۴۰ سال پیش و در آستانه چهارمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی نخستین جشنواره سراسری تئاتر فجر با حضور بیش از ۳۰ نمایش در دو بخش مسابقه و تعزیه کار خود را رسماً در تالار وحدت فعلی یا همان رودکی سابق آغاز کرد. رویدادی که به معنای واقعی کلمه محصول انقلاب اسلامی در حوزه فرهنگ و هنر به‌شمار می‌رود و به‌نوعی بزرگ‌ترین آوردگاه حرفه‌های تئاتری کشور محسوب می‌شود.
جشنواره تئاتر فجر با گذشت چهار دهه از عمرش با تمام فراز و فرود‌ها امروز در حالی وارد چهلویکمین سال برپایی می‌شود که نه‌تن‌ها به مهم‌ترین، بلکه منحصربه‌فردترین رویداد تئاتری کشور بدل شده است. درخواست بیش از ۲ هزار اثر برای حضور در مهم‌ترین ماراتون تئاتری کشور و پذیرش ۱۱۰ اثر که اغلب و اکثر آن‌ها از سراسر کشور و نه محدود و محصور به یک شهر و یک استان انتخاب شده‌اند، نشان واضحی از استقبال هنرمندان سراسر کشور در پنجمین دهه از عمر این جشنواره است. رویدادی که در تمامی این ۴۰ سال برپایی همواره از سوی برخی افراد محدود تلاش شد به هر نوع و نحوی از حرکت پرشتاب آن کاسته شود، آما آنچه امروز شاهد و ناظر آن هستیم درخشش و اوج این هماورد ملی و بین‌المللی است.
عده‌ای کوشیدند تئاتر فجر زمین‌گیر شود
چهلویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر عصر شنبه اول بهمن‌ماه در تالار وحدت سال نو خود را تحویل و کارش را رسماً آغاز کرد که به گفته کوروش زارعی، دبیر این دوره امسال نیز همانند سایر ادوار، اما بیشتر و پررنگ‌تر تلاش شد تا زمین‌گیر شود و این رویش و محصول انقلاب اسلامی از حرکت خود بازبماند، اما با همراهی و همیاری هنرمندان تئاتر کشور امسال شاهد رشد و اعتلای بیش‌ازپیش آن هستیم.
رونق فجر مدیون توجه به تئاتر استان‌ها
کاظم نظری، مدیرکل هنر‌های نمایشی کشور یکی از مهم‌ترین معیار‌های درخشش چهلویکمین دوره را توجه ویژه به تئاتر سراسر کشور می‌داند و می‌گوید: افزایش سهم هنرمندان تئاتر خارج از تهران، نقطه قوت اداره کل هنر‌های نمایشی است و امیدوارم که این حرکت بزرگ و عظیم در توسعه تئاتر مؤثر باشد. زمانی که مسئولیت تئاتر کشور را به‌عنوان مدیرکل هنر‌های نمایشی بر عهده گرفتم، قول داده بودم که بتوانم سهم تئاتر استان‌ها را چه در جشنواره‌ها و چه در اجرا‌های عمومی در شهر تهران بیشتر کنم که خوشبختانه به این قول وفادار ماندم. قطعاً رشد تئاتر ایران وابسته به تجهیز زیرساخت‌ها و کشف استعداد‌های درخشانی است که در استان‌ها و شهر‌های سراسر کشور وجود دارد. معرفی استعداد‌های سراسر کشور، مستلزم همراهی و حمایت تمام دستگاه‌های اجرایی از جمله اداره کل هنر‌های نمایشی است. باید به آن‌ها کمک کنیم تا بیش از پیش بدرخشند و این موضوع در چهلویکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر و در دهه فجر انقلاب اسلامی تحقق پیدا کرده است.
روی شانه‌های احیای تئاتر مناطق
احیای جشنواره تئاتر مناطق پس از هفت سال فراموشی از جمله معیار‌ها و پارامتر‌های استقبال هنرمندان از این رویداد است. از طرفی اقبال هنرمندان کشور‌های اسلامی نیز امسال بر رونق جشنواره افزوده است، به‌طوری‌که در مراسم افتتاحیه شاهد اشتیاق این هنرمندان مدعو بودیم. ذوق‌زدگی میهمان‌ها از حضور در آیین افتتاحیه به‌قدری بود که در تمام لحظات حضور در تالار وحدت یا مشغول ثبت این فضای صمیمی و دل‌انگیز شده بودند یا مداوم در حال پرس‌وجو از نوع برپایی آن، فضایی که قدیمی‌ترین سالن جشنواره تاکنون یا به خود کم دیده بود یا اصلاً ندیده بود، اما آنچه مشهود بود سال نو تئاتر کشور در حالی تحویل شد که سالیان سال بود این میزان هنرمند از سراسر کشور به این رویداد یا دعوت نشده بودند یا اصلاً حضور نداشتند و امسال به مدد اجرای سیاست عدالت اجتماعی این آرزوی دیرینه برای بسیاری از هنرمندان رنگ واقعیت به خود گرفت.
روایت سالاری از ارج و بزرگی تئاتر
در مراسم افتتاحیه محمود سالاری، معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طی سخنانی کوتاه از ارج و بزرگی تئاتر و اهالی هنر‌های نمایشی کشور گفت. سخنانی که برخلاف تمامی ادوار نه‌تن‌ها رنگ سیاست نداشت، بلکه از جنس هنر و هنرمندانه بود. سالاری به اشاره به فضای فرهنگی کشور این عرصه را عرصه فرهیختگی خواند و گفت: اهالی تئاتر بلندبالا هستند و تئاتر عرصه فرهیختگی است و امیدوارم که اهالی تئاتر در دنیایی که عده‌ای تلاش می‌کنند جای ظالم و مظلوم را عوض و خرمهره را به‌جای در غالب کنند تئاتر عرصه بیان مطالب والا و حقایق باشد و از همه‌کسانی که این جشنواره را برگزار کردند، تشکر می‌کنم و امیدوارم صحنه‌های تئاتر را خالی نکنند. اما نکته قابل توجه در آیین افتتاحیه دوره چهل‌و‌یکم تقدیر از دو چهره فقید تئاتری بود. سعید تشکری نویسنده و کارگردان پیشکسوت و علی سلیمانی بازیگر تئاتر با حضور خانواده‌های این هنرمندان در مراسم افتتاحیه مورد تجلیل و تقدیر قرار گرفتند.
توجه به عدالت فرهنگی
بی‌تردید جشنواره تئاتر فجر همواره برآیندی از تئاتر کشور است، رویدادی که طی سالیان گذشته بعضاً محدود به حضور برخی از چهره‌های خاص و مطرح تئاتر شده بود، اما امسال با اقبال و استقبال هنرمندان سراسر کشور نه‌تن‌ها این انحراف از جشنواره زدوده شد، بلکه توجه و تمرکز به تئاتر در سراسر کشور نویددهنده سال پررونق و شکوفایی این هنر در سراسر کشور است که به جرئت می‌توان گفت درخشش جشنواره دوره چهل‌و‌یکم محصول اجرای عدالت فرهنگی در تمامی کشور خواهد بود.
