جوان آنلاین: معلوم نیست باید منتظر احیا و زندگی دوباره دریاچه ارومیه باشیم یا مرگ این اکوسیستم. هر روز یک خبر از راه میرسد و نمیدانیم عکسهای ماهوارهای درست حرف میزنند یا مسئولانی که تاکنون چند هزار میلیارد تومان از سرمایههای کشور را خرج دریاچه کرده و نتواستهاند آن را به وضعیت ثابتی برسانند. حالا استاندار آذربایجانغربی در جایگاه دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه از پیشبینی رهاسازی یک میلیاردو ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب به سمت دریاچه ارومیه در بدترین شرایط بارشی خبر داده است. کاری که به گفته کارشناسان نمیتواند ادامهدار باشد زیرا یا همه کارها و پروژهها باید همزمان و موازی پیش بروند یا کاملاً متوقف شوند. چون با این شرایط سهمی از آبها برای کشاورزی باقی نمیماند.
«با وزارت نیرو هماهنگی شده که تحویل آب در ورودی دریاچه ارومیه انجام شود و ایستگاههای سنجش نیز برای کنترل آب ورودی از رودخانهها و سدها به روزرسانی شده است.»
اینها بخشی از حرفهای استاندار آذربایجانغربی است که میگوید: «با وجود پیشبینیهای هواشناسی مبنی بر بارندگی فرانرمال در سال آبی جاری، تاکنون نسبت به سال گذشته ۴/۲ درصد و در بلندمدت ۴۰درصد کاهش بارندگی داشتهایم.»
محمدصادق معتمدیان با بیان اینکه تراز دریاچه ارومیه هم اکنون نسبت به سال گذشته ۱۴ سانتیمتر کاهش یافته، ادامه میدهد: «وسعت کنونی دریاچه ارومیه ۶۸۶ کیلومترمربع بوده و موجودی آب آن از ۲/۱ میلیارد مترمکعب سال گذشته به ۹۳۰ میلیون مترمکعب رسیده است.»
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه از پیشبینی رهاسازی یک میلیاردو ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب به سمت این دریاچه در بدترین شرایط بارشی خبرداده و با اشاره به رهاسازی آب از سد سیلوه به سمت کانی سیب و سپس دریاچه ارومیه در آخرین روز پاییز امسال، میگوید: «در کنار کاهش تبخیر و برداشت کم آب در فصل زمستان، دستگاههای متولی نیز برای صیانت از آب رهاسازی شده از کانی سیب به دریاچه ارومیه، سازماندهی میشوند.»
معتمدیان همچنین با اشاره به برنامهریزی برای رهاسازی ۵۲ میلیون مترمکعب آب از تصفیهخانه ارومیه، اضافه میکند: «در صورت تکمیل تصفیهخانه شهر تبریز، ۱۵۰ میلیون مترمکعب آب نیز از این تصفیهخانه به دریاچه ارومیه هدایت خواهد شد.»
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه به رهاسازی زودهنگام آب به سمت دریاچه نیز اشاره کرده و میگوید: «تأمین آب شرب مردم و سپس حقابه بخش کشاورزی در اولویت بوده و در صورت افزایش بارندگیها، رهاسازی آب به سمت دریاچه ارومیه بیشتر خواهد شد.»
بودجههایی که میرسد و اتفاقی نمیافتد
باز هم بودجه و اعتبارات زیادی به دریاچه ارومیه اختصاص یافته تا شاید مسئولانی که وظیفه احیای آن را بر عهده دارند اینبار کاری کنند تا دیگر کسی مرگ این اکوسیستم را به نظاره ننشیند.
دولت سیزدهم برای تکمیل پروژههای سخت افزاری احیای دریاچه ارومیه منابع قابل توجهای را تخصیص داده است.
افتتاح فاز نخست کانی سیب و فاز سوم تصفیهخانه ارومیه و تکمیل سد چپرآباد در قالب مصوبات سفر ریاست جمهوری به آذربایجانغربی بوده که اخیراً هم ۳ هزارو ۳۰۰ میلیارد تومان برای تکمیل پروژههای در دست اجرا به آن اختصاص داده شده است. در همین راستا و براساس گزارش و آمارها تاکنون ۵۰ درصد از کانال ۵/۴ کیلومتری بادین آباد تکمیل شده و این کانال پس از بهرهبرداری میتواند ۱۸۰ میلیون مترمکعب آب را به کانی سیب و سپس دریاچه ارومیه منتقل کند.
استاندار آذربایجانغربی با اشاره به احیای تالابهای اقماری دریاچه ارومیه که از سال گذشته آغاز شده است، میگوید: «اعتبارات خوبی برای احیای تالابهای اقماری دریاچه ارومیه تخصیص یافته و تاکنون ۸۷ میلیون مترمکعب آب برای احیای این تالابها رهاسازی شده و ۶۷ میلیون مترمکعب نیز در ادامه به آن میرسد.»
معتمدیان با بیان اینکه احیای دریاچه ارومیه مطالبه به حق مردم است، ادامه میدهد: «احیای دریاچه ارومیه نیازمند عزم ملی و همراهی مردم بوده و دولت سیزدهم در سختترین شرایط، اعتبارات خوبی را به این امر اختصاص داده است.»
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه به تداوم رهاسازی آب به دریاچه نیز تأکید کرده و یادآور میشود: «دستگاههای متولی نظارت شدیدی بر مدیریت و صیانت از حقآبه دریاچه ارومیه داشته و مردم نیز بر برداشتهای غیرمجاز از این حقآبه نظارت داشته باشند.»
استاندار آذربایجانغربی از رو به اتمام بودن برنامههای سخت افزاری احیای دریاچه خبر میدهد و میگوید: «مهمترین موضوع برنامههای نرم افزاری احیای دریاچه ارومیه، مدیریت منابع آبی بوده و اجرای طرحهای جایگزینی کشت محصولات پر آببر با کم آببر، در قالب صیانت از معیشت مردم انجام خواهد شد.»
معتمدیان همچنین با بیان اینکه مردمیسازی احیای دریاچه ارومیه و همراهی مردم، رویکرد دولت در احیای دریاچه است، تأکید میکند: «از مدیران ارشد وزارت جهاد کشاورزی برای حضور در آذربایجانغربی و در راستای بررسی تغییر الگوی کشت در کنار بهبود معیشت و افزایش درآمد مردم استان، دعوت شده است.»
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با اشاره به حمایت حداکثری رئیسجمهور از احیای دریاچه میگوید که از تمامی ظرفیتهای دولت، وزارتخانهها، نهادها و دانشگاهها برای احیای استفاده میشود.
انتظار بیمورد
حدود ۱۵ سال است راههای مختلفی برای احیای دریاچه مطرح شده، اما هنوز به نتیجه نرسیدهاند و این اواخر بیش از ۵۰ نفر از نمایندگان با رئیسجمهور و دفتر مقام معظم رهبری مکاتباتی انجام داده و براساس آن درخواست کردهاند نسبت به انتقال آب از دریای خزر و رودخانه وان ترکیه به دریاچه ارومیه اقدام شود. به راستی اعتبارات ستاد احیای دریاچه ارومیه به کجا میرود؟ هر بار مسئولان از ورود اعتبارات به استان میگویند و طرحهایی که در عرض چند ماه باید به نتیجه برسند، ولی گویی پولها هم مثل آب دریاچه بخار میشود و به هوا میرود.
در حال حاضر تصفیه آب فاضلاب شهرستانهای تبریز، ارومیه و دیگر شهرستانهای حاشیه دریاچه ارومیه که در مراحل پایانی است، همچنین اصلاح الگوی مصرف آب در بخش کشاورزی و جلوگیری از حفر چاههای غیر مجاز از عواملی هستند که میتوانند به احیای دریاچه ارومیه کمک کنند، اما اجرا و عملیاتی کردن آنها هم آنقدر کند پیش میرود که به «نوشدارو بعد از مرگ سهراب» تبدیل خواهند شد.