محمد صادقي
مستند «قائم مقام» مستند پرتره‌اي از زندگي آيت‌الله حسنعلي منتظري، قائم مقام رهبري در دهه 60 است. آيت‌الله منتظري يكي از بحث برانگيز‌ترين چهره‌هاي سياسي انقلاب اسلامي است كه زندگي سياسي‌اش دچار نوسانات زيادي شد. سيدمحمدرضا صدري‌نيا، مستندساز جوان كشورمان كه بيشتر با توليد برنامه «دكتر سلام» شناخته مي‌شود، با ساخت مستند «قائم مقام» سراغ زندگي آيت‌الله منتظري رفته است. وي در گفت‌و‌گو با «جوان» مي‌گويد زندگي آيت‌الله منتظري را بدون سانسور بيان كرده است. گفت‌و‌گوي «جوان» با اين مستندساز را در ادامه مي‌خوانيد.
قبل از پرداختن به مستند «قائم مقام» به دليل اينكه بيشتر به خاطر توليد برنامه «دكتر سلام» شناخته‌مي‌شويد، براي خوانندگان «جوان» از مستندهايي كه پيش از اين ساخته‌ايد، بگوييد.
تقريباً از سال 90 به بعد وارد كار توليد مستند شده‌ام و مستند‌هاي مختلفي از جمله «جزيره فارسي»، «چشم در مقابل چشم»، «گام نهايي»، « بحران خاموش»، «عين واقعيت» و در آخر مستند«قائم مقام» را كار كرده‌ام.
چرا از ميان موضوعات مختلفي كه مي‌شد سوژه ساخت مستند باشد، سراغ توليد مستندي درباره آيت‌الله منتظري رفتيد؟
در تاريخ انقلاب اسلامي مقاطع مهمي وجود دارد كه درباره‌شان خيلي سؤال مطرح مي‌شود، اما هيچ وقت كار جامعي درباره آنها ساخته نشده است. زندگي آيت‌الله منتظري به دليل فراز و فرود‌هايي كه داشته است، يكي از موارد مهمي بود كه مغفول مانده بود و هيچ كار خوب و غيرجانبدارانه‌اي درباره وي و اتفاقات زندگي‌اش توليد نشده بود. به خصوص درباره اينكه آيت‌الله منتظري قائم مقام رهبري بودند و شايد مهم‌ترين بخش از زندگي وي كه باعث تغيير سرنوشت كشور و انتخاب رهبري شد، درباره عزل وي از قائم مقامي بود. اين دغدغه‌ها باعث شد تا سراغ ساخت مستند درباره زندگي آيت‌الله منتظري برويم. تلاشمان اين بوده كه مستندي بدون سانسور و با در نظر گرفتن همه نظرات موجود درباره آيت‌الله منتظري بسازيم. به نظرم كارهاي قبلي همگي در روايت زندگي اين شخصيت دچار سانسور شده است و همه وقايع را نگفته‌اند.
مراحل تحقيق و پژوهش و توليد كار چقدر به طول انجاميد؟
كل فرايند توليد حدود 5/2 سال به طول انجاميد و شايد دليل طولاني‌شدن اين فرايند، پژوهش‌هايي بود كه انجام شد، با آنكه آقاي فرج‌اللهي مسئوليت پژوهش را بر عهده داشتند و خودشان سال‌ها در اين حوزه كار كرده‌اند و جزو كارشناسان محسوب مي‌شوند، به دليل بحث برانگيز بودن موضوع، فرايند پژوهش حتي تا روزهاي توليد نيز ادامه داشت. از طرف ديگر مصاحبه‌ها هم زمانگير بود، زيرا بسياري از شخصيت‌هاي سياسي كه در آن زمان حضور و نقش‌آفريني داشتند يا راضي به مصاحبه نمي‌شدند يا خيلي سخت مصاحبه مي‌كردند.
چه تعداد مصاحبه اختصاصي براي اين مستند انجام شده است؟
مصاحبه‌هاي اختصاصي با آقايان احمد منتظري، آيت‌الله ري‌شهري، عمادالدين باقي، حجت‌الاسلام اژه‌اي، حجت‌الاسلام رازيني، آيت‌الله گرامي و عزت شاهي بود، باقي مصاحبه‌ها را هم از آرشيو‌هاي موجود و كتاب‌هاي خاطرات منتشر شده استخراج كرديم.
به خاطر موضوع و شخصيتي كه انتخاب كرده‌ايد، مشكلي براي اكران مستند پيش نيامده‌است؟
نه مستند از بابت اكران مشكلي نداشته است و براي جمعه پيش‌رو مراسم افتتاحيه در سالن حوزه هنري برگزار مي‌شود و با توجه به استقبال خوب و رزرو بليت‌ها، روز شنبه را هم براي ادامه رونمايي اضافه كرديم و اكنون كه با شما صحبت مي‌كنم، روز شنبه هم در حال تكميل ظرفيت است و احتمالاً روز يك‌شنبه هم به مراسم رونمايي اضافه خواهد شد. بعد از آن هم از روز هفتم آذرماه اكران‌هاي دانشگاهي آغاز مي‌شود.
