سرویس ایران جوان آنلاین: بحث استفاده از انرژیهای نوین و پاک همواره در دنیا مورد توجه بوده است، اما این مهم تا قبل از انقلاب اسلامی به بهانه وجود ذخایر غنی نفت و گاز بهشدت مورد غفلت قرار گرفت. موضوعی که سبب شد تا ضمن تشدید آلودگی هوا و محیطزیست انرژی بسیاری به هدر رود. پس از انقلاب توجه به استفاده از انرژیهای پاک ازجمله خورشیدی در استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر، همدان و قزوین موجب شد تا در یک دهه اخیر استفاده از ساخت و تجهیز نیروگاههای خورشیدی در کشور بهشدت مورد توجه قرار بگیرد. روز گذشته بود که با حضور معاون اول رئیسجمهور چهار نیروگاه خورشیدی ۷ مگاواتی به طور همزمان در کبودرآهنگ افتتاح شد و عملاً همدان به یکی از قطبهای مهم در این زمینه تبدیل گشت. موضوعی که به گفته کارشناسان با ادامهدار بودن این روند میتواند ظرفیت تولید برق خورشیدی تا پایان دولت دوازدهم را به ۴ هزار مگاوات برساند.
از اوایل سالهای ۱۹۹۰ مطالعات امکانسنجی در مورد استفاده از انرژی خورشیدی در ایران توسط مؤسسات تحقیقاتی آغاز شد. هدف از این مطالعات پیدا کردن بهترین روشها برای جذب انرژی خورشیدی و استفاده از آن در مناطق مختلف ایران بوده است. مطالعات انجام شده نشان میدهد که مناسبترین مناطق برای ساخت نیروگاههای حرارتی خورشیدی در جنوب و مرکز کشور شامل استانهای یزد، فارس، اصفهان و کرمان میباشد. این در حالی بود که تحقیقات بعدی نشان داد وجود خورشید طی ۳۰۰ روز از طول سال باعث شده تا استانهایی همچون همدان، قزوین و سمنان نیز بتوانند از این مزیت بهخوبی استفاده کنند. موضوعی که به گفته همایون حائری معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی، با جذب بخش خصوصی و همراهی مسئولان ظرفیت تولید برق خورشیدی تا پایان دولت دوازدهم به ۴ هزار مگاوات میرسد.
افتتاح چهار نیروگاه خورشیدی ۷مگاواتی در کبودرآهنگ
در کنار مزایایی، چون پاکیزگی و ارزانی که استفاده از انرژیهای نوین دارد، بحث ایجاد اشتغال و درآمدزایی ازجمله مزیتهایی است که سبب شده تا استفاده از این انرژیها روزبهروز گسترش پیدا کند. در این میان همدان ازجمله مناطقی به شمار میرود که در این زمینه پیشرفتهای خوبی کرده است. روز گذشته بود که با حضور معاون اول رئیسجمهور چهار نیروگاه خورشیدی ۷ مگاواتی در کبودرآهنگ افتتاح شد. به گفته کارشناسان ظرفیت این نیروگاهها ۲۸ مگاوات است که برای ساخت آن ۲۸ میلیون یورو سرمایهگذاری خارجی شده است. این اتفاق در حالی است که پیش از این دو نیروگاه خورشیدی در همدان افتتاح شده بود. با افتتاح این نیروگاهها، ظرفیت تولید برق از نیروگاههای خورشیدی در استان به بیش از ۴۵ مگاوات میرسد.
ظرفیت مناسب استفاده از انرژی خورشیدی در سیستان و بلوچستان
یکی از استانهای کشور که ظرفیت خوبی را در زمینه استفاده از انرژی خورشیدی دارد سیستان و بلوچستان است. این استان اگرچه از نفت، گاز و جنگلهای انبوه محروم است، اما نعمتهای خدادادی همچون باد و تابش خورشید به این استان هدیه شده و این نعمتها استان را به مجموعهای بینظیر از انرژیهای نو در ایران تبدیل کرده است. با وجود ظرفیتهای فراوان سیستان و بلوچستان در زمینه انرژیهای نو، این استان میتواند بستر مناسبی در زمینه سرمایهگذاری داخلی و خارجی فراهم کند به طوری که سرمایهگذاری در این بخش با توجه به نیاز کشورهای افغانستان و پاکستان به واردات برق از ایران سوددهی فراوان را برای فعالان اقتصادی به دنبال دارد. چندی پیش بود که نخستین نیروگاه خورشیدی استان سیستان و بلوچستان به ظرفیت ۱۰ مگاوات احداث شد. این نیروگاه که در یکی از نقاط محروم کشور ایجاد شده است در طول دوره شش ماهه احداث برای ۲۰۰ نفر نیروی کار بومی اشتغال ایجاد کرده که این اشتغال همراه با آموزش نیروهای داخلی توسط پیمانکاران آلمانی بوده است. به گفته کارشناسان صنعت برق کشور این نیروگاه سالانه ضمن تولید ۱۷ میلیون کیلووات ساعت برق و تزریق آن به شبکه سراسری، از انتشار حدود ۱۴ هزار تن دیاکسیدکربن جلوگیری کرده و باعث صرفهجویی در مصرف گاز طبیعی به میزان ۶ میلیون مترمکعب و صرفهجویی در مصرف آب به میزان ۴ هزار و ۳۷۰ مترمکعب در سال خواهد شد. این موفقیت در حالی است که بهتازگی، کمیته امداد نیز با سرمایهگذاری در این زمینه موفق شده تا برای مددجویان خود اشتغال و درآمدزایی ایجاد کند.
احداث نیروگاه برقی با ظرفیت ۲۹۵۷ مگاوات
مزایای تولید برق از انرژی خورشیدی در استان قزوین ازجمله دلایلی است که بهرهبرداری از آن را مقرونبهصرفه کرده است به طوری که هر ساله تعداد بسیاری برای گرفتن مجوز به نهادهای ذیربط مراجعه کنند. مسئول مرکز خدمات سرمایهگذاری استان قزوین با تأیید این موضوع میگوید: «۷۴ متقاضی سرمایهگذاری برای احداث نیروگاههای بادی و خورشیدی به ظرفیت ۲ هزار و ۹۵۷ مگاوات در استان قزوین تشکیل پرونده دادهاند.» احمد بارگاهی با بیان اینکه از حضور سرمایهگذاران برای احداث نیروگاه بادی و خورشیدی استقبال میکنیم، میافزاید: «در بخش نیروگاه خورشیدی ۲۳ متقاضی احداث نیروگاه خورشیدی به ظرفیت ۲۳۶ مگاوات داریم که تاکنون ۹ پروژه با ظرفیت ۸۴ مگاوات در حال پیگیری است و ۱۴ مورد هم رها شده و پیگیری نمیشود.»
طراحی سلول خورشیدی جدید
گسترش روزافزون از انرژی خورشیدی در استانهای مختلف کشور موجب شده تا دانشمندان جوان کشور بتوانند در این زمینه گامهای خوبی را بردارند. روز گذشته و در آستانه چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی بود که اعلام شد محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر موفق شدند سلولهای خورشیدی پلیمری بر پایه رنگدانههای لیزری طراحی کنند که قابل نصب روی کیفهای دستی و... است.
یکی از محققان این پروژه میگوید: «سلولهای خورشیدی سیلیکونی به عنوان اولین دستگاههای تبدیل مستقیم نور خورشید به الکتریسیته بر پایه پدیده فوتوولتایی تولید و گسترش یافتهاند. این دستگاهها به دلیل استفاده از سیلیکون خالص بسیار گرانقیمت هستند، اما در جهت کاهش قیمت سلولهای خورشیدی به ساخت سلولهای خورشیدی بر پایه ترکیبات حساس به نور متنوعی اعم از ترکیبات معدنی غیرسیلیکونی، رنگها و ترکیبات آلی همچون پلیمرها روی آوردهایم.» شعله کاظمیفرد با بیان اینکه از این سلولها میتوان در سطوح منعطف مثل لباس و کیف دستی استفاده کرد، میافزاید: «چنانچه مدل منعطف از این سلولها ساخته شود، امکان نصب در سطوح منعطف مانند لباس و کیف دستی را دارد. به عنوان مثال، روی کیف دستی نصب میشوند و برای تأمین برق مورد نیاز لوازم همراه بهکار میروند. مثلاً میتوانند موبایل یا تبلت را شارژ کند تا نیازی به بردن شارژر همراه نباشد.»