صالح سليماني | ابتدا دنياي مجازي را تسخير كرد و حال به دنبال دنياي پس از مرگ است. گويا غول بزرگ جستوجوگر خستگيناپذير است و با عطش بيشتر، اين بار در پي چشمه حيات است. هر چقدر هم جسارت در رسيدن به هدفي چنين بلندپروازانه قاطعانه باشد، باز به نظر خندهدار ميرسد اما زماني كه مدعي نام گوگل را به يدك ميكشد، بحث كمي تأملبرانگيز و البته شنيدنيتر ميشود. شكي نيست كه لري پيج، مؤسس و مدير عامل يكي از موفقترين، گستردهترين و در عين حال عجيبترين شركتهاي روي زمين است.
به هر حال، مسلماً گوگل در تجارت موتورهاي جستوجوگر و مهمتر به دليل سودآوري، در تجارت آنلاين حرفهايي براي گفتن دارد. علاوه بر اين، در تجارت ماشينهاي بدون سرنشين، عينكهاي محاسبهگر، ارائه اينترنت به طريق بالنهاي هوايي در مناطق محروم، پروژههاي تحقيقاتي روي ماه و چندين حوزه ديگر فعاليت دارد. حال، گوگل در تصميم عجيبي ديگر Calico را راهاندازي كرده است؛ شركتي كه روي سلامت و به طور خاص سالخوردگي تمركز خواهد داشت.
آقاي پيج در گفتوگوي اختصاصي با مجله تايم گفته است در بعضي صنعتها، يك تا دو دهه زمان ميبرد تا ايدهاي محقق شود. بحث سلامت مطمئناً يكي از همين صنعتهاست، بنابراين ما بايد روي چيزهاي مهمي متمركز شويم تا در 10 يا 20 سال آينده به اهدافمان برسيم. آنچه اين شركت به طور خاص انجام خواهد داد هنوز به روشني مشخص نيست. تنها ميتوان پذيرفت كه گوگل در تجزيه و تحليل و كار با دادههاي بزرگ مهارت دارد و احتمال آن ميرود كه روند تحقيقاتياش منجر به كشفيات جديدي در حوزه سلامت شود. شايد هم غير از اين باشد. فارغ از اينها، لري پيج در بيانيهاي اعلام كرده است آنچه «كاليكو» در پي آن است به نفع بشريت است. او ميگويد بيماري و پا به سن گذاشتن ما و خانواده همه ما را متأثر خواهد كرد و من باور دارم كه كاليكو ميتواند سطح كيفي ميليونها انسان را ارتقا دهد.
تاريخ بشر پر است از نمونههايي كه با به دست آوردن يك چيز، چيز ديگري از بين رفته است. به نظر شما، افزايش طول عمر بشر چه تبعات سوئي ميتواند به همراه داشته باشد و اصلاً آيا اين امر شدني است؟
گوگل؛ ثابت قدم در راه رسيدن به هدف خود
18 سپتامبر 2013 - بيانيه لري پيج در گوگل پلاس: «بسيار هيجان زده هستم كه شما را با كاليكو آشنا ميكنم، شركتي جديد كه روي سلامت و تندرستي تمركز خواهد كرد و به طور خاص سالخوردگي و بيماريهاي مرتبط. كاليكو برگرفته از «شركت زندگي كاليفرنيا» و نام گونهاي گربه است (به دليل اينكه گربه 9 جان دارد و كاليكو سعي خواهد داشت تا زندگي بشر را گسترش دهد.)
آرت لوينسون، رئيس هيئت مديره و مدير مسئول سابق شركت Genentech و همچنين رئيس هيئت مديره امروزي اپل، مدير اجرايي اين شركت خواهد بود. مطمئناً شما خواهيد گفت اين خيلي متفاوتتر از آن چيزي است كه گوگل تا به امروز انجام داده است. همين طور هم است اما همان طوري كه بارها گفتهام پتانسيل فوقالعادهاي در فناوري براي ارتقاي زندگي انسان وجود دارد، بنابراين متعجب نشويد اگر ما در قياس با فعاليتهاي اينترنتي خود، در پروژههاي عجيب و سوداگرانه سرمايهگذاري كرديم و خواهشاً مدنظر داشته باشيد كه سرمايهگذاريهاي اين چنيني در قياس با هسته مركزي تجارت ما ناچيز است، پس نگراني بابت افت كيفيت خدمات نداشته باشيد. آرت لوينسون و من براي مقابله با بالا رفتن سن و بيماريها هيجان زيادي داريم.
چنين مباحثي همه ما را در بر ميگيرد، از سختي در تحرك و از دست رفتن چابكي ذهن با افزايش سن تا بيماريهاي مخاطرهآميز كه شرايط فيزيكي و احساسي وحشتناكي را سبب ميشود و حين اينكه اين يك پروژه چندين ساله بلندمدت است، ما باور داريم كه در فواصل زماني معقول قادر خواهيم بود تا پيشرفت خوبي داشته باشيم، با اهداف درست و انسانهاي درست.»
گوگل اقدام به برداشتن ريسك بزرگي كرده است و همين باعث شده تا مجله تايم در شماره 30 سپتامبر خود به موشكافي آن بپردازد يا لااقل سعي در انجام چنين كاري كند تا اين لحظه، شركت گوگل جزئيات اين شركت بزرگ را درز نداده است اما احتمال آن ميرود كه از توانايي پردازش دادهاي خود براي مقابله با بيماريهاي مربوط به افزايش سن بهره ببرد. منابع نزديك به پروژه خبر دادهاند كه كاليكو با تعداد نيروي اندك شروع به كار خواهد كرد و به تحقيق روي فناوريهاي جديد مشغول خواهد شد.
چنين رويكردي ممكن است نتيجههاي غيرمحتملي را نتيجه دهد. لري پيج در گفتوگوي اختصاصي با مجله تايم گفته است، آيا انسانها واقعاً روي چيزهاي درستي متمركز شدهاند؟ يكي از چيزهايي كه شنيدنش برايم جالبي بود اين است كه اگر سرطان ريشهكن شود، به متوسط عمر انسانهاي كره زمين حدود سه سال افزوده ميشود.
هميشه ما به سرطان به عنوان غول بزرگي نگاه ميكرديم كه تحقق آن منجر به دگرگوني دنيا خواهد شد، اما وقتي يك قدم به عقب برداريد و مجدداً به مشكل نگاه كنيد، بله، سرطان موارد غمانگيز زيادي را سبب شده و اين خيلي ناراحتكننده است اما در مجموع، درمان آن موفقيت چندان عظيمي براي ما نخواهد بود.
ما روي چيزهاي بزرگتري سرمايهگذاري كردهايم. براي من هميشه ناراحتكننده بوده است كه چرا شركتهاي بزرگ با داشتن چنين پتانسيل در دسترسي، تنها مشغول انجام يك كار خاص هستند. به گونه ايدهآل، اگر شما نيرو و منابع در دسترس بيشتري داشته باشيد، ميتوانيد كارهاي بزرگتري انجام دهيد و بالتبع، معماهاي متنوعي را حل ميكنيد. اين فلسفه هميشگي من بوده است.
گوگل در ابر ابهام
درباره دره سيليكون (منطقهاي كه بسياري از شركتهاي انفورماتيك جهان در آن جاي دارند) به طنز گفته ميشود كه كارآفرينان و متخصصان آن هميشه روي مشكلاتي متمركز ميشوند كه معضل همسنوسالان خود به حساب ميآيد.
اين دليلي است كه برنامهنويسان را تشويق به ارائه ايدههاي ناتمام درباره سايتهاي اينترنتي و شبكههاي اجتماعي كرده است، سپس با پا به سن گذاشتن و ازدواج، نوبت به طراحي نرمافزارهاي خانوادگي ميرسد، سرانجام، با سفيد شدن تدريجي موي سر، سراغي از مرگ ميگيرند، به گونهاي كاملاً مشخص، گوگل مسئله مرگ را نخواهد كرد.
اما آنچه در خور توجه است، عزت نفس در پشت ادعاي چنين بزرگي است. لري پيج كه اطمينان زياد به موفقيت شركت كاليكو دارد، ميگويد محققان زيستپزشكي روي مسائل غلطي متمركز شدهاند و شركتهاي سلامت چشماندازهاي درستي تعيين نكردهاند. در اين خصوص، ميزان سرمايهگذاري گوگل هنوز مشخص نيست اما با توجه به هزينههاي مؤسسه ملي سلامت و شركتهاي متعدد داروسازي، تخمينها حاكي از آن است كه اين رقم حدود 30 ميليارد دلار باشد. اين اولين باري نيست كه گوگل از هسته مركزي تجاري خود فاصله گرفته است تا در پي ادعاي بزرگي سعي در اثبات تواناييهايش كند. اين غول جستوجوگر در آخرين تلاش خود سعي در توليد كربن با انرژي صفر در مقياس عظيم كرد اما اندكي بعد، پس از درك دشواري توليد يك انرژي جديد جايگزين، پا پس كشيد. به عقيده متخصصان مجله فناوري دانشگاه MIT، اطلاعات دقيقي در دست نيست كه كاليكو يك شركت بيولوژيكي خواهد بود يا مؤسسه علم كامپيوتر، بنابراين تا اين لحظه نميتوان اظهار نظر قاطعي داشت.
اگر گوگل موفق شود...؟
اكثر انسانهاي متأهل به همسرانشان ميگويند تنها مرگ ميتواند بين ما جدايي بيندازد. عبارتهاي اين چنيني با اميد به زندگي نيم قرن يا اندكي كمتر و بيشتر در كنار عزيزان گفته ميشود. اليزابت تايلور در 79 سالي كه عمر كرد، هشت بار ازدواج كرد. اگر او زندگي طولانيتري داشت، اين عدد مطمئناً بيشتر هم ميشد!
اما اگر انسانها بتوانند 150 سال يا حتي بيشتر عمر كنند، به عقيده دانشمندان امريكايي خيلي چيزها فرق خواهد كرد. در حالي كه چنين مثالي خلاف قاعده هميشگي و غيرعادي است، به نظر ميرسد هر چه فرصت بيشتري در اختيار بشر باشد، اين بر عادتهاي زندگي زناشويي تأثير خواهد گذاشت. در سال 1950، سن ازدواج مردان امريكايي 23 سال و زنان 20 سال بود. امروزه با افزايش انتظارات، سن ازدواج مردان به 28 سال و زنان به 26 سال رسيده است. مطمئناً اين رقم با پيشرفت در علم پزشكي و بچهدار شدن در سنين بالا افزايش خواهد يافت. توانايي بچهدار شدن در سنين بالا به معناي آن است كه بين بچههاي يك خانواده دههها فاصله بيفتد. ممكن است در آينده زني در سن 22 سالگي بچهدار شود و در 62 سالگي بچه دومش را به دنيا بياورد.
اين رابطه سنتي ميان خواهر و برادرها را به هم خواهد زد و بيشتر شبيه به رابطه ميان عمو يا عمه و برادرزاده خواهد شد. در اين صورت، پويايي در محل كار نيز تغيير خواهد كرد. سناريويي را تجسم كنيد كه در آن يك جوان 25 ساله در كنار پير 100 سالهاي همكاري و رقابت پاياپايي داشته باشد. اختلاف فرهنگي ميان اين دو كارمند اگر چه زياد، اين به خودي خود موجبات افزايش انعطافپذيري شركت را بالا خواهد برد. علاوه بر اين، هر چقدر انسانها كار و پول بيشتري هزينه كنند، اقتصاد رشد بيشتري را متحمل خواهد شد.در گزارشي كه اقتصاددان دانشگاه هاروارد، ديويد بلوم و اقتصاددان دانشگاه كويين، ديويد كانينگ بر اساس يافتههاي در دسترس توضيح دادهاند، اگر دو كشور يكسان به همه لحاظ غير از عنصر اميد به زندگي را مقايسه كنيم، متوجه ميشويم كه درآمد سرانه يك كشور به ازاي هر پنج سال اميد به زندگي، سالانه حدود 3/0 تا 5/0 درصد افزايش خواهد يافت.
آنها عنوان كردهاند كه ممكن است در نگاه اول اين اعداد بسيار كوچك به نظر برسند، اما دانستن اين موضوع كافي است كه بين سالهاي 1965 تا 1990 كشورهاي جهان به طور متوسط سالانه دو درصد افزايش در درآمد سرانه خود داشتند.عدهاي ممكن است در صورت تحقق رؤياي گوگل، نگران انفجار جمعيت باشند. در حالي كه اين يك عكسالعمل كاملاً منطقي است، متخصصان ميگويند در اين حالت، گرايشهاي افراد نيز تغييرات زيادي خواهد كرد. از تبعات ديگر پروژه كاليكو، از دست رفتن ارزش زمان و درك واقعي لحظات است. باز گفته شده است كه در مقابل، افزايش زمان براي در كنار عزيزان و دوستان بودن، فرصتهايي براي خلق نوآوري، كاوش، آموزش و كمك به ديگران غناي زندگي را ارتقا خواهد بخشيد، البته در اين ميان تناقضهايي ديده ميشود. آيا عمر بيشتر فرصت در كنار عزيزان بودن را افزايش ميدهد، يا به گفته متخصصان امريكايي تنوعطلبي بشر فرصت ديد و بازديد را از انسان خواهد گرفت؟
بشر در تاريخ چندين هزار ساله خود همواره آرزوي بزرگ جاودانگي را در سر داشت. سؤال تأملبرانگيز ديگر اين است كه چرا گوگل كه بر اساس دادههاي بزرگ و سرويسهاي تبليغاتي آنلاين بنا نهاده شده است، مبالغ هنگفتي را روي پروژهاي سرمايهگذاري ميكند كه مربوط به پير نشدن ميشود؟ كه اين خود سؤال ديگري را به يدك ميكشد: اگر گوگل قدم پيش نميگذاشت، چه كسي چنين جسارتي را در خود ميديد تا برخيزد و بگويد جانتان را به دست ما بسپاريد؟ اصلاً آيا گوگل تكيهگاه محكمي است؟ و هزاران سؤال ديگر. تنها بايد انتظار كشيد.
منابع:
www. Time. com
www. Foxnews. com
مجله فناوري دانشگاه MIT