كارولين كراسكري مترجم امريكايي ميگويد: شناخت مردم دنيا به ويژه امريكا از ايران اندك و برپايه اطلاعات رسانهاي است، در حالي كه اين عطش وجود دارد و من تلاش ميكنم مردم امريكا ايران واقعي را بشناسند.
كارولين كراسكري، شرقشناس و محقق دانشگاه يوسيال امريكاست. وي فعاليتش در حوزه زبان و ادبيات فارسي را با ترجمه رمان «بامداد خمار» كه منتشر نشد، آغاز كرد.
نخستين ترجمهاي كه از او منتشر شد «ما همه آفتابگردانيم» عرفان نظر آهاري بود.
كراسكري تاكنون كتابهايي چون «قلبي بزرگتر از جهان» از عرفان نظرآهاري، «دموكراسي يا دموقراضه» و «در يك چشم به هم زدن» از سيدمهدي شجاعي، «ماهي قرمز كوچولو» از كتايون رياحي، «خواب گوسفندي» از پژمان رحيمزاده، «روزشمار عشق» از افشين يداللهي، «خمره»، «مرباي شيرين» و «شما كه غريبه نيستيد» از هوشنگ مراديكرماني، «آهي كه رفته بر باد» از سعيد رمضاني و... را از فارسي به انگليسي برگردان كرده است.
اين مترجم انگليسيزبان علاوه بر فعاليت در دانشگاه يو سي ال امريكا، مترجم دادگستري و گوينده يكي از شبكههاي راديويي در امريكا است. وي از جمله مترجماني است كه در سالهاي اخير شيفته ادبيات داستاني معاصر شده و بنا به گفته خود براي شناساندن اين ادبيات ناشناخته در دنيا از هيچ كوششي فروگذار نخواهد كرد. وي از جمله 10 بورسيه سيامين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران بود كه در ايام نمايشگاه به ايران آمد.
جاذبه کتابهای ایرانی در امریکا
كراسكري كه هماكنون ترجمه دو رمان «قصههاي مجيد» از هوشنگ مرادي كرماني و «پرسه در خاك غريب» از احمد دهقان را در دست دارد، ميگويد: در امريكا، جايي كه من زندگي ميكنم، هر وقت در مورد ترجمههايم از فارسي به انگليسي با مردم صحبت ميكنم، مجذوب ميشوند.
بيشتر مردم سؤالات زيادي درباره ايران و ايرانيان دارند. آنها ميدانند كه آنچه رسانههاي غربي نشانشان ميدهند، تمامي حقيقت نيست و علاقه بسياري براي بيشتر دانستن درباره ايران دارند. به همين دليل، تلاش ميكنم كتابهايي از طيف متنوعي از موضوعات و عناوين، از بهترين نويسندگان ايران براي ترجمه انتخاب كنم. هدف من ايفا كردن نقش مؤثري در آشنايي مجدد دنيا با ايران، مردم و فرهنگ فوقالعاده آن است.
كارولين كراسكري كه تاكنون بالغ بر 15 عنوان از آثار نويسندگان معاصر ايراني را ترجمه كرده درباره بازخوردهاي آن در خارج از كشور ميگويد: از كتاب «من قاتل پسرتان هستم» احمد دهقان استقبال خوبي شده است، همچنين كتابهاي هوشنگ مرادي كرماني نيز فروش بسيار خوبي دارند.
امید به فروش بهتر
به نظر من كتابهاي هوشنگ مرادي كرماني براي كودكان و نوجوانان امريكا بسيار مناسب است و آنها را با فرهنگ خاورميانه آشنا ميكند. البته ما انتظار داريم كه فروش بيشتر شود، چراكه روي پخش و توزيع كتاب سرمايهگذاري بيشتري كردهايم. تا پيش از اين با وجود ضعيف بودن پخش و توزيع كتاب، فروش نسبتاً خوبي داشتهايم، اگر سيستم توزيع را بهبود نسبي بخشيم، فروش در آينده ترقي بيشتري خواهد داشت، چراكه با پخشكنندههاي جديدي تعامل برقرار كردهايم. اين فروش بهتر از طريق سايت آمازون بوده است، كه در حال افتتاح كتابفروشي نيز است. افتتاح كتابفروشي آمازون قطعاً فروش كتابهاي ما را نيز بيشتر خواهد كرد.
نظرات مثبت است
وي درباره بازخورد محتوايي كتابها پس از انتشار در جامعه نشر و مردم امريكا به اين نكته اشاره ميكند كه «نظرات بسياري در سايت آمازون در صفحه معرفي كتابها وجود دارد كه هميشه مثبت بوده است، مخاطبان علاوه بر اينكه درباره ترجمه روان صحبت ميكنند، با محتوا انس و الفت گرفته و توانستهاند آن را لمس كنند.»
كارولين درباره فروش خوب كتاب دفاع مقدسي «من قاتل پسرتان هستم» با توجه به اينكه اين كتاب در ژانر دفاع مقدس است و رسانههاي غربي هجمه بسياري به فرهنگ مقاومت و دفاع مقدس ايران داشتهاند، ميگويد: اصلاً برخورد منفي در غرب مشاهده نكردم چراكه بالاخره يا متأسفانه جنگ براي همه ملل است، جنگ يك موضوع جهاني است و احمد دهقان در كتابش به خوبي از محور مردمي داستان جنگ سخن گفته است.
در تمام دنيا سرباز وجود دارد، مادراني هستند كه فرزندانشان را از دست ميدهند، دوري بين زن و شوهر و... وجود دارد، بنابراين جنگ در همه دنيا تبعات يكساني براي مردمان دارد. از طرف ديگر اطلاعات مردم دنيا به ويژه امريكا از جنگ ايران و عراق اندك است، ادبيات دفاع مقدس ايران منتقل نشده است، ولي مردم دنيا دوست دارند اطلاعاتي در زمينه جنگ ايران و عراق به دست بياورند.
من فكر ميكنم، ما بايد فرهنگهاي دور از غرب، فرهنگهايي كه مردم دنيا كمتر از آن اطلاع دارند را به دنيا بشناسانيم. بايد به خانه مردم برويم با كتاب و داستان، واقعيت ايران را به مردم دنيا نشان دهيم. بفهمانيم كه ما زبانمان و دينمان فرق ميكند، اما همه انسانيم و شبيه هم. اينگونه دو ملت به هم نزديك ميشوند. من بينهايت خوشحالم كه اين توفيق را پيدا كردم كه كتابي از احمد دهقان ترجمه كنم.
من براي عنوان «من قاتل پسرتان هستم»، عنوان انگليسي " A Vital Killing" را انتخاب كردم كه دو معنا را در بر ميگيرد: يك قتل ضروري و [در عين حال] زندگيبخش. اين مجموعه داستانهاي كوتاه، ترسيمي دردناك از تأثير مصيبتبار جنگ بر يك كشور در كنار انسانيت مردمش است.
دیگران را به تحقیق وا میدارم
اين مترجم در پاسخ به اين سؤال كه ادبيات جنگ ايران چه تفاوت و جذابيت جديدي براي شما داشت كه به سراغ ترجمه نمونهاي از آن رفتيد عنوان ميكند: «انگيزه شخصي من براي ترجمه ادبيات جنگ آن است كه دنيا بهياد بياورد كه ايران كشوري با مردمي باشخصيت، نجيب و عاشق صلح است. جنگ ايران و عراق تنها درگيري مختصري ميان دو كشور بياهميت يا حاصل اختلافات شيعه و سني نبود. مردم بايد بهياد بياورند كه اين جنگ، يك جنگ تحميلي حاصل از دخالت قدرتهاي بزرگ جهاني در امور يك كشور مقتدر با هدف تسلط بر توازن قدرت در جهان بود. اين سياست همچنان در دنيا ادامه دارد و اشتباه بودن آن در حال اثبات شدن است.»
وي درباره اينكه چقدر توانسته با ترجمه كتابهاي ايراني از ايرانهراسي مردم امريكا بكاهد نيز اينگونه توضيح ميدهد: «من كارم اين نيست كه آدم متعصب و فرد داراي اطلاعات غلط را به راه بياورم، كسي كه ميخواهد، بد فكر كند، بد فكر ميكند، من ايران را خيلي دوست دارم و احساس ميكنم، اطلاعات درستي از ايران و ايرانيان دارم، پس قدم خود را برميدارم و ديگران را به تحقيق درباره ايران و ايراني تشويق ميكنم، من به نوبه خود درباره ايران اطلاعرساني ميكنم. فكر ميكنم تنها راهش اين است كه بنيادهاي بزرگ ايراني بيشتر فيلم بسازند.
فيلمهاي داستاني ميتواند نكتهها و ظرايفي از فرهنگ مردم و واقعيت ايران را بيان كنند، چراكه كتاب را معمولاً خواص ميخوانند، اما براي مردم عام بيشتر فيلم جواب ميدهد. نويسندگان ايراني خيلي خوب مينويسند، اگر كتابهاي ايراني هنر نداشتند، يك مترجم را اينقدر جذب نميكردند.