جوان‌آنلاين: محمد دهقان، عضو هيئت رئيسه مجلس در گفت‌و‌گو با «جوان‌آنلاين» با اشاره به بيانات مقام معظم رهبري با مسئولان قوه قضائيه اظهار داشت: مقام معظم رهبري هر ساله به نكاتي براي پيشبرد اهداف قوه قضائيه تاكيد مي‌كنند، مهم‌ترين خواسته‌ي رهبر معظم انقلاب و نظام اسلامي برقراري عدالت است و در قانون اساسي روي اين موضوع بسيار تاكيد شده است.
دهقان ادامه داد: طبيعتا زماني مي‌توان ادعا كرد كه قوه قضائيه به عدالت قضائي با ضريب بالا دست پيدا كرده است كه نيروهاي دروني اين قوه يعني قضات و مديران خود اهل عدالت باشند تا بتوانند اين موضوع را در جامعه گسترش دهند.
وي افزود: هدف از تشكيل نظام اسلامي برقراري عدالت است و اين نظام در صورتي به عنوان يك نظام الگو در دنيا جايگاه پيدا خواهد كرد كه مسئولين كشور مزين به صفت عدالت باشند. در اين ميان نقش قوه قضائيه و به ويژه قضات در تحقق يك نظام عادلانه بسيار با اهميت است و قوه قضائيه مي‌تواند ساير مسئولين كشور را نيز به سمت اجراي عدالت و پرهيز از ظلم و بي‌عدالتي هدايت كند.
عضو كميسيون قضايي و حقوقي مجلس با بيان اينكه مسئولان قوه قضائيه بايد مزين به اخلاق و آموزه‌هاي اسلامي باشند، گفت: واقعيت اين است كه بسياري از فارغ‌التحصيل اين رشته عمدتا دروس حقوقي را كه آميخته‌اي از دروس اسلامي، حقوق اسلامي و حقوق غربي است، ياد مي‌گيرند، در اينكه دانشگاه‌هاي ما چقدر قاضي اسلامي و عادل به جامعه تحويل مي‌دهند، جاي تامل دارد. ما بايد قضاتي را در بين دانشجويان پرورش دهيم تا آنها مزين به صفت دروني عدالت باشند و بتوانند علاوه بر آن توانمندي علمي كافي، روزآمد باشند و چارچوب عدالت را در جامعه محقق سازند.
دهقان عنوان كرد: البته ما يك دانشگاه علوم قضائي داريم كه اين دانشگاه مي‌تواند هدف را محقق سازد، اما تا آنجا كه اطلاع دارم آن دانشگاه هم مثل ساير دانشگاه‌هاست و تفاوت چشم‌گيري با ساير دانشگاه‌ها ندارد، هر چند گام‌هايي برداشته شده اما هنوز نتيجه آن به ثمر ننشسته و به همين دليل هم قوه قضائيه از همه جا تقاضاي قاضي مي‌كند.
وي اضافه كرد: وكلاي ما نيز بايد با آموزه‌هاي حقوق اسلامي آشنايي داشته باشند و زماني ما مي‌توانيم قوه قضائي سالمي داشته باشيم كه در كنار قضات، وكلاي سالم و عادلي هم تحويل جامعه داده شده باشد؛ وكلايي كه به حرفه وكلات فقط به عنوان اينكه درآمدي كسب كنند و زندگي بهتري را داشته باشند، نگاه نكنند. همه دنيا رسم است كه مي‌گويند يك بال عدالت، قضات هستند و بال ديگر فرشته عدالت، وكلا هستند، بنابراين وكلا هم بايد حداقل صفت عدالت را داشته باشند.
دهقان اظهار داشت: اگر وكلا خودشان متصف به صفت عدالت و مزين به اخلاق اسلامي و متعلم به آموزه‌هاي ديني نباشند، نه تنها كمكي به تحقق عدالت نمي‌كند، بلكه در بسياري از موارد قضات را هم به فساد ميكشاند. يعني اگر وكيل داراي اخلاق اسلامي نباشد و به عنوان يك عنصر نامطلوب در قوه قضائيه نفوذ كند، قضات معمولي و قضاتي را كه داراي اعتقادات عميق و استحكامات كافي نيستند، به وادي فساد ميكشاند.
وي اولين قدم قوه قضائيه را تحويل قضات دانشمند سالم و عادل به جامعه دانست و گفت: در صورتي ما مي‌توانيم به يك دستگاه قضائي عادلانه برسيم كه قضات داراي استقلال باشند، قضاتي مي‌توانند استقلال داشته باشند كه در درون خودشان اين استقلال را كسب كرده و داراي عدالت باشند. قاضي اگر عدالت نداشته باشد ديگر استقلال معني ندارد اگر قاضي تابع هواي نفس باشد و به خاطر رسيدن به مطامع دنيا تن به هر كاري دهد آن قاضي لياقت قضاوت ندارد.
دهقان معتقد است، قاضي بايد برابر وسوسه‌ها، پيشنهادها و سفارش‌ها اهل مقاومت باشد و اگر قاضي اهل مقاومت نباشد ديگر استقلال براي آن معني ندارد و البته در همين راستا بايد مديريت قوه قضائيه هم به قضات كمك كنند تا استقلال قضات مخدوش نشود. ممكن است سفارش‌ها از سوي مديران بالاتر قوه قضائيه، قاضي را از وادي استقلال دور كند و اگر قاضي از استقلال خارج شد ديگر از عدالت خارج است. بنابراين، اين قاضي بايد هر چه زودتر از بدنه قوه قضائيه دور شود.
عضو كميسيون حقوقي و قضايي مجلس ادامه داد: خوشبختانه سالانه به ويژه در دوره آيت‌الله آملي لاريجاني برخورد با قضات فاقد استقلال و عدالت به خوبي انجام شد. اين موضوع خواست مقام معظم رهبري است كه در فرمايشات اخير خود بر آن تاكيد كردند.
وي در خصوص اولويت ساز و كار نظارت بر قضات گفت: لازم است كه يك نظارت ميداني بر قضات و كاركنان دستگاه قضايي صورت گيرد. اين نظارت ميداني هم بايد دادسراي نظامي قضات از منظر تخلفات، حفاظت و اطلاعات قوه قضائيه و هم از بعد علمي بايد ديوان عالي كشور يك نظارت علمي بر پرونده‌هاي قضايي داشته باشند. طبق قانون اساسي ديوان عالي كشور مسئول نظارت علمي بر پرونده‌ها و آرا صادره از محاكم قضائي است، اگر يك قاضي داراي علم كافي نيست و مدام احكام اشتباه صادر مي‌كند هزينه‌اي بر دوش دستگاه قضايي قرار مي‌دهد و زمينه‌اي فراهم مي‌كند كه دوباره آرا نقض شود و اطاله دادرسي صورت گيرد.
دهقان تصريح كرد: نظارت بر قضات باعث مي‌شود قضاتي كه داراي علم كافي نيستند، سطح علمي‌شان را بالا ببرند يا اگر ظرفيت بالا رفتن سطح علمي براي آنها وجود ندارد، او را از كار بر كنار كنند. قاضي كه توان علمي ندارد و آراي غلط صادر مي‌كند، در واقع مهارت لازم براي صدور راي و حل و فصل موضوع را ندارد و ديوان عالي كشور بايد بر آن نظارت داشته باشد و تا ممكن است هدايت شود. اگر ظرفيت هدايت براي آن قاضي وجود ندارد بايد قاضي از دستگاه قضايي به كار ديگري گماشته شود تا حقوق ملت دست او قرار نگيرد اين نظارت بايد ميداني باشد. نظارتي كه فقط بنشينند و منتظر اين باشند كه چه اتفاق در دستگاه قضايي رخ مي‌دهد، جواب نمي‌دهد.
وي با اشاره به اينكه اخيرا دستگاه قضا گروه‌هايي را براي نظارت ميداني تشكيل داده، گفت: اين نظارت ميداني به اين صورت است كه مسئولان به دادگستري‌ها سر مي‌زنند و نظارت مي‌كنند و با مردم صحبت مي‌كنند، خود اين مي‌تواند كمك كند در اينكه با قضاتي كه استقلال خودشان را از دست دادند و شايسته‌ي قضاوت نيستند سريع برخورد شود.
عضو هيئت رئيسه مجلس اضافه كرد: با مشاهده تخلف از سوي قاضي، لحظه‌اي نبايد درنگ كرد و اينگونه نباشد كه قاضي از يك مكان به مكان ديگر منتقل شود. اين انتقال قضات زماني بايد صورت گيرد كه واقعا يك منطقه نياز به قاضي دارد چرا كه اگر قاضي مشكل داشته باشد و از يك مكان به مكان ديگر منتقل شود در جاي ديگر هم همين مشكل ايجاد مي‌شود. اين موضوع بايد به دقت خاصي صورت گيرد. سلامت قوه قضائيه بايد در درجه اول اهميت باشد اگر قوه قضائيه سالم بود مي‌تواند عدالت را برقرار كند و آن را به ساير دستگاه‌ها منتقل كند و عدالت را در درون جامعه ترويج دهد.
دهقان به نبود پرورش مدير در بين قضات اشاره كرد و گفت: در دستگاه قضائي مدير پرورش داده نمي‌شود چون به صورت طبيعي قضات سرشان به پرونده‌ها گرم است. شلوغي قوه قضائيه و شلوغي پرونده‌ها موجب شده كه قضات به صورت يك بعدي رشد كنند و به همين دليل در بسياري از موارد ديده شده كه قوه قضائيه نتوانسته به اندازه كافي مدير تربيت كند. يعني قضاتي كه در قوه قضائيه هستند به دليل اينكه عمدتا نگاهشان به پرونده‌هاست و شايد به مسائل مديريتي، اجتماعي و سياسي كشور كمتر توجه كرده‌اند. لذا ما در قوه قضائيه بعضا مي‌بينيم كه به اندازه كافي مدير نداريم.
به گفته دهقان، اشكالات طبيعي و برخي از نارسايي‌ها و بي‌برنامه‌گي‌ها در قوه قضائيه به دليل اين است كه مدير تربيت نمي‌شود و بايد كاري انجام داد كه مسئول قوه قضائيه و مسئولين ارشد قوه قضائيه براي اين كار وقت بگذارند.
وي در پايان در خصوص اولويت جانشين‌پروري گفت: همان‌طور كه رهبر معظم انقلاب فرمودند بايد جانشين پروري شود. در حال حاضر عمده مديران قضائي ما بالا سي سال خدمت كرده‌اند و دوران بازنشستگي‌شان را مي‌گذرانند اما نيروي جايگزين پرورش داده نشده است، يكي از كارهايي كه بايد در اين خصوص صورت گيرد اين است كه در قوه قضائيه قضات ما مرتب به دنبال پرورش مدير در درون قوه قضائيه باشند تا با فقر مديريت مواجه نشويم.
امریکا هیچ تصمیم جدی در مورد مبارزه با داعش ندارد
