا مگر بر دل هايشان قفل‌‌هايي نهاده شده است؟» فراواني اين دست آيات نشان‌دهنده ميزان اهميت تدبر در آيات است. نبي مكرم اسلام (ص) در حديث گرانبهايي كه به روايت انس بن مالك نقل شده است، فرمودند: «هر كس قرآن را بياموزد و بداند و مصحف را در جايي بياويزد و آن را تعهد نكند و در آن ننگرد، قرآن روز قيامت مي‌‌آيد و در وي بياويزد و گويد: خدايا اين بنده، مرا مهجور كرده ميان من و او حكم فرما.»
بديهي است كه تأكيد بر خواندن و يادگيري قرآن و فهم معاني و مفاهيم آن براي اين است كه قرآن را در زندگي خود پياده كنيم. هر كدام از ما مسئوليت داريم كه به نوبه خود تلاش كنيم قرآن را وارد بطن زندگي خود كرده و آن را از مهجوريت خارج كنيم. همان طور كه براي انجام امور روزمره خود برنامه‌ريزي مي‌كنيم و هر روز صبح طبق همان برنامه ذهني‌اي كه داريم به فعاليت مي‌پردازيم لازم است روزانه به قرآن مراجعه كنيم و از دستورالعمل‌هاي آن استفاده كنيم تا در پرتو اين دستورات زندگي متعالي‌اي داشته باشيم.
