رقابتهای والیبال قهرمانی جهان در حالی آغاز شده است که تیم ملی والیبال کشورمان پس از قهرمانی در بازیهای آسیایی، در این رقابتها حضور پیدا میکند؛ مسابقاتی که سطح برگزاری آن با بازیهای جاکارتا از زمین تا آسمان تفاوت دارد و شاگردان کولاکوویچ آزمون سختی را پیش رو خواهند داشت. در گفتوگو با رضا مومنیمقدم، کارشناس والیبال، به بررسی حضور تیم کشورمان در این رقابتها پرداختهایم.
والیبال ایران این روزها یکی از مهمترین رقابتهایش را پیش رو دارد؛ رقابتهای قهرمانی جهان. آقای مومنیمقدم! اوضاع شاگردان کولاکوویچ امیدوارکننده است؟
در لیگ ملتها خوب نتیجه نگرفتیم، اما در بازیهای آسیایی قهرمان شدیم و خیلی خوب بودیم. محمد موسوی دوباره به روزهای اوج برگشته، امیر غفور بعد از پشت سر گذاشتن مصدومیت خیلی خوب کار میکند، سعید معروف یک لیدر تمامعیار است، جوانان تیم مانند شریفی، حضرتپور، صابر کاظمی و میلاد عبادیپور خیلی خوب کار کردند، جواد معنوینژاد در حال برگشت به روزهای خوب است و مطمئناً خیلی بهتر از لیگ ملتها در قهرمانی جهان نتیجه خواهیم گرفت. مسابقات قهرمانی جهان پس از المپیک، معتبرترین مسابقات والیبال دنیاست که هر چهار سال برگزار میشود و تیم کشورمان در دوره گذشته توانست با قرار گرفتن در رده ششم، بهترین نتیجه در ادواری که در این رقابتها شرکت کرده بود، بگیرد. امسال هم با توجه گروهبندی و اینکه تنها دو تیم از یک گروه سقوط میکنند، تیم کشورمان قطعاً میتواند یکی از تیمهای صعودکننده باشد و راهی مرحله دوم شود.
اما به نظر میرسد حضور برنامهریزی نشده در بازیهای آسیایی، یک تیم خسته را به این رقابتها فرستاده است، نگرانکننده نیست؟
قطعاً، مسئله مهمی که تیم ملی والیبال را میتواند در این مسابقات تحت تاثیر قرار دهد، خستگی و مسافرتهای پی در پی بازیکنان است. تیم ابتدا در خرداد و تیرماه در لیگ ملتها شرکت کرد، بعد به اندونزی رفت تا در بازیهای آسیایی شرکت کند و پس از آن هم با استراحتی کوتاه بچهها برای شرکت در یک تورنمنت به اسلوونی رفتند و در ادامه هم برای شرکت در قهرمانی جهان راهی بلغارستان شدند. چنین برنامه فشردهای نیاز داشت که بچهها یک ریکاوری روحی و روانی داشته باشند، اما با توجه به فشرده بودن برنامه تیم ملی، این فرصت کافی را نه بازیکنان و نه کادر فنی برای ریکاوری پیدا نکردند و این میتواند تیم را دچار مشکل کند و به تیم لطمه بزند.
خوب یا بد چنین برنامهای به والیبال تحمیل شد، راهکار برای به حداقل رساندن اثرات این خستگیها و جبران نداشتن ریکاوری کافی چه چیزی است؟
البته اگر بخواهیم از بعد حرفهای به این ماجرا نگاه کنیم یک بازیکنی که ملیپوش است باید این شرایط را درک و تلاش کند در همه تورنمنتها و مسابقات بهترین عملکرد را داشته باشد. با این وجود با کادر فنی، با مدیریت و تقسیم انرژی بازیکنان و اینکه در هر بازی با یک سیستم و نفرات خاص به میدان بروند، میتوانند تأثیرات این خستگی را کمتر کنند. چنین شرایطی اوج هنرنمایی کادر فنی در چیدمان تیم است که تیم ملی با چه ارنجی مسابقات را شروع کند و با چه ترکیبی مسابقات را به پایان برساند و از تمام نیروها و پتانسیل تیم به نحو احسن استفاده کنند. چنین تدبیری خیلی میتواند به نتیجهگیری تیم ملی کمک کند که در مرحله اول جزو چهار تیم صعودکننده باشد و در مرحله بعد هم تیم بتواند با این تفکرات راهی مرحله نهایی شود که این هدف با توجه به پتانسیلی که والیبال در اختیار دارد، دور از دسترس نیست.
مسئولان فدراسیون از بازیهای آسیایی به عنوان یک میدان تدارکاتی برای قهرمانی جهان یاد میکردند، اما تیم کشورمان در جاکارتا حریفانی پیش رو داشت که زنگ تفریح برای ما بودند!
بحث سیاستهای فدراسیون است که با توجه به اصرار کمیته ملی المپیک، تیم اصلی به رقابتها رفت و قهرمان شد و یک مدال طلا به مجموع تعداد مدالهای طلای کاروان اضافه کرد، اما کیفیت حریفانی که تیم ملی در بازیهای آسیایی پیش رو داشت، خیلی پایین بود و نمیتوان مسابقه با تیمهایی مانند پاکستان را به عنوان بازیهای تدارکاتی در راستای آماده شدن برای مسابقات قهرمانی جهان در نظر گرفت.
در مجموع با توجه به شرایطمان در لیگ ملتها، بازیهای آسیایی و تورنمنت اسلوونی شرایط تیم را چطور میبیند، چه ضعفهایی در تیم دیده میشود که برای بهتر نتیجه گرفتن در مسابقات قهرمانی جهان باید برای برطرف کردن آن تلاش شود؟
مسابقات آسیایی نه آمار و نه اتفاقات آن نباید برای ملاک باشد و فقط سه بازی آخر تیم ملی در تورنمنت اسلوونی میتواند ملاک خوبی برای سنجش عیار تیم کشورمان باشد. در اسلوونی در بازی اول مقابل امریکا، کولاکوویچ از یک ترکیب کاملاً جوان استفاده کرد و در دو بازی مقابل اسلوونی و کانادا تقریباً از ترکیب اصلی استفاده شد. با توجه به این رقابتها معتقدم که تیم در حمله اول و آمار حملهای دچار مشکل است، این برمیگردد به دریافت اول، پاس و حمله که این سه فاکتور در کنار هم میتواند دست به دست هم دهد تا تیم یک حمله موفق داشته باشد. آماری که در حمله اول و حمله کلی تیم در تورنمنت اسلوونی داشتیم، آماری نبود که بتوانیم در قهرمانی جهان موفق باشیم. شاید بتوانیم با این آمار تیمهایی مانند کوبا، پورتوریکو و فنلاند را ببریم، اما برای رسیدن به مراحل بالاتر باید به استاندارد آمادگی برسیم که نتیجه خوبی بگیریم. برای موفقیت در مراحل بالاتر در قهرمانی جهان باید در حمله ۶۰ درصد موفقیت داشته باشیم که این فاکتور در تورنمنت اسلوونی زیر ۵۰ درصد بود و در صورتی که افزایش پیدا نکند، میتواند برایمان دردسرساز شود و نتیجهگیری تیم را دچار مشکل کند.
جوانگرایی والیبال در لیگ ملتها و اعتماد کولاکوویچ به بازیکنان جوان باعث چهره شدن ملیپوشانی مانند شریفی، توخته، حضرتپور و کاظمی شد، این روند را چطور میبینید؟
نقطه عطف تیم ملی در رقابتهای لیگ ملتها استفاده کولاکوویچ از جوانان بود که محک زدنشان از لیگ ملتها آغاز شد و در بازیهای آسیایی و تورنمنت اسلوونی ادامه پیدا کرد و بازیکنان جوان به خوبی توانستند از این فرصت استفاده کنند و نشان دادند که والیبال در ایران پشتوانه قوی و محکمی دارد و غیر از چند چهره جوانی که در تیم ملی توانستهاند تواناییهایشان را نشان دهند، جوانان دیگری هم داریم که میتوانند در صورتی که فرصتی به آنها داده شود، تواناییهایشان را ثابت کنند و آینده والیبال باشند. با این حال معتقدم تزریق جوانان باید با فاصله زمانی و آرام آرام باشد و نباید در تغییرات خیلی عجله کنیم. طبیعتاً جوانگرایی هزینههایی هم دارد که باید بدهیم و در برخی رقابتها نتیجه نگیریم تا این بازیکنان باتجربهتر و پختهتر شوند.
با این حال والیبال ایران در مسابقات مختلف گاهی فراز و نشیب زیاد داشتند، یک روز ایتالیا را میبریم و روز بعد به ژاپن میبازیم. دلیل آن را در چه میبینید و برای اینکه در مسابقات قهرمانی جهان این روند را شاهد نباشیم چه باید کرد؟
این برمیگردد به سیستم تمرینات و مسابقات برونمرزی که شرکت میکنیم. تلفیق بازیکنان با تجربه و جوان، نداشتن حاشیه، زمان تمرینات و... این مسائل در یک موفقیت خیلی مهم است تا تیم فراز و نشیب نداشته باشد. مهمترین فاکتور تفکرات کادر فنی است که با توجه به شناختی که از تیم دارند، روند تیم را کنترل میکنند و در مسیر صعود قرار میدهند. تیم ما تلفیقی از بازیکنان جوان و با تجربه است و جوانان تیم با توجه به اینکه تازه نفس هستند میتوانند مانند بازیهای اخیر تیم ملی کمک حال بازیکنان با تجربه باشند.