هرچند روزگذشته بورس تهران با نقشآفريني حقوقيها با افزايش 200واحدي شاخص كل روبهرو شد، اما به اعتقاد كارشناسان بازار سرمايه بهاي بسياري از سهمهاي حاضر بورس در كف قيمت است و علاوه بر اين بازار در برابر اخباري چون خروج امريكا از برجام يا تحريمهاي احتمالي ايزوله شده است يا اينكه، تكبعدي به رويدادهاي خارجي و داخلي اثرگذار بر بازار نگاه نميكند، با اينكه بيشترين جهشهاي بازار سرمايه مربوط به سالهاي اوايل دهه 90 است كه ايران در تحريمهاي سخت نفتي و مالي قرار داشت.
به گزارش «جوان»، اگرچه در تحليلها عنوان ميشد كه با خروج امريكا از برجام و روشنشدن مجدد موتور تحريمها بازار سرمايه ايران به يكباره با ريزش نماگرها روبهرو ميشود، اما در عمل اتفاق خاصي نيفتاد و به نظر ميرسد، بازار تحت تأثير اخبار منفي بينالمللي قرار نگرفته است، هر چند كه نقش حقوقيها را در كنترل بازار نبايد از نظر دور داشت. اما رجزخوانيها و تهديدهاي ترامپ طي ماههاي اخير، فضايي را شكل داد كه خروجش از برجام خيلي براي اقتصاد ايران و بازار سرمايه شكآور نبود.
در اين ميان، كارشناسان براين باورند كه بازارهاي موازي بازار سرمايه يعني بانك، ارز، سكه و طلا فضايي را در بازار سرمايه شكل دادهاند كه بسياري از سهمها زير قيمت بهاي ارزش ذاتي خود و حتي اسمي معامله ميشوند. از همين رو خروج امريكا از برجام خيلي بازار را تحت تأثير قرار نداد و به نظر ميرسد، سرمايهگذاران بازار سرمايه رويدادهاي مثبت و منفي را در اقتصاد با يكديگر ميبينند و ارزيابي ميكنند.
بهترین روزهای بورس در دل تحریمها بود
هر چند فعاليت حقوقيها را در عدم ريزش نماگرهاي بازار سرمايه نبايد از نظر دور داشت، اما اگر نگاهي به روند بازار سرمايه ايران كنيم، ميبينيم كه در سالهاي 89 به بعد، يعني زماني كه ايران در معرض تحريمهاي ناجوانمردانه نفتي و مالي غرب قرار گرفت، بازار سرمايه روندي رو به رشدي را تجربه كرد و شايد به جرئت بتوان گفت كه بهترين سالهاي خود را تجربه كرد. خصوصيسازيهاي دوران دولت نهم و دهم، افزايش بهاي ارز، اعمال مديريتي كارآمدتر نسبت به شرايط فعلي در اين رابطه بيتأثير نبود. از سوي ديگر، عقبماندگي بازار سرمايه 50ساله ايران در توسعه نسبت به بازارهايي چون بانك اين بازار را به عنوان يكي از گزينههاي توسعه در آينده مطرح ميكند، زيرا اصلاح ساختار بودجه دولت، تغيير نقشه تأمين مالي از بانك به بازار سرمايه در گرو رشد و توسعه اين بازار است كه متأسفانه سياستمداران و حتي مديران سنتي كشور، اطلاع چنداني از كاركردهاي بازار سرمايه ندارند.
کنترل حجم نقدینگی با بازار سرمایه
در عين حال، حجم نقدينگي اقتصاد ايران در شرايطي به مرز هزار و 500 هزار ميليارد تومان رسيده است كه كارشناسان اقتصادي يكي از راههاي رهايي دولت از تله سفتهبازي به دليل جهش حجم نقدينگي را هدايت بازار نقدينگي به بازار سرمايه عنوان ميكنند. منتهاي مراتب اين مهم، نياز به انجام تكاليفي دارد كه فيالحال گويا دولتيها درك صحيحي از پتانسيل بازار سرمايه ندارند، اما اين بازار در شرايط تحريم و غيرتحريم نشان داده كه كاركرد خود را در حوزه تأمين مالي حفظ ميكند. به شرط آنكه با برنامهريزي جلو سفتهبازي و دلالي در حوزه سكه، طلا و ارز گرفته بشود و سودهاي نامتعارف در اين بازارها كنترل شود.
اثر پیشبینی قیمتهای جهانی بر بازار بورس
در جريان بازار روزگذشته، معاملهگران بورس تهران به مدد حمايت حقوقيها و صندوقها شاهد سبزپوششدن نماگرهاي منتخب بورس بودند كه تحليلهاي جديد از دورنماي بازارهاي جهاني، سهام گروه كالاييها را در كانون توجه خريداران قرار داد. بهطوري كه پيشبينيهاي جديد از دورنماي بازار نفت خام، حكايت از احتمال لمسكردن قيمتهاي 100دلاري را مطرح ميكرد.
شاخص كلقيمت و بازدهنقدي بورس اوراق بهادار تهران (تدپيكس) در پايان معاملات روز گذشته با افزايش 199واحدي روي رقم 93هزار و 891واحد ايستاد. شاخص كل هموزن اما با افزايش 81واحدي عدد 16هزار و 578واحد را به نمايش گذاشت.
شاخص سهام آزاد شناور نيز با افزايش 253واحدي به رقم 99هزار و 843واحد دست يافت.
شاخص بازار اول، اما در حالي با افزايش 141واحدي به رقم 66هزار و 838واحد دست يافت كه شاخص بازار دوم با افزايش 430واحدي عدد 199هزار و 185واحد را به نمايش گذاشت. همچنين شاخص كل فرابورس (آيفكس) نيز با افزايش چهار واحدي روي رقم يكهزار و 74واحد ايستاد.
براساس اين گزارش، معاملات سهام در نماد معاملاتي فولاد خراسان با 41واحد، معدني و صنعتي گلگهر با 30واحد و پتروشيمي جم با 24واحد افزايش بيشترين تأثير مثبت را بر برآورد شاخص كل بورس به نام خود ثبت كردند. در مقابل، معاملات سهام در نماد معاملاتي شركتهاي معدني و صنعتي چادر ملو با 23واحد، فولاد مباركه اصفهان با 15واحد و پالايش نفت اصفهان با 15واحد كاهش بيشترين تأثير منفي را در محاسبه اين نماگر به دوش كشيدند. ارزش كل معاملات بورس تهران روزگذشته به بيش از 215ميليارد تومان رسيد كه ناشي از دستبهدست شدن بيش از يكميليارد و 59ميليون سهم و اوراق مالي قابل معامله طي 43هزار و 552نوبت داد و ستد بود.
روزگذشته عرضه 54/19درصد از سهام كنترلي شركت شيريندارو به قيمت پايه كل 36ميلياردو 562ميليون و 629هزار و 764تومان براي عرضه در روز چهارشنبه اين هفته از طريق بازار پايه فرابورس آگهي شد. همچنين با توجه به عمليات تصفيه صندوق سرمايهگذاري زمين و ساختمان نسيم نماد معاملاتي اين صندوق در پايان معاملات متوقف ميشود.
از سوي دیگر در خبرها آمده بود که شركتهاي زيانده صندوق بازنشستگي در بورس واگذار ميشوند. در عين حال اين خبر اين اميد را ايجاد ميكند كه بنگاههاي غيرشفاف صندوق بازنشستگي كشوري به واسطه حضور در بازار سرمايه يك گام به سمت شفافيت برميدارند، اما در عين حال اين نگراني وجود دارد كه ورود اين بنگاهها به بازار سرمايه زمينهساز چالشهايي در بازار سرمايه جهت تأمين مالي با دستبهدست كردن تابوت بنگاههاي مرده بنگاههاي صندوق بازنشستگي باشد. با اين حال بايد منتظر بود و ديد اين بنگاهها مسير بورس اوراق بهادار را در پيش ميگيرند يا فرابورس.