ابتدا تعدادشان زياد نبود اما حالا رفتهرفته تعدادشان خيلي زياد شده است. فرقي هم نميكند محله پرجمعيت باشد يا محله كمجمعيت، نزديك بازار باشد يا نزديك دانشگاه و خوابگاههاي دانشجويي. فروشگاههاي عرضه پيتزا 6هزار توماني را ميگويم. واحدهاي صنفي كه اگرچه از اتحاديههاي مربوطه مجوز دارند اما به عقيده پزشكان اين فروشگاهها يك خطر جدي براي سلامت جامعه است و در كنار تهديدات مختلف سلامتي افراد جامعه اين فروشگاههاي پيتزاي 6هزار توماني نيز قوزي شده است بالاي قوز و با اينكه مدت كمي از حضورشان ميگذرد اما خيلي زود به يكي از دغدغههاي سلامت جامعه تبديل شده است.
پيتزا و ساندويچ و انواع فستوفودهاي مختلف از فلافل گرفته تا پيراشكي و سمبوسه همه و همه به خودي خود يك تهديد براي سلامتي جامعه به حساب ميآيند به گونهاي كه همواره شاهد هشدارهاي وزارت بهداشت و درمان، پزشكان و دستاندركاران سلامت جامعه در اين خصوص هستيم، حال در اين ميان پيتزاي 6هزار توماني و فستفودهاي خيلي خيلي ارزان شده تهديدي تازه براي سلامت جامعه است و رفتهرفته دارد به دغدغهاي جدي در اين خصوص تبديل ميشود.
قوز بالاي قوز پيتزاها
در حالي كه پزشكان درباره مضرات مصرف پيتزا تا كنون هشدارهاي فراواني دادهاند و در حالي كه دوستداران سلامت در حال تهيه راهكارهايي از جمله فرهنگسازي و آموزش براي كاهش مصرف پيتزا در جامعه هستند اما اين روزها وجود فستفودهاي بسيار ارزان و بيكيفيت و از همه شاخصتر پيتزاهاي 6هزار توماني قوز بالاي قوز شده است.
در حالي كه كارشناسان تغذيه و پزشكان در خصوص مواد به كار رفته در پيتزا و ساندويچ بارها و بارها هشدار داده و اعلام كردهاند در برخي از پيتزاها و ساندويچها مواد مرغوبي به كار نميرود حالا پيتزاي 6هزارتوماني معضل جديد و دغدغه جدي دوستداران سلامت شده است كه اعتقاد دارند مواد موجود در پيتزاهاي 6هزار توماني حداقل مرغوبيت و كيفيت را ندارد و بسيار مضر است.
شما در نظر بگيريد با توجه به قيمت بالاي انواع سوسيس و كالباس مرغوب و نام آشنا و نيز قيمت برخي ديگر از مواد مورد نياز براي آمادهسازي پيتزا مانند گوجه فرنگي، سس، پنير مخصوص، گوشت، فلفل سبز و... حالا چگونه است كه يك واحد صنفي با توجه به قيمتهاي بالاي مواد اوليه اقدام به طبخ و ارائه پيتزاي 6هزار توماني ميكند.
نكته تاسف بار اينجاست كه فروشگاههاي عرضه پيتزاي 6هزار توماني روزبهروز درحال افزايش است و درحالي كه در ماههاي اول فعاليتشان در مناطق پايين شهر بيشتر به چشم ميخوردند اما اكنون در تمامي سطح شهر ميتوان اين فروشگاهها را ديد.
پيتزا دونفره، 6هزار تومان!
نكته ديگر در اين خصوص تبليغات بيحد و حصر پيتزافروشهاست به گونهاي كه با قدم زدن در خيابانهاي شهر به راحتي ميتوان تابلوهايي را ديد كه شما را به صرف پيتزاي 6هزار توماني دعوت ميكند.
جالب اينجاست كه برخي از اين فروشگاهها سس و نوشابه رايگان را نيز در تبليغات خود به عنوان مشوقي براي افزايش مشتري ذكر كردهاند.
در اين ميان گاه شاهد تبليغات نوع ديگري از پيتزاهاي ارزانقيمت هستيم كه به هر طريقي سعي در جذب مشتري دارند. به عنوان مثال پيتزا دو نفره 7 هزار تومان با سس و نوشابه رايگان يا پيتزا دو نفره 8 هزار تومان از ديگر تبليغات فروشگاههاي پيتزا ارزان قيمت است.
در اين ميان به علت اينكه قدرت خريد مردم در سالهاي اخير كاهش يافته است افراد بدون در نظر گرفتن كيفيت و تنها بر اساس قيمت غذا، نسبت به خريد و مصرف اين نوع از پيتزاها اقدام ميكنند.
در همين ارتباط در يكي از خيابانهاي تهران چشمم به تابلوي يك پيتزافروشي افتاد كه با خواندن نوشته روي تابلوي اين واحد صنفي حسابي شوكه شدم. پيتزا دو نفره 4 هزار تومان. شما فكرش را بكنيد 4 هزار تومان، فقط 4 هزار تومان. حالا شما در نظر بگيريد اگر قيمت خمير و پنير پيتزا، روغن وسس را حساب كنيم خود همين ميشود چيزي حدود 4 هزار تومان براي طبخ هر پيتزا حالا چطور ميشود كه يك واحد صنفي در كنار اين مواردي كه ذكر شد با در نظر گرفتن قيمت سوسيس، كالباس و گوشت ميتواند پيتزا به قيمت 4 هزار تومان بدهد آن هم پيتزاي دو نفره. حتماً يك جاي كار ميلنگد و آنچه به خورد مشتري داده ميشود معلوم نيست از چه موادي تشكيل شده است.
البته حالا كه به اين قسمت گزارش رسيديم بهتر است به اين نكته نيز اشاره كنيم كه گاهي اوقات ممكن است يك واحد صنفي عرضه پيتزا با كوچك كردن اندازه پيتزا يا كاهش قطر آن بتواند پيتزا را با استفاده از مواد مرغوب و با كيفيت ارائه دهد و فقط سايز پيتزا كوچكتر شده است اما روي حرف ما با آن فروشگاههايي است كه با استفاده از مواد بيكيفيت و غير استاندارد اقدام به تهيه پيتزاي ارزانقيمت ميكنند و در حقيقت سلامت افراد جامعه را به بازي ميگيرند.
از هشدار پزشكان تا دغدغه اتحاديهاين همه در حالي است كه پزشكان و دوستداران سلامت در كنار كارشناسان تغذيه بارها و بارها درباره مضرات مصرف پيتزا و ساندويچ هشدار دادهاند. هشدارهايي جدي كه در لابهلاي آنها صحبت از ابتلا به بيماريهاي خطرناك مانند بيماريهاي قلبي و عروقي يا حتي خداي ناكرده سرطان است.
اين هشدارها البته تازگي ندارد و از روزهاي اول پيدا شدن سر و كله پيتزا در ايران شاهد اين هشدارها از سوي پزشكان و فعالان حوزه سلامت در كشور بودهايم اما با ورود پيتزاهاي ارزانقيمت تحت عنوان پيتزا 6 هزار توماني اين هشدارها افزايش يافته است.
اين موضوع نه تنها حرف دوستداران سلامت، پزشكان و كارشناسان تغذيه است بلكه حتي مديران اتحاديه اغذيه و پيتزافروشان نيز بر اين مسئله صحه گذاشته و خود در مصاحبههايي كه داشتهاند اعتراف كردهاند كه مواد به كار رفته در پيتزاهاي 6هزار توماني مواد سالمي نميتواند باشد. به عنوان نمونه «ابوالقاسم كاشفي» رئيس اتحاديه اغذيه و پيتزافروشان مشهد چندي پيش در مصاحبه با يكي از خبرگزاريها در زمينه فعاليت واحدهايي كه اقدام به فروش پيتزاي 6هزار توماني ميكنند اظهار داشت: در حال حاضر اين واحدها مواد اوليه با كيفيتي به كار نميبرند و غالباً از گوشت استفاده نميكنند و با كالباسهاي نامرغوب و بيكيفيت پيتزاي ارزانقيمت به مصرفكننده عرضه ميكنند كه درصدد كنترل و نظارت جدي بر اين واحدها هستيم.
وي بيان ميكند: ضمن همكاريهايي كه با اداره بهداشت داشتيم از برخي از اين واحدها بازديد به عمل آمده كه در آن به واحدهاي متخطي هشدار داده شده و در صورت به كار گرفتن محصولات باكيفيت و رعايت بهداشت و دارا بودن پروانه كسب مشكلي با عرضه اين محصولات نداريم.
كاشفي تصريح ميكند: در حال حاضر 30 واحد صنفي در سطح شهر مشهد مشغول فروش پيتزاي 6 هزار توماني هستند كه مسئله نظارت و بازرسي بر فعاليتشان آغاز شده و به طور جدي پيگيري ميشود.
هشدارهاي پزشكي مصرف پيتزادر اين باره وقتي با دكتر فريد رمضاني پزشك عمومي و كارشناس حوزه سلامت صحبت ميكنم با ابراز نگراني از گسترش پيتزاي 6هزار توماني در جامعه ميگويد: بنا بر ادعاي خود مسئولان اتحاديه اغذيه و پيتزافروشان در پخت پيتزاي 6هزار توماني از مواد مرغوب استفاده نميشود و همين موضوع ميتواند باعث به وجود آمدن مشكلات جدي براي افراد شود.
وي ميافزايد: در باره مصرف پيتزا تا كنون هشدارهاي فراواني داده شده است. حالا شما در نظر بگيريد وقتي پيتزا با مواد ارزانقيمت تهيه شده باشد آن وقت است كه خطرات مصرف اين نوع پيتزا بيشتر ميشود.
وي ميگويد: نگراني تنها از مصرف پيتزا يا ساندويچ نيست بلكه در كنار نگراني از مصرف مواد نامرغوب و بيكيفيت در پيتزاهاي ارزانقيمت شما در نظر بگيريد كه فرد هنگام مصرف پيتزا، نوشابه يا سس نيز مصرف ميكند كه اين موضوع ميتواند بر خطراتي كه سلامتي افراد را تهديد ميكند بيفزايد.
دكتر رمضاني در ادامه صحبتهاي خود به عوارض مصرف فستفود اشاره و بيان ميكند: مشكلات گوارشي، كبد چرب، بيماريهاي قلبي و عروقي، اضافه وزن، افزايش فشار و خطر ابتلا به ديابت از جمله خطرات احتمالي مصرف پيتزا و ساندويچ است.
وي ميافزايد: حالا در اين ميان وقتي افراد پيتزا ارزانقيمت با مواد نامرغوب و با كيفيت پايين استفاده كنند به طور حتم بايد بيش از پيش در انتظار انواع بيماريها باشند.
صحبتهاي اين پزشك در حالي است كه به عقيده پزشكان، مواد غذايي پس از ورود به معده با آنزيمهاي درون آن مخلوط ميشود تا به اجزاي سادهتري تجزيه شود. سپس اين مخلوط از معده خارج ميشود و به رودهها ميرود تا از آن جا، مواد غذايي تجزيه شده، جذب جريان خون شود. موادغذايي تجزيه شده از جريان خون در اختيار بدن قرار ميگيرد و مواد غذايي كه جذب نميشود، به شكل طبيعي دفع ميشود. به عقيده پزشكان، دستگاه گوارش به عنوان يكي از مهمترين اعضاي بدن، بيماريهاي مربوط به خود را دارد كه گريبانگير بسياري از افراد است. عادات غذايي و استرس تأثير زيادي بر بروز بيماريهاي عملكردي دستگاه گوارش دارد كه بسياري از آنها اكنون در جامعه ما به ويژه ميان جوانان و نوجوانان شايع است.
پزشكان دراين ميانبرها بر كاهش مصرف فستفود تأكيد كردهاند و اعتقاد دارند كه غذاهاي آماده و فستفود همانطور كه از اسمشان برميآيد براي مصرف در مواقع خاص و ضروري است و فقط در مواقع ضروري بايد استفاده شود.
فستفود براي وقتي است كه اگر افراد در طول روز به خاطر مشغله كاري فرصتي براي تهيه غذا ندارند از آن استفاده كنند با اين حال فستفود غذاهاي روزانه بسياري از افراد شده است.
ترويج سبك زندگي غربي با فستفودهاصاحبنظران اجتماعي ما معتقدند ترويج مصرف پيتزا و فستفود در حقيقت ترويج سبك زندگي غربي است. برخي جامعهشناسان معتقدند وقتي قرارباشد فستفود مصرف كنيم طبيعي است كه ديگر سفره مادر در خانه پهن نميشود و اين به معناي افزايش فاصله بين افراد خانواده است، چراكه معمولاً سفره خانواده ايراني يكي از جاهايي است كه بيش از هر موقع ديگري دورهم جمع ميشوند با اين حال وقتي قرار باشد اعضاي خانواده بيرون از خانه و به تنهايي غذا بخورند ديگر هيچ وقت فرصتي براي دورهم جمع شدن پيش نميآيد.
جامعهشناسان بر اين اعتقاد هستند كه ورود غذاهاي غربي و غذا خوردن به شيوه غربيها در حقيقت نوع جديدي از آسيبها به سبك زندگي ايراني - اسلامي است، به گونهاي كه برخي از اين محصولات غذايي با هدف قبلي به ايران وارد ميشود.
پيتزا يا فستفود نمونه بارزي از هجمه عليه سبك زندگي ايراني - اسلامي است كه اين نوع از خوراك جديداً به مراسم مذهبي و نذريهاي ما نيز راه يافته است. وقتي جامعهاي غذاي سنتي خود را فراموش ميكند و به غذاهاي فرنگي و غربي روي ميآورد طبيعتاً اين احتمال وجود دارد كه ساير آئينها، آداب و رسوم زيباي مربوط به سبك زندگي فرهنگي خود را نيز فراموش كند و رفتهرفته و بدون اينكه خود متوجه باشد به فردي تبديل شود كه به راحتي دارد اداي غربيها را در ميآورد.
نميتوان توقع داشت فردي كه پيتزا ميخورد كنار سفره و با خانواده باشد يا اينكه افراد فستفود خور اعتقادي به پهن كردن سفره و دور هم جمع شدن داشته باشند، بنابراين فستفود به ويژه پيتزا نمونهاي از غذاهاي فرنگي است كه سنت و سبك زندگي
ايراني - اسلامي ما را نشانه رفته است و اميد است با اصلاح سبك زندگي و مصرف مواد غذايي خودي تبديل به افرادي كه اداي غربيها را در ميآورند نشويم. حالا شما اين مسئله فرهنگي را در كنار مسائل بهداشتي و سلامت انسانها در نظر بگيريد و قضاوت كنيد كه آيا مصرف پيتزا آن هم پيتزاي 6هزار توماني كار درستي است؟