آزمایش زیگارنیک

جوان آنلاین: کانال تلگرامی «مدیریت منابع انسانی» نوشت: از چند گروهی که برای تماشای یک فیلم بسیار جذاب به سینما رفته بودند، بعد از یک هفته سؤالاتی در مورد جزئیات فیلم پرسیده شد تا میزان به خاطرسپاری افراد اندازه‌گیری شود. همین آزمایش با گروه‌های دیگری هم تکرار شد با این تفاوت که اجازه نمی‌دادند این گروه‌ها فیلم را تا انتها ببینند. پنج دقیقه قبل از اتمام فیلم برق‌های سالن رو قطع کردند و از حضار معذرت خواستند که برق‌ها رفته است. یک هفته بعد از این گروه‌ها هم در مورد جزئیات فیلم سؤالاتی می‌پرسیدند تا میزان به خاطرسپاری این افراد را اندازه‌گیری کنند.

آزمایش بالا را روانشناس مطرحی به نام زیگارنیک انجام داد که به اثر زیگارنیگ معروف است. خانم زیگارنیگ مشاهده کرده بود که گارسون‌های رستوران جزئیات مربوط به سفارشات مشتریانی که هنوز پول را نپرداخته‌اند را بسیار خوب به خاطر سپرده‌اند، ولی جزئیات سفارشات کسانی که پول را کامل از اول پرداخت کرده‌اند را به یاد نمی‌آورند. ایده آزمایش بالا از این مشاهده در ذهن خانم زیگارنیک به‌وجود آمد. افرادی که فیلم را به صورت ناتمام دیده بودند جزئیات بسیار بیشتری از سکانس‌های فیلم را به یاد می‌آوردند. طبق تحقیقاتی که روی اثر زیگارنیک انجام شد، وقتی کاری در ذهن ما نیمه تمام می‌ماند و پرونده‌اش بازمی‌ماند مدام بار‌ها و بار‌ها از سوی مغز پردازش و مدام این اطلاعات بین حافظه کوتاه مدت و بلند مدت جا به جا می‌شوند.

این اثر می‌تواند اثرات مثبت و منفی بسیاری داشته باشد:

اگر ایمیلی را باز کردید همانجا جواب بدهید. اگر می‌دانید در شرایطی نیستید که اقدامی انجام دهید هرگز ایمیل را باز نکنید و پیامی را چک نکنید... در صورتی که اشتباه کلاسیک اکثریت مردم این است که کل پیام‌ها را ابتدا می‌خوانند و بعد دوباره برمی‌گردند و برخی را جواب می‌دهند یا اقدام لازم را برایش انجام می‌دهند و بقیه به صورت پرونده‌های نیمه باز در ناخودآگاه روی هم جمع می‌شوند. یا اگر به عنوان مثال می‌خواهید کاری را انجام دهید و هنوز ایده‌ای برای تمام کردنش ندارید. قسمتی از کار را شروع کنید و بگذارید نیمه تمام بماند. در این حالت مدام ایده‌هایی برای بهبود کار یا نحوه جلو بردن کار به ذهنتان خواهد آمد و ذهنتان به یک اسفنج جذب ناخودآگاه ایده و اطلاعات تبدیل خواهد شد.