نويسنده: خاطره حسین زاده
تالاب ها بستری مناسبی
برای حیات اکولوژیکی و توان هیدرولیکی مناطق اطراف خود به حساب می آیند. دریچه ای برای
تنظیم خشکی هوا و خاک و نیز مجموعه ای که به روی گرد و غبار و طوفان های خاکی و محلی
تاثیری بازدارنده می گذارد. سرپرست استانداری چهارمحال و بختیاری در
نشست اخیر شورای حفاظت کیفی زاینده رود و مدیریت منابع آب استان از کاهش 85 درصدی آورد آب به تالاب بین المللی چغاخور
نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر داده و گفته است: آورد آب تالاب چغاخور در سال گذشته
23 میلیون مترمکعب بوده که این میزان در سالجاری با کاهش 85 درصدی به 5 میلیون و
500 هزار مترمکعب رسیده است.
گودرز امیری در پی
وقوع چنین وضعیتی با تاکید بر تعیین شفاف حق آبه تالاب ها و رودخانه های استان، برنامه
زمان بندی، علمی و کارشناسی حفظ تالاب ها و
رودخانه های استان و میزان برداشت از این نواحی را در نشست آینده این شورا خواستار
شده است. این
وضعیت بسیاری از دوستداران طبیعت، کارشناسان و فعالان حوزه آب و محیط زیست را نگران
کرده است.
به گفته شهرام احمدی مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال
و بختیاری تالاب بین المللی چغاخور بیست و سومین تالاب بین المللی ثبت شده کشور در
کنوانسیون رامسر است که به سبب شرایط تنوع زیستی بالا و گونه های جانوری نادر از سال
78 توسط سازمان حفاظت محیط زیست بعنوان منطقه شکار ممنوع اعلام و مورد حمایت قرار گرفته
است.اما این زیست بوم ارزشمند که یکی از زیباترین
و وسیع ترین تالاب های کشور به شمار می رود امسال با کاهش شدید آورد آب مواجه است و
در صورتی که در این خصوص تدبیری به کار گرفته نشود، حیات تالاب با خطر جدی مواجه می
شود.
ضعف مديريت منابع ابي در استان
در خصوص بررسی علل
وقوع این وضعیت، ضمن آنکه کارشناسان حوزه آب معتقدند خشکسالی های متوالی و تغییر اقلیم
در استان حیات تالاب بین المللی چغاخور را به خطر انداخته، فعالان زیست محیطی براین
باورند که بیشتر از پیامدهای خشکسالی، نحوه مدیریت منابع آب و نبود نظارت کافی بر حق
آبه تالاب ها، حیات این بوم سازه آبی را با چالش مواجه کرده است.
یک کارشناس حوزه
آب، وقوع خشکسالی های یک دهه اخیر را عامل کاهش آورد آب تالاب عنوان کرد وگفت: از آنجا
که در سالهای اخیر با وقوع تغییر اقلیم شاهد کاهش بارش ها و نبود بارش برف در استان
بوده ایم، ذخایر برف و یخچال در استان به شدت کاهش یافته است.
سید هاشم فاطمی تصریح کرد: در زمان خشکسالی ضمن اینکه منابع آب زیرزمینی
و چشمه ها با کاهش آبدهی مواجه می شوند بلکه به سبب تبخیر بالا، آبهای سطحی نیز بخار
شده و در چنین وضعیتی شاهد کاهش آورد آب تالاب ها هستیم.
یک کارشناس مسائل
اقلیم شناسی نیز در همین خصوص گفت: ما هیچگاه در چنین زمانی از سال شاهد کاهش شدید
منابع آب در تالاب چغاخور نبودیم و این وضعیت بی شک زنگ خطری برای حیات تالاب به شمار
می رود. مهرداد قطره سامانی افزود: در حالی که ما با خشکسالی های متوالی در یک دهه
اخیر مواجه هستیم اما نه تنها مصارف خود را متناسب با کمبود منابع آب کاهش نداده بلکه
شاهد افزایش منابع به ویژه در اراضی کشاورزی پیرامون تالاب هستیم که این می طلبد تا
در این حوزه مدیریت بهتری صورت گیرد.
هومان خاکپور از
کارشناسان مسائل محیط زیست معتقد است؛ افت شدید آب در تالاب چغاخور بیش از آنکه متاثر
از خشکسالی و کاهش بارش ها باشد، متاثر از نحوه مدیریت منابع آبی تالاب است.
وی افزود: کاهش شدید
منابع آبی در تالاب چغاخور در 2 دهه اخیر بی سابقه بوده و این موضوعی نیست که بتوان
آن را به طور کامل به بحث خشکسالی ربط داد.
خاکپور ادامه داد:
ما نزدیک به یک دهه است که در استان شاهد وقوع خشکسالی هستیم اما در این سالها آورد
آب تالاب به میزانی که در سالجاری کاهش یافته، افتی نداشته از همین رو نمی توان خشکسالی
را بهانه ای برای وقوع این رخداد نگران کننده مطرح کرد.
وی با بیان اینکه
تعیین حقابه تالاب چغاخور باید اولویت نخست تخصیص منابع آب منطقه باشد، تصریح کرد:
این در حالی است که انتقال آب به صنایع سفیددشت و توسعه اراضی کشاورزی بر حق آبه تالاب
اولویت داده شده و همین عامل اصلی کاهش شدید آب تالاب چغاخور شده است.
خاکپور، خارج شد
تالاب بین المللی چغاخور از فهرست تالاب های بین المللی را نخستین پیامد خشکیدگی تالاب
دانست و گفت: تبدیل شدن تالاب به کانون گرد و خاک، کوچ پرندگان، از بین رفتن گونه های
گیاهی و جانوری بومی منطقه، خشک شدن چاه های پایین دشت تالاب و اثرات مخرب اقتصادی
ناشی از آن از دیگر پیامدهای خشک شدن این عرصه طبیعی است.
کم جانی تالاب ها
زنگ خطری برای شیوع پدیده های اقلیمی چون بیابان زایی و یا طوفان های گرد و غبار است
و می تواند به مرگ اقتصادی منطقه نیز ختم می شود.
