«امانوئل ماكرون، رئیسجمهور فرانسه با این امید به واشنگتن رفت كه ترامپ را متقاعد كند در توافق هستهای با ایران بماند ولی او حالا بعد از بحث و گفتوگو با ترامپ، معتقد شده كه باید بر سر یك توافق تكمیلی و جدید با ایران وارد مذاكره شد.» این جمعبندی جدیدی است كه سیانان از سفر دو روزه رئیسجمهور فرانسه به واشنگتن به دست آورده است؛ جمعبندی كه قرار دادن آن در كنار این جمله ترامپ كه گفته «نظر ماكرون را درباره برجام تغییر دادم» آن را به واقعیت نزدیكتر میكند.
به گزارش «جوان»، امانوئل ماكرون در پایان سفر خود به واشنگتن گفت كه معتقد است ترامپ ماه آینده «به دلایل داخلی» از توافق هستهای با ایران خارج خواهد شد. او روز پنجشنبه به خبرنگاران امریکایی گفت :« البته من نمیدانم كه رئیسجمهور شما چه تصمیمی خواهد گرفت، ولی از دید من، او از شر این توافق خلاص خواهد شد.» ماكرون در عین حال گفته كه هرچند اطلاعات پشت پردهای درباره اینكه بعد از خروج امریکا از برجام چه اتفاقی خواهد افتاد، ندارد ولی تأكید كرد كه چنین خروجی «یك خطر بزرگ است». او گفته:« هرچند كنار كشیدن امریکا از توافقات چندجانبهای مانند توافقنامه آب و هوایی و همچنین برجام، ممکن است برای امریکا در كوتاهمدت ثمربخش باشد، ولی در میانمدت و بلندمدت بسیار دیوانگی است.»
با وجود اینكه ماكرون پیشبینی كرده كه ترامپ از توافق هستهای خارج شود،ولی گزارشهایی موازی كه درباره گفتوگوهای او با ترامپ منتشر شده، نشان میدهد كه موضعگیری ماكرون درباره خروج ترامپ، بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد. جیمز ماتیس، وزیر دفاع امریکا در سخنانی در کمیته نیروهای مسلح مجلس سنا گفت كه ایالات متحده هنوز برای خروج از توافق هستهای با ایران تصمیم نگرفته است:«به شما اطمینان میدهم که هنوز تصمیمی درباره خروج از برجام اتخاذ نشده است.» روزنامه نیویوركتایمز هم روز چهارشنبه نوشت كه هرچند ترامپ در دیدار با ماکرون تأکید کرد که توافق به دست آمده در دوران اوباما مسخره است اما به امكان انعطافپذیری در مورد آن اشاره كرد و گفت كه میتواند با یک «معامله جدید» که به اندازه کافی قوی باشد، موافقت کند. ترامپ، سهشنبه قبل در کنفرانس خبری خود با ماکرون در امریکا گفته بود: «هیچکس نمیداند که من قصد دارم در دوازدهم (می) چه اقدامی صورت دهم، اما آقای رئیسجمهور (ماکرون)، شما ایده بسیار خوبی دارید». ماکرون درباره برجام گفت: «برکسی پوشیده نیست که مواضع اولیه ما مشابه نیست. من معتقدم که مذاکرهای که ما با یکدیگر داشتیم، امکان باز شدن راه و هموار کردن مسیر برای یک توافق جدید را فراهم کرد.»
ترامپ به دنبال توافق رسمیتر
حالا رئیسجمهور فرانسه در پایان سفر خود به امریکا در حالی میگوید كه به این ارزیابی رسیده كه ترامپ از توافق خارج خواهد شد كه منابع غیررسمی از توافق او با ترامپ خبر میدهند. رئیسجمهور فرانسه پیش از سفر به واشنگتن گفت كه هدف پیشنهادش به ترامپ این نیست که از یک توافق(برجام) به توافق دیگر منتقل شود، بلکه میتوان یك توافق جدید به دست آورد كه علاوه بر اعمال محدودیتهای دائمی بر فعالیتهای هستهای ایران، توسعه موشکهای بالستیک و فعالیتهای ایران در منطقه را هم محدود كند. منابع امریکایی پیش از سفر ماكرون گفتند كه این توافق صرفاً میان اروپا و امریکا خواهد بود ولی حالا منابع امریکایی میگویند كه ماكرون در پایان سفر خود متقاعد شده كه ضمن پایدار ماندن برجام، ایران نیز در توافق جدید حاضر باشد و ظاهراً به همین دلیل است كه دونالد ترامپ در پایان سفر ماکرون تأكید كرد كه توانسته نظر رئیسجمهور فرانسه را در مورد توافق هستهای با ایران عوض كند. دونالد ترامپ گفته كه به نظر او امانوئل ماکرون پس از سفر به امریکا، نگاه بسیار متفاوتی نسبت به برجام خواهد داشت و این موضوع اهمیت دارد:«این سفر دستاوردهای زیادی داشت و بیش از آنچه هرکسی میداند، دستاوردهایمان را خواهید دید. نظر ماکرون درمورد برجام تغییر کرده است.»وی یك بار دیگر از برجام انتقاد كرد و افزود: «رئیسجمهور دولت قبلی امریکا توافق وحشتناکی را با ایران امضا کرد و ۱۵۰ میلیارد دلار، که 8/1 میلیارد دلار آن نقد بود، به آنها پرداخت کرد و این مسئله غیرقابل تحمل است.» بر اساس گزارش سیانا، تغییر نظری كه ترامپ از آن سخن میگوید، توافقی جدید بین ماكرون و ترامپ برای حفظ برجام و همزمان مذاكره برای دستیابی به یك توافق جدید است. سیانان دیروز گزارش كرد:«امانوئل ماكرون رئیسجمهور فرانسه با این امید به واشنگتن رفت كه ترامپ را متقاعد كند در توافق هستهای با ایران بماند ولی او حالا بعد از بحث و گفتوگو با ترامپ، معتقد شده كه باید بر سر یك توافق تكمیلی و جدید با ایران وارد مذاكره شد.» به نوشته «سیانان»، امریکا میخواهد توافق جدید رسمیتر باشد و احتمالاً به دنبال یک معاهده الزامآور حقوقی است.
شرکتهای اروپایی با ایران تعامل نمیكنند
منابع آگاه درباره گفتوگوی رؤسای جمهور امریکا و فرانسه میگویند آنها در روزهای گذشته درباره آغاز مذاکره فوری با ایرانیها بر سر یک توافق جدید رایزنی کردهاند. توافق یا «معاهده» جدید به دنبال در نظر گرفتن «اصلاحاتی» خواهد بود که ترامپ خواستار گنجاندن آنها در برجام شده است. به عبارت دیگر، در آن، محدودیتهایی برای برنامه موشکی ایران، راهکارهایی برای تمدید «بندهای غروب برجام» و جلوگیری از حضور منطقهای ایران در نظر گرفته خواهد شد. منظور از «بندهای غروب برجام» کاهش محدودیتهای مربوط به سانتریفیوژها و غنیسازی ایران با گذشت بین ۱۰ تا ۱۵ سال بعد از اجرایی شدن توافق است. منتقدان توافق هستهای در امریکا به دنبال دائمی کردن این محدودیتها هستند. گفتوگوها بر سر «توافق جدید»، دامنهای فراتر از رایزنیهایی دارند که در ماههای گذشته میان دیپلماتهای امریکایی و نمایندگان سه کشور اروپایی انجام شده است. در میان اروپاییها خوشبینیها درباره امکان حصول به یک «توافق سیاسی» با ترامپ برای ماندن در توافق هستهای و بعداً همکاری با ایران برای پرداختن به سایر چالشها بعد از انقضای برجام افزایش یافته است. سیانان میگوید هنوز مشخص نیست آیا ایرانیها یا سایر طرفهای برجام با پیشنهاد جدید موافقت خواهند کرد یا خیر، اما از زمانی که ترامپ ضربالاجل ۱۲ می(۲۲ اردیبهشتماه) را برای اعمال تغییرات در برجام تعیین کرده، فشارها برای انجام کاری در خصوص این توافق شدت گرفته است. واشنگتنپست در این باره نوشته است: «اروپاییها گفتهاند که آنها فارغ از اینکه تصمیم امریکاییها چه باشد، در توافق (برجام) خواهند ماند. موضوع مهم و کلیدی آن است که در صورت خروج ترامپ از توافق، امریکا تحریمهای مالی را که مانع از تعامل شرکتهای اروپایی در ایران میشوند، دوباره اعمال نکند.» یک مقام اروپایی گفت که «بدون موافقت امریکا، طرح جایگزین نمیتواند کارساز باشد. ایران به پول نیاز دارد. باید یک توافق با خزانهداری (امریکا) وجود داشته باشد در غیر این صورت شرکتهای ما (در ایران و با ایران) تعامل نخواهند داشت.» این مقام گفته كه «اگر امریکاییها بگویند آنها نه تنها از توافق خارج خواهند شد بلکه آن را نابود هم خواهند کرد، این کار شرکتهای اروپایی را مجازات و تنبیه میکند. در این صورت کار تمام است.»