نويسنده: مريم احمدي
طبق امار رسمي وزرات
نيرو در حال حاضر بيش از 80 درصد از 76 هزار و 974 مگاوات ظرفيت اسمي برق توليدي کشور
از طريق نيروگاه هاي گازي ، حراراتي و سيکل
ترکيبي واقع در استانهاي مختلف تامين مي شود
. نيروگاه هايي که بعضا از عمر آنها بيش از سه دهه مي گذرد و با قرار گرفتن در شرايط
فرسودگي نه تنها با افت راندمان توليد از پس تامين برق کشور بر نمي ايند بلکه به دليل
استفاده از سوخت هاي فسيلي خود به عامل آلاينده محيط زيست در استانها تبديل شده اند .
از استان زاهدان گرفته تا خوزستان، لرستان، هرمزگان ، قم ، خراسان و حتي
پايتخت سالهاست به دليل فعاليت واحدهاي نيروگاهي استفاده کننده از سوخت هاي فسيلي به
مناطق الوده کشور تبديل شده اند.
ازآنجا که عمر مفید نیروگاهها به طور استاندارد ۲۵ سال است و در حال حاضر عمر ۲ هزار و ۴۳۲ مگاوات واحد نیروگاهی بین ۲۶ تا ۳۰ سال، عمر ۲ هزار و ۵۵۳ مگاوات واحد نیروگاهی بین ۳۱ تا ۳۵ سال، عمر ۴ هزار و ۸۵۵ مگاوات واحد نیروگاهی بین ۳۶ تا ۴۰ سال و عمر ۲ هزار و ۱۸۶ مگاوات واحد نیروگاهی بیش از ۴۰ سال
گزارش شده است ، از اين رو طي سالهاي اخير و به ويژه با روي کار آمدن دولت يازدهم
بحث نوسازي و بازسازي نيروگاه هاي قديمي و فرسوده در دستور کار قرار گرفته است . موضوعي
که طي روزهاي اخير مدیرعامل شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی با بيان اينکه
هم اینک سه هزار مگاوات از تولید برق کشور توسط نیروگاههای فرسوده با بازده حدود ۲۲ درصد و با عمر طولانی انجام میشود که باید
از رده خارج شوند، بر ان صحه گذاشته است.
محسن طرز طلب در
اين خصوص گفت: طبق برنامهریزی صورت گرفته باید کنار و یا اطراف هر نیروگاهی که از
مدار خارج میشود یک نیروگاه جدید احداث کنیم؛ در غیر این صورت نمیتوان نیروگاهها
را از مدار خارج کرد . اين در حالي است که بنا به گفته اين مسئول احداث هر نیروگاه جدید به 2 میلیارد دلار سرمایه نياز دارد که در صورت
تامين اين مبلغ توسط سرمايه گذاران داخلي و خارجي ظرف 5 سال مي توان با نیروگاه های اسقاطی خداحافظی کرد!
طبق اظهارات مدیرعامل شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی عملیات
اجرایی ۱۶۰ مگاوات
نیروگاه جدید در زاهدان و ۱۰۳۴ مگاوات در تهران اغاز شده است.
اين در شرايطي است
که بسياري از کارشناسان معتقدند استفاده از انرژي باد وخورشيد به عنوان اقتصادي ترين انرژي هاي تجديد پذير در صورت برنامه
ريزي دقيق نه تنها مي تواند برق مورد نياز استانها را تامين کند بلکه با هزينه کم و
بدون الودگي زيست محيطي مي توان شرايط صادرات برق به استانها ديگر را نيز فراهم کرد .
زاهدان ، نقطه تحول صنعت برق
با اجراي طرح نوسازي
و بهسازي نيروگاه هاي قديمي ، احداث نيورگاه هاي جديد در استان سيستان و بولچسيتان
و مرکز ان زاهدان به عنوان اولين استان کليد خورده است . در حالي که مدیرعامل شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی از اغاز عملیات اجرایی ۱۶۰ مگاوات نیروگاه جدید در زاهدان خبر مي دهد
طي ماه هاي اخير بحث اغاز نيروگاه 1000 مگاواتي زاهدان پس از 7 سال توقف نيز مطرح شده
است. گويا قرار است فاز اول این نیروگاه در سال 97 و فاز دوم آن سال 98 راه اندازی
شود. اتفاقي که مي تواند براي هميشه سايه الودگي هاي زيست محيطي و همچنين افت فشار
برق اين منطقه را جبران کند . علاوه بر اين
از اوايل سال گذشته احداث نيروگاه خورشیدی
۱۰ مگاواتی کشور نيز با اعتباری بالغ بر ۷۰۰ میلیارد ریال در چشمه زیارت زاهدان در دستور
کار قرار گرفته است.
اين در حالي است که سيستان و بلوچستان با گستره 187 هزار و 502 کیلومتر
مربع به عنوان پهناورترین استان کشور از انواع انرژی پاک و تجدید شونده برخوردار بوده که مي تواند تامین کننده بخش زیادی از انرژی کشور
باشد. در کنار گرمايش زمين در اين استان و
افتاب دائمي وجود بیش از 150 روز باد با حداکثر
سرعت 108 کیلومتر بر ساعت سبب شده اين استان
منطقه منحصر به فرد براي احداث نيروگاه هاي بادي وخورشيدي محسوب شود . از انجا که تولید هرکیلووات برق از انرژی باد از دیگر انواع
انرژی های تجدیدپذیر، ارزانتر است استفاده از اين ظرفيت سيستان و بلوچستان نيز در دستور
کار مسئولان وزرات نيرو قرار گرفته است.
همچنين با راه اندازي
هر نيروگاه 10 مگاواتي خورشيدي در استان سيستان سالانه 20 میلیون کیلو وات ساعت برق
در منطقه تولید شده و سبب صرفه جويي قابل توجه در اب مصرفي نيروگاه و هشت میلیون لیتری
مصرف گازوئیل در استان مي شود.
جايگزين ها مورد
توجه قرار گرفته اند
از انجا که در استان هاي مختلف کشور پتانسیل بسیار بالایی برای انرژی های تجدیدپذیر
وجود دارد و همچنين طبق نظر کارشناسان این
انرژی ها نه تنها آسیبی به محیط زیست وارد نمی کند بلکه از مصرف دیگر حامل های انرژی
هم جلوگیری مي کنند انتظار مي رود وزارت نيرو با مديريت و بهره برداري مناسب زمينه
رسيدن به توسعه پايدار را فراهم اورد .
اگرچه نیروگاه
های تجدیدپذیر جایگزین صددرصد نیروگاه های فسیلی نخواهند بود اما با توجه به عمر بالاي
اکثر نيروگاه هاي حرارتي و شتاب گرفتن خروج
انها از مدار توليد مي توان احداث نيروگاه هاي تجديد پذير را به عنوان جايگزين واحدهاي حرارتي فرسوده تسريع کرد.
از طرفي با توجه به بحث هزينه ها و صرف اب
مورد نياز نيروگاه ها در شرايط خشکسالي استفاده از نيروگاه هاي تجديد پذير در يک دهه اينده بسيار مقرون
به صرف است. بنابه گفته کارشناسان قیمت هرکیلووات تولید برق از انرژی باد از دیگر انواع
انرژی ارزانتر است و در مرحله بعد، انرژی خورشیدی قرار دارد. لذا این دو انرژی می توانند
در اولویت قرار بگیرند. همچنين با توجه به مصرف اب تنها نیروگاهی که در مجموعه نیروگاه
های تجدیدپذیر و حرارتی، هیچ آبی مصرف نمی کند، نیروگاههای بادی است. بنابراین لازم است مسئولان ويزات نيرو در کنار احداث نيروگاه
هاي خورشيدي نیروگاه های بادی را نيز مد نظر قرار دهند.
