انتخابات پارلمانی لبنان ۱۶ اردیبهشت ماه ۹۷ پس از ۹ سال وقفه برگزار شد. در این انتخابات حزبالله و همپیمانانش موفق به کسب اکثریت کرسیهای مجلس شدند. تا پیش از برگزاری انتخابات اخیر، دولت سعد حریری با در اختیار داشتن ٦٨ رأی در پارلمان در برابر ٦٠ رأی جریان ٨ مارس، از جایگاه قدرتمندتری برخوردار بود، اما بعد از انتخابات شرایط کاملاً تغییر کرد چراکه ۶۸ کرسی پارلمان (۵۱ درصد) در اختیار جریان ٨ مارس (گروههای نزدیک به مقاومت) است. این مسئله باعث شده تا هم امریکا و هم عربستان احساس شکست کنند و تلاش خود را برای عدم حضور نیروهای نزدیک به حزبالله در کابینه افزایش دهند. سعد حریری رهبر جریان المستقبل به عنوان نخست وزیر جدید مأمور به تشکیل کابینه شد، اما با وجود گذشت بیش از شش ماه از انتخابات لبنان هنوز دولت این کشور تشکیل نشده است. علت این مسئله نیز به موانع مختلف در این مورد مربوط میشود. شاید بتوان عوامل عدم تشکیل کابینه در لبنان را به دو عامل داخلی و خارجی مرتبط دانست. در عرصه داخلی در ابتدا گروههای مختلف در مورد تعیین سهمیه وزارتی خود با حریری به مشکل برخوردند، اما با این وجود در شش ماه گذشته حریری توانسته به نوعی با آنها به توافق دست یابد. در شرایط کنونی بزرگترین مشکل داخلی در مسیر تشکیل دولت اختصاص یک کرسی وزارتی به نمایندگان سنی مستقل است که حزبالله نیز معرفی وزرای خود را منوط به موافقت حریری با اعطای این کرسی کرده است. حریری نیز بهشدت با اعطای این کرسی مخالفت کرده و گویا قصد عقبنشینی نیز ندارد. در عرصه خارجی پیروزیهای محور مقاومت در سوریه و عراق باعث شده است تا کشورهای عربستان و امریکا به دنبال آن باشند تا مانع از تقویت حزبالله لبنان در عرصه سیاسی شوند. این دو کشور به دنبال آن هستند تا با تعمیق اختلافهای داخلی و ممانعت از شکلگیری دولت با حضور وزرای نزدیک به مقاومت از برقراری ثبات سیاسی در لبنان جلوگیریکنند.
اما بزرگترین مانع داخلی یا بزرگترین بهانه سعد حریری برای تشکیل ندادن دولت و تداوم بحران سیاسی در جهت عقبنشینی حزبالله، عدم موافقت با اختصاص یک کرسی وزارتی به سنیهای مستقل پارلمان لبنان است. نمایندگان مستقل سنی که خارج از جریان سعد حریری در انتخابات شرکت کرده و بیش از ۳۰ درصد آرای مردم مناطق سنینشین لبنان را کسب کردهاند خواستار در اختیار گرفتن حداقل یک پست وزارتی هستند، اما حریری بهشدت با این مسئله مخالفت میکند و همین امر مانع از تشکیل دولت شده است. سعد حریری نخستوزیر مأمور تشکیل کابینه لبنان در حالی اصرار دارد هیچ پست وزارتی به شش نماینده اهل تسنن مستقل از جریانالمستقبل ندهد که بر اساس تمامی برآوردها این گروه دستکم باید به یک کرسی وزارتی دست پیدا کند. حریری اصرار دارد تمامی کرسیهای وزارتی مربوط به اهل تسنن در دولت این کشور را در انحصار گروه متبوع خود نگه دارد. این در حالی است که جریان اهل سنت تحت هدایت حریری تنها توانسته حدود ۶۰ درصد آرای مردم اهل سنت را کسب کند و بنابراین وی باید نسبت به ۴۰ درصد آرای باقیمانده متعهد بوده و برای این آرا نیز سهمیه وزارتی در نظر بگیرد؛ چراکه بر اساس قانون اساسی لبنان، تشکیل دولت باید بر اساس نتایج انتخابات پارلمانی صورت بگیرد، اما حریری اصرار دارد که نتایج انتخابات را دور بزند. در واقع حریری در شرایطی اعطای پست وزارت به شش نماینده اهل تسنن مستقل را نادیده میگیرد که بر اساس قانونی نانوشته در لبنان به طور متوسط دستکم هر پنج کرسی در پارلمان باید یک کرسی وزارتی داشته باشد.
به نظر میرسد مخالفت حریری با خواسته سنیهای مستقل برای داشتن کرسی وزارتی فراتر از صرفاً اعطای یک کرسی است؛ چراکه حریری و جریان وابسته به ریاض معتقد است اعطای جایگاه در دستگاه اجرایی کشور به این گروه، نوعی ناکامی سیاسی برای موقعیت حریری به عنوان رهبر سیاسی اهل سنت لبنان است و باعث تثبیت عدم انحصار رأی اهل تسنن به رویکردهای وابسته به عربستان میشود. نخست وزیر لبنان با سوءاستفاده از شرایط کنونی لبنان و احتمال عدم توافق گروههای سیاسی برای تعیین نخست وزیر جدید سقف مطالبات خود را بالا برده است. اطمینان حریری به این موضوع تا حدی است که وی در طول شش ماه گذشته از برگزاری حتی یک نشست با نمایندگان مستقل اهل تسنن خودداری کرده و حتی آنها را به رسمیت نمیشناسد. حریری اخیراً که با موانع سختی برای اجبار حضور نمایندگان مستقل اهل سنت در دولت مواجه شده، سعی کرده توپ را به زمین دیگران بیندازد و مدعی شده که هر گروهی که حضور آنها را در دولت میخواهد، باید از سهمیه خود به آنها بدهد.
در حال حاضر به نظر میرسد تمامی انگیزهها و بهانهها برای عدم تشکیل دولت که دستهای پشت پرده سعودی امریکایی از ورای آن کاملاً مشخص است، حول یک محور میچرخد و آن اینکه هیچ فرد سنی خارج از محور سعودی وارد دولت نگردد؛ زیرا این موضوع در آینده به یک اصل و مبنا تبدیل خواهد شد و سنیها در آینده میتوانند خارج از محور سعودی یا بدون ائتلاف با امریکاییها فعالیت سیاسی کنند. در واقع سعد الحریری با حضور سنیهای مستقل در دولت جدید مخالف است و آن را باعث شکستن انحصار نمایندگی خود بر جریان اهل تسنن لبنان میداند؛ موضوعی که نتایج انتخابات پارلمانی گذشته لبنان بر آن صحه گذاشته است. حزبالله لبنان نیز در دفاع از خواسته نمایندگان مستقل اهل سنت، از معرفی سهمیه وزیران پیشنهادی خود به حریری امتناع کرده و این مسئله را منوط به اختصاص سهمیه به سنیهای مستقل کرد. البته تمام تلاش حریری در شرایط کنونی این است که حزبالله را مانع تشکیل دولت معرفی کند و حمایت حزبالله از اختصاص کرسی به نمایندگان مستقل اهل سنت را مساوی با باجخواهی مقاومت لبنان معرفی کند. اما سید حسن نصرالله دبیر کل حزبالله لبنان بارها از آمادگی خود برای کمک به حل مشکل خبر داده و در این مسیر نیز بارها پیشقدم شده است.
درواقع حریری با تعلل در تشکیل دولت در راستای سیاستهای ترسیم شده امریکا و عربستان حرکت میکند. بنابراین مانع اصلی در برهه کنونی برای تشکیل دولت، مخالفت امریکا و سعودیها با حضور جریان مقاومت یا گروههای مرتبط با مقاومت در دولت است. این گروه تمایل ندارد هیچ گروه و شخص مسلمان اهل تسنن که خارج از محور سعودی- امریکایی است، عضو دولت گردد. این مسئله نیز به دلیل ناکامی این کشورها در عرصه منطقهای بوده و به دنبال آن هستند تا با این کار در درجه اول از تقویت جریانهای همسو با حزبالله در لبنان جلوگیری و در درجه بعد نیز لبنان را وارد نوعی بیثباتی سیاسی کنند.