نويسنده: هادي غلامحسيني
سفته بازان در بورس تهران از اسفند سال 95 به صورت هدفمند اقدام به خريد سهام شركت مهندسي راهآهن (بالاس) كردهاند و در عرض چهار ماه گذشته قیمت سهام اين شركت را با سفته بازي با 150 درصد رشد از 800 تومان به هزار و 900 تومان رساندهاند و جالب آنكه يكي از صندوقهاي سرمايهگذاري نيز وارد بازي سفته بازي در اين سهم شده است.
رشد 150 درصدي و بدون دليل بهاي سهام شركت مهندسي راهآهن بالاس در عرض چهار ماه در شرايطي اتفاق ميافتد كه بورس تهران در شديدترين و عميقترين ركود و نزول قرار گرفته است، با اين حال شكلگيري اين سفته بازيها عملاً بازار را از اعتبار انداخته است چراكه ناظر در شرايط كنوني زير نظارت 10 ميليون سهامدار بازار سرمايه قرار دارد و عملكردهاي متناقضش شائبههاي فراواني را در جامعه ايجادكرده است. بررسيها نشان ميدهد هيچ اتفاق مثبت و بنيادي در شركت بالاس رخ نداده است كه توجيهكننده رشد حبابي بهاي سهم باشد از اين رو سهامداران خودشان بايد مراقب باشند تا در دام سفته بازي هايي چون كنتورسازي و بالاس نيفتند.
شركت بالاس نيز يكي از شركتهاي بدهكار به شبکه بانكي ميباشد و از مشكلات عديدهاي رنج ميبرد به نحوي كه اين شركت بارها از پرداخت به موقع حقوق كارگران خود عاجز بوده و مديران شركت نيز براي برونرفت از بحران مالي بارها نسبت به تعديل نيروي انساني قديمي شركت اقدام كردهاند. گفتني است گروه مالي بانك مسكن سهامدار عمده بالاس ميباشد و بانك مسكن نيز به رغم رشد حبابي چهار ماه اخير سفته بازان اين سهام، همسويي كرده و از عرضه گسترده سهام در جهت جلوگيري از شكلگيري حباب قيمتي خودداري كرده است. نكته حيرت انگيز آنكه چرا سازمان بورس به وظايف قانوني خود جهت جلوگيري از توقف نماد معاملاتي بالاس و جلوگيري از شكلگيري فاجعهاي شبيه كنتورسازي اقدام نميكند و چرا مديران شركت بالاس اطلاعيه شفافسازي منتشر نميكنند و چرا سهامدار عمده از عرضه سهام جهت تعادل بخشي به بهاي سهم خود داري كرده است.
اگر سازمان بورس اوراق بهادار در فروردين 96 كه حباب در بالاس شكل گرفت، اقدام به توقف نماد و شفافسازي ميكرد هزينههاي امروزي بهوجود نميآيد. گفتني است كل ارزش كنوني سهام بالاس در حالي به 160ميليارد تومان رسيده است كه ارزش واقعي سهام بالاس پس از كسر بدهيها و تعهدات حداكثر 50ميليارد تومان است. گفتني است در ماجراي كنتورسازي نيز زماني كه قيمت حبابي شد صندوق سرمايهگذاري وابسته به يك كارگزاري ناآگاه نيز وارد عرصه شد و به رشد حبابي قيمت سهم دامن زدند، اين روند گويا به همين شكل روي سهام بالاس در حال وقوع است. در اين ميان نهادهاي نظارتي بايد به موضوع جهش بيدليل سهام شركت بالاس در بازار سرمايه ورود كرده و وزير راه و شهرسازي و مديرعامل بانك مسكن و گروه مالي بانك در اين ارتباط شفافسازي كنند.
افزايش قيمت سهام يك شركت از طريق راهاندازي موجهاي مكزيكي در طرف تقاضاي سهم گويا به يك رويه تبديل شده است و وقتي قيمت سهام به پيك رسيد سفته بازاني كه موج ايجاد كردهاند به يكباره با فروش سهم زمينه سقوط آزاد سهم را فراهم ميكنند، اين اقدام طرفداران زيادي در بازار سرمايه دارد، البته دهها راهكار ديگر براي رشد قيمت سهام يك شركت بدون اينكه به طور واقعي اتفاقي درون بنگاه بيفتد وجود دارد كه توضيح اين راهكارها در حوصله اين مقال نيست. مگر بازار سرمايه را درست كرديم كه عدهاي از طريق دستكاري در قيمت و سفته بازي سود كنند بازارسرمايه محل تأمين مالي بنگاههاي موجود در اين بازار است تا از طريق تأمين مالي شركت و در اثر توسعه شركت هم سهامدار خرد سود ببرد هم سهامدار عمده شركت.