بنابراین بهتر است برای مخاطب خود آثار خوب و بد را روشن کنیم و بگوییم این جنبههای ماهواره خوب و این جنبههای ماهواره بد است.(معرفی شبکه های مفید و پشت پرده های برنامه های انحرافی با استفاده از کارشناسان و صاحبنظران زبده) همانطور که برای استفاده از هر وسیلهای، آموزش ضروری است درباره ماهواره نیز این موضوع مصداق دارد. چاقو هم خوب است هم بد، کودک زمانی که روش استفاده از چاقو را بلد نباشد، بیگمان دستش را میبرد یا شکم کسی را می درد. پس باید ابتدا روش استفاده از فناوری را به افراد بیاموزیم و سپس آن را در اختیارشان قرار دهیم تا از تهدیدهای آن مصون باشند.
روشهای استفاده از ماهواره و اینترنت در جامعه ما تبیین نشده و آثار مخرب و بسیار تکاندهندهای ایجاد نموده است. متاسفانه چون آثار مخرب این ابزار ماندگار و خطرناک است،رها کردن نسل جوان در این جنگل دهدشت زا بی انصافی و بی توجهی است.(همانطور که الان آثار آن را در رفتار نسل جوان جامعه می بینیم) درست مانند اعتیاد اینترنتی که سلامت روان افراد را تحت الشعاع قرار میدهد. مهمترین و اساسیترین معضل ماهواره نداشتن تطابق بسیاری از فرهنگهای دنیا با چارچوب اعتقادی و فرهنگی ماست. بسیاری از شبکههای ماهوارهای با اهداف غربی و از پیش تعیین شده، نسل جوان ما را نشانه گرفتهاند و اهداف شومی را دنبال میکنند. در این شرایط اگر جوان ما نسبت به این تهدیدها واکسینه نشده باشد، به راحتی آسیب میبیند و سلامت روانش به خطر میافتد. تاثیر مخرب بسیاری از شبکههای ماهواره ای محدود به صدمه زدن تنها به چارچوب اعتقادی و دینی ما نمیشود و میتوان گفت کل چارچوبه نظام خانواده و جامعه ما را تهدید و مورد هجمه قرار داده است.(بیاییم دجال وارها را به فرهنگ واره تبدیل نماییم)
از طرفی حس کنجکاوی و تلاش برای کسب دانش در نهاد انسان گذاشته شده است که باعث میشود او هر راهی را برای سیراب کردن عطش خود به دانش و اطلاعات آزمایش کند. تبادل فرهنگ و دانش از دیرباز با انسان بوده و این تبادل و تعامل فرهنگی با وجود رسانههایی نظیر ماهواره و اینترنت در عصر حاضر سرعت بیشتری پیدا کرده است. در کنار این پیشرفتها، زمینهسازی و فرهنگسازی درباره نحوه مواجهه با خرده فرهنگهای دیگر کشورها و کسب اطلاعات در حوزههای مختلف یکی از اساسیترین محورهای کاری دولتمردان در تمامی کشورهاست. در واقع پر کردن خلاء فرهنگی و عاطفی افراد از کوچکترین نهاد جامعه یعنی خانواده و سپس حمایت و پوشش نیازهای موجه انسانی توسط سازمانهای مربوطه، آموزشهای اجتماعی گسترده و به روز، توسعه و گسترش فرهنگ خودی و معرفی آن(سبک زندگی دینی بدون استرس و فرهنگ 8سال دفاع مقدس)، از تعارض شدید افراد در مواجهه با فرهنگهای منتشر شده از طریق رسانههایی نظیر ماهواره کم می نماید.
خانواده ها: ما هرگز چنین رفتارها و حرفهایی را به فرزندمان یاد نداده ایم
والدین برای توجیه اشتباهات تربیتی خود در بیشتر موارد میگویند، ما هرگز چنین رفتارها و حرفهایی را به فرزندانمان یاد ندادهایم پس اشکال کار کجاست؟ آنها فراموش کردهاند که از کودکی او را در مقابل بازیها و کارتونها و فیلمهای کوتاه و بلند تلویزیونی و سپس ماهواره تنها گذاشتهاند. در واقع آنها کاری نکردهاند مگر این که تربیت او را به رسانه سپردهاند. بنابراین نباید از فرزند خود توقع رفتار دیگری داشته باشند.در چنین شرایطی بیشتر جوانان دچار تضادها و تناقضهای شدیدی میشوند زیرا آن چه در رسانه منتشر میشود را با آن چه در جامعه میبیند، مقایسه میکند و از نظر فکری و اعتقادی دچار مشکل میشوند.
باید پایههای فرهنگیو دینی مان را محکم کنیم و گرنه آسیبها همواره وجود دارد. ممکن است یک دانشآموز برای ارائه یک تحقیق خوب به سراغ اینترنت رود و یک دانشآموز ساعتها وقتش را پای ماهواره به بطالت بگذراند. باید دقت کرد که تمایلات انسانها دو وجه دارد یکی نیاز و دیگری خواسته. نیازها همیشه در اولویت است و به تخصص و اطلاعات نیاز دارد اما خواستهها با نیازها متفاوت است. ممکن است ما نیاز به استفاده از یک فناوری داشته باشیم اما از آن در جهت برآوردن خواستههای نادرستی استفاده کنیم. بنابراین اینها باید کاملا از هم تمیز داده شوند.
حال چه باید کرد؟
ما باید بپذیریم که از دیر باز درگیر یک جنگ تمام عیار با فرهنگ ابتذال رسانه های غربی بوده ایم و همینک نیز این جنگ در حال پیشروی و قربانی گرفتن از ما می باشد لذا آمادگی های آفندی و پدافندی خود را می بایست ارتقاء بخشیم .در کشور ما به خاطر زیر ساخت های ضعیف اجتماعی ،فرهنگی و ... در برخورد با پدیدههای جدید و آسیبزا اغلب یا راه افراط و یا راه تفریط را در پیش گرفته ایم معمولا در کشورهایی نظیر کشور ما هر پدیده جدیدی قبل از این که مثبت باشد، منفی است. یعنی پیش از شناسایی ابعاد مثبت آن، با نگاهی بدبینانه و صددرصد منفی به آن نگاه میکنیم. اندک اندک و با توسعه آن پدیده مجبور میشویم با آن کنار بیاییم زیرا نمیتوانیم از مزایای آن چشم پوشی کنیم. از آن جا که سرعت توسعه فناوری در جهان بسیار زیاد است، قبل از این که فرهنگسازی، آموزش اطلاعرسانی و تبیین فرصتها و تهدیدهای یک پدیده را در دستور کار قراردهیم، آن پدیده همه گیر و آسیبهایش از هر طرف نمایان میشود. واقعیت این است که برخورد تک بعدی با بسیاری از پدیدههای روز صحیح نیست و باید به لوازم و پدیدههای دیگر هم راستای آن نیز توجه کرد. درباره ماهواره هم باید گفت اگر قرار است محدودیت دسترسی به ماهواره اعمال شود باید درباره اینترنت هم همین کار را کرد زیرا هر آن چه در ماهواره وجود دارد، در اینترنت هم هست. اما مگر غیر این است که دنیای امروز بدون اینترنت در ذهن کسی نمیگنجد. بنابراین اگر میخواهیم وارد حوزه آسیبهای ماهواره و اینترنت شویم، ناچاریم فرهنگ سازی و واکسیناسیون را شروع کنیم(جامعه شاهکار بسیج را در ریشه کنی ویروس فلج اطفال از یاد نبرده است). در واقع از الان باید به فکر روزی باشیم که دسترسی به هزاران شبکه ماهوارهای بدون ابزار ماهواره ای میسر می گردد. لزوم پر کردن اوقات جوانان با برنامههای تفریحی سالم، لزوم برنامهسازی طبق شرایط فرهنگی و اجتماعی، فراهم کردن زمینه اشتغال و تسهیل ازدواج جوانان و شناسایی دقیق نیازهای جامعه از اساسیترین راهکارهای مبارزه با پدیدههایی نظیر شبکههای ماهوارهای است.حتی ضروری است در ساخت برنامههای تلویزیون خودمان تجدیدنظر جدی کنیم زیرا برنامهسازان با ساخت سریالها و فیلمهای متعدد ناخواسته به سنت شکنی دست میزنند و معضلات جوانان را در رویارویی با اجتماع و خانواده خود پیچیدهتر میکنند. از طریق همین ماهواره بود که ما توانستیم انقلابمان را به اقصی نقاط جهان بشناسانیم و امپریالیسم رسانه ای تاب نیاورد و تعدادی از شبکه های ما را از مدار خارج نمود.(به امید روزی که سهم برنامه های جذاب و اسلامی ما در شبکه های ماهواره ای به مراتب بیشتر از وضعیت فعلی باشد)
فراموش نکنیم که انسان ذاتا اجتماعی خلق شده و به رسانه نیاز دارد زیرا نمیتواند به تنهایی زندگی کند.
سازمان بسیج رسانه استان اصفهان
