سرویس اقتصاد جوان آنلاین: دکتر حسن سبحانی، استاد تمام اقتصاد دانشگاه تهران و نماینده سابق ادوار مجلس، طی یادداشتی در کانال تلگرامی خود نوشت:
تأکید بیش از سی ساله حقیر بر ظالمانه بودن نظام اقتصادی سرمایهداری که مبتنی بر بهره است و انکار مقامات اقتصادی و سیاسی کشور از طریق اتخاذ رویه سکوت در قبال آن، این روزها که فضای اقتصادی جهان متاثر از شیوع ویروس، به تعطیلی و رکود تهدید و یا عملا زمین گیر شده است یک بار دیگر موضوعیت یادآوری یافته است.
آنچه ما میگوئیم این است که تا زمانی که صاحب پول ریسک سود و یا زیان مشارکت پولش را در تولید کالا و یا خدمت نپذیرد و تحت هر شرایطی، حتی اگر شرایط مبنی بر لزوم تعطیلی تولید و یا توقف فعالیت بانکهای به اصطلاح تجهیز کننده پول باشد، با اطمینان بهره پول و بهره بهره پول و ... خود را دریافت کند و همزمان و در کنار وی بدنه کارگری و نیروی انسانی، در معرض ریسک بیکاری موقت یا دائمی باشد، بساط این نظام استثماری برچیده نمیشود.
قرائن حاکی از آن است که گویا ادامه چگونگی سیاستگذاری در نظام پولی کشور و رویکرد اقتصادی مبتنی بر حفظ بهره و نرخ آن (که جسورانه آن را نرخ سود نامیدهاند)، علیرغم رکود و کاهش نسبی فعالیتهای حتی متکی بر تقاضا برای پول، به قوت خویش باقی است و صاحبان پول، علیرغم شرایط حادث شده همچنان از طریق نظام بانکی بهره پول خود را دریافت خواهند نمود و این در حالی است که حتی در کشورهای سرمایه داری پیشرفته که نرخ بهره به دلیل تعادل بازارها، در اقتصادهایشان بسیار کم است با درک شرایط اقتصادی حادث شده، همان نرخهای کم نیز، مشمول تغییراتی شده است.
نکته قابل تامل این است که اقتصاد ایران، نگرانی صاحبان پول از دریافت بهره پولهایشان و یا کاهش نرخهای معمول آنها را، در حصار امن ذهنیت مقامات اقتصادی مبنی بر لزوم حفظ نرخ، حتی در شرایط نامناسب فعلی، بلا موضوع کرده است و این در حالی است که نیروی کار و میلیونها انسان عمدتا بیکار و بی پول به اصطلاح گنجشگ روزی، حداقل باید در شرایط این روزها تحقیر قهری ناشی از حمایتهای اجتماعی را (که امر لازمی هم هست) تحمل نمایند تا امکان گذران روزمره زندگی و تامین هزینهها را داشته باشند.
باید روابط ظالمانه موجود بین نیروی کار و صاحب سرمایه پولی به هم بریزد و قید سهیم بودن صاحب پول در سود و زیان سرمایه گزاری (و نه وام بانکی) اجرائی شود تا هم نیروی کار قدر ببیند و استثمار تلاش و خلاقیت یدی و دماغی او خاتمه یابد و هم در عین حال صاحب سرمایه (و نه پول)، متناسب با سود و زیان حاصله و نه بهره خنثی به شرایط، مورد بی مهری قرار نگیرد.