کد خبر: 1093197
تاریخ انتشار: ۲۷ خرداد ۱۴۰۱ - ۲۲:۳۰
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد
هم اکنون ۹۲ کشور در حوزه فناوری و خدمات فضا پایه ورود کرده‌اند و عضو باشگاه فضایی جهان هستند. فقط ۵۸ کشور هم قادر به طراحی و ساخت ماهواره‌اند و از این میان ۱۰کشور توانایی پرتاب ماهواره دارند که ایران جزو آنهاست. شورای عالی فضایی نیز به عنوان بالاترین مرجع فضایی سال گذشته پس از ۱۰سال برگزار شد تا پیشرفت در این حوزه شتاب بگیرد.
علیرضا سزاوار

 

اطلاعات ماهواره‌ای در زمینه بلایای طبیعی، آب و هوا و استفاده در زمینه کشتیرانی و ناوبری از اهمیت فراوانی برخوردار است و در چنین شرایطی، دستیابی به دانش ساخت ماهواره و پرتاب آن، موفقیتی راهبردی است. تمام داده‌های هواشناسی از طریق ماهواره قابل‌مشاهده است و اطلاعات ماهواره‌ای مربوط به هواشناسی و پیش‌بینی بارش یا خشکسالی می‌تواند تا ۲۵ درصد به اقتصاد کشاورزی کمک کند و آن را گسترش دهد.
نخستین گام‌های فضایی در اواخر دهه ۸۰
بحران کنونی مواد غذایی هم نقش ماهواره‌ها را پر رنگ‌تر کرد. با ماهواره می‌توان کل محصولات کشاورزی را رصد کرد و با توجه به میزان آب موجود، برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری درست در زمینه نوع و میزان کاشت محصولات مختلف کرد.
در زمینه محیط‌زیست هم تشخیص آلودگی هوا، میزان گرد و غبار و غلظت آن در نقاط مختلف، منشأ گرد و خاک با کمک ماهواره سبب اتخاذ اقدامات پیشگیرانه می‌شود. ضمن اینکه ماهواره امکان رصد آلودگی و وضعیت آب، دریا و جنگل را هم فراهم می‌کند.
برنامه فضایی ایران سال ۸۸ و با پرتاب موفقیت‌آمیز راکت کاوشگر سه حامل محموله‌ای زیستی شامل «لاک‌پشت، کرم، موش و نمونه‌های سلولی» اعلام شد. رونمایی از ماهواره طلوع، نمونه مهندسی ماهواره مصباح دو، نمونه مهندسی ماهواره دانشجویی نوید علم و صنعت، نمونه مدل اولیه ماهواره‌بر سیمرغ، موتور ماهواره‌بر هم همان سال اتفاق افتاد.
افتتاح نخستین مرکز پردازش تصاویر ماهواره‌ای ایران و آزمایشگاه سه‌بعدی مجازی ماهواره‌ای از دیگر دستاورد‌های فضایی کشور در آن زمان بود.
سال‌۸۹ هم نمونه‌های مهندسی چهار ماهواره ظفر، رصد، فجر، دانشجویی امیرکبیر و همچنین نمونه مهندسی موتور ماهواره‌بر سفیر B۱ و کپسول زیستی کاوشگر ۴ رونمایی شد.
انتقال موفقیت‌آمیز محموله‌ها
سال ۹۰ ماهواره نوید با موفقیت در مدار قرار گرفت. یکسال بعد مدل مهندسی ماهواره ناهید و مدل توسعه‌ای ماهواره زهره رونمایی شد. نخستین میمون پرتاب شده به فضا هم با کاوشگر پیشگام که زنده به زمین بازگشت، در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفت.
سال ۹۲ از دو ماهواره تدبیر ساخت دانشگاه علم و صنعت و خلیج فارس ساخته‌شده در دانشگاه صنعتی مالک اشتر رونمایی شد. در مهرماه این سال و در هفته جهانی فضا، دومین میمون فضانورد ایرانی با نام فرگام با کاوشگر پژوهش به فضا پرتاب شد که این محموله زیستی سالم به زمین بازگشت.
یکسال بعد ماهواره ملی فجر با ماهواره‌بر سفیر با موفقیت به فضا پرتاب شد و در مدار زمین قرار گرفت. نخستین مراسم روز ملی فناوری فضایی دو هفته پس از پرتاب ماهواره فجر برگزار شد. در این روز نمایشگاهی از دستاورد‌های چند سال اخیر ایران در عرصه فناوری فضایی برپا شد و ماکت فضاپیمای سرنشین‌دار ایرانی به نمایش درآمد.
پژوهشگاه فضایی ایران سال ۹۴ فاز نخست مرکز آزمون و یکپارچه‌سازی سامانه‌های فضایی را با هدف پشتیبانی از توسعه محصول‌های فضایی راه‌اندازی کرد. طراحی محموله مخابراتی ماهواره، طراحی و ساخت سیستم فیدبک دار و سازه ساندویچی لانه زنبوری مورد استفاده در ماهواره‌ها نیز در این سال انجام شد.
۴ سال بدون دستاورد مهم
تنها اتفاق سال ۹۵ رونمایی از ماهواره مخابراتی ناهید ۱ بود. سال ۹۶ هیچ دستاورد فضایی نداشت و سال بعد هم با یک ناکامی در این حوزه همراه بود. سال ۹۷ ماهواره پیام دانشگاه صنعتی امیرکبیر بامداد ۲۵ دی ماه این سال با ماهواره‌بر سیمرغ به فضا پرتاب شد، اما این پرتاب با موفقیت همراه نبود و ماهواره پیام در مدار قرار نگرفت.
دلیل این ناکامی، نداشتن سرعت مناسب جدا شدن ماهواره از ماهواره‌بر بود و به سرعت مطلوب نرسید و در لحظه آخر ماهواره در مدار قرار نگرفت. این اولین تلاش برای ارسال ماهواره از طریق ماهواره‌بر سه مرحله‌ای بوده‌است که به شکست انجامید. طراحی این ماهواره از سال ۸۴ آغاز شده‌بود.
بهمن ماه سال ۹۸ هم ماهواره ظفر ۱ پرتاب شد ولی نتوانست روی مدار قرار گیرد و نهایتاً در اقیانوس هند سقوط کرد.
آغاز موفقیت‌ها با نور سپاه
اردیبهشت ماه سال ۹۹ ماهواره نور ۱ به عنوان نخستین ماهواره نظامی از ماهواره‌بر سه مرحله‌ای قاصد از کویر مرکزی ایران از سوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با موفقیت پرتاب شد و در مدار ۴۲۵ کیلومتری زمین قرار گرفت.
دی ماه سال گذشته اتفاقی مهم در حوزه فضایی رخ داد و موشک ماهواره‌بر سیمرغ روز پنج‌شنبه ۹دی ماه به فضا پرتاب شد، ولی نتوانست به سرعت کافی برسد و در مدار قرار گیرد. این موشک برای قرار گرفتن در مدار باید سرعت بیش از ۷ هزار و ۶۰۰ متر در ثانیه را می‌داشت، اما به بیش از ۷ هزار و ۳۵۰ متر در ثانیه نرسید.
در این مأموریت تحقیقاتی فضایی، برای نخستین‌بار سه محموله تحقیقاتی به صورت همزمان به ارتفاع ۴۷۰ کیلومتری و با سرعت ۷هزارو۳۵۰ متر بر ثانیه پرتاب شد.
۴ ماهواره در نوبت پرتاب
سال گذشته جلسه شورای عالی فضایی پس از وقفه ۱۰ ساله با حضور وزرای دفاع، ارتباطات و فناوری اطلاعات، صنعت و امور خارجه و به ریاست رئیس‌جمهوری برگزار شد.
در این جلسه شتاب‌بخشی عرصه فضایی، تقویت همگرایی و هم‌افزایی همه ارکان بازیگران صنعت و توجه حداکثری بر دیپلماسی فضایی، کاربردی کردن صنعت فضایی و تحقق اهداف برنامه‌های فضایی کشور با شتاب هر چه بیشتر در دستور کار قرار گرفت.
این جلسه در حالی برگزار شد که چهار ماهواره، یک بلوک انتقال مداری و یک موتور فضایی به عنوان مهم‌ترین دستاورد‌های صنعت فضایی کشور نیازمند حمایت بودند و اکنون در صف پرتاب قرار دارند.

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار