اللَّهُمَّ صَلِّ وَ سَلِّمْ وَ زِدْ وَ بَارِکْ عَلَى السَّیِّدِ الْکَرِیمِ وَ الْإِمَامِ الْحَلِیمِ وَ سَمِیِّ الْکَلِیمِ الصَّابِرِ الْکَظِیمِ الْقَائِدِ الْجَیْشِ الْمَدْفُونِ بِمَقَابِرِ قُرَیْشٍ صَاحِبِ الشَّرَفِ الْأَنْوَرِ وَ الْمَجْدِ الْأَظْهَرِ وَ الْجَبِینِ الْأَزْهَرِ الْإِمَامِ بِالْحَقِّ أَبِی إِبْرَاهِیمَ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ صَلَوَاتُ اللَّهِ وَ سَلَامُهُ عَلَیْهِ…
بیست و پنجم ماه رجب سالروز شهادت جانسوز حضرت امام موسی کاظم (ع) بر همه‌ی کسانی که حقیقت را حتی اگر در زندان باشد، می‌شناسند و از آن فرار نمی‌کنند و با فرار خود قفلی دیگر بر محبس حقیقت نمی‌زنند، تسلیت باد. روزگاران عجیبی است، امتحان‌های الهی یکی پس از دیگری ایمان مردمان زمان ما را آنقدر می‌آزماید تا تنها کسانی که تاسی حقیقی کتاب خدا قرآن کریم و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام جسته اند و همواره در طلب هدایت مستمر الهی هستند سربلند و سالم بیرون آیند و به مرتبت عالی یاری رساندن به منجی بشریت (عج) مفتخر گردند. یکی از نیاز‌های بشریت، خصوصا در مواقع سختی و بلا، نیاز به معنویت و استفاده از قدرت معنوی برای گذار از مشقت هاست. از این روی تلاش برای شناخت بهتر آن بزرگواران، تلاشی است در جهت صیانت از ایمان و گذار ایمن از ابتلائاتی همچون ویروس منحوسی که امروز کشور عزیزمان و تمام مردم دنیا را گرفتار خود کرده است.
بر اساس حدیث شریف ثقلین، قرآن وعترت همتای یکدیگرند، و هدایت امت اسلامی در تلازم این دو ثقل است. اهل بیت (ع) مانند رسول خدا (ص) عهده دار تبیین آیات الهی و اصیل‌ترین مرجع برای دستیابی به فهم معارف قرآنی اند، از این رو، روایات ایشان از منابع مهم علم تفسیر به شمار می‌رود. وجود مبارک و نورانی حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) تمام عمر شریف شان را صرف تبیین اسلام ناب و تفسیر صحیح قرآن و ارایه‌ی تصویری روشن از معرفت اسلامی نمودند و در عین حال که خود قرآن ناطق بودند تلاوت قرآن شان نیز در نظر مردم جلوه گر بود. مرحوم شیخ مفید (ره) در می‌آورد که برخی از فضائل امام علیه السّلام در نگاه مردمان چنین بود: «فقیه‌ترین فرد در زمان خود بوده آن گونه که گفته شد. همچنین حافظ‌ترین فرد نسبت به کتاب خدا و از نظر لحن و صدا آشناترین فـرد بـه قـرآن بوده است و هرگاه قرآن می‌خواند، محزون مـی گشت و شـنوندگان نـیز می‌گریستند»۱
اگر چه دشمنان اهل بـیت علیهم السلام به ویـژه حـاکمان غاصب عباسی سعی در پنهان کردن ماجرا‌های روز‌های سخت زندان امام موسی بن جعفر علیه السّلام داشـته‌اند تا مجاهدت طولانی مدت ایشان، این حادثه‌ی عظیم و بی‌نظیر «حبس طویل‌المدّت» از نگاه مردم زمان و سپس کاوشگران تاریخ اسلام مغفول بماند؛ امّا ناگزیر بخشی از آن‌ها را در ملاقات‌های محرمانه با برخی از کـارگزاران بـیان کـرده‌اند و تاریخ نمونه‌هایی از آن را ثبت کرده است. شیخ مفید (ره) در کتاب الارشاد آورده است: «امام موسی بن جعفر علیه السّلام را به بغداد روانه کرده، به فـضل بـن ربـیع سپرده شد. امام مدت طولانی نزد وی به سر برد. هارون الرشید از فضل خواست تا عرصه را بـر امـام تنگ کند، ولی فضل از چنین کاری خودداری نمود. هارون الرشید طی حکمی از او خواست تا حضرت موسی بن جعفر عـلیه السـّلام را به فضل بن یحیی بسپارد. فضل بن یحیی پس از تحویل گرفتن امام موسی بن جعفر عـلیه السـّلام از فضل بن ربیع، او را به برخی از حجره‌های خـانه خـود بـرده و نگهبانانی را بر او گماشت. امام علیه السّلام در این مدت پیـوسته مـشغول به عبادت و راز و نیاز بود و شب‌ها را تا صبح به نماز و تلاوت قرآن و دعا سـپری مـی کرد، و در بیشتر روز‌ها حضرتش روزه دار بود»۲ یعنی انیس امام مهربان ما در روز‌های سخت زندان، عبادت بود و کتاب خدا. این روز‌ها مردم عزیزمان در قرنطینه خانگی که تبعا دشوار هم هست به سر می‌برند. چه فرصت نابی است برای صرف وقت به عبادت و چه لحظات طلایی است برای آشتی با قرآن کریم، تا در ماه رمضان پیش رو، این بهار قرآن، نور قرآن زینب بخش جان گردد.
در این فرصت ناب همنشینی با اهل خانواده، باید زمانی را به همخوانی قرآن کریم در خانه سپری کرد، تا فرزندان مان نیز از این چشمه‌ی سرشار هدایت مستفیض گردند. میتوان اذعان داشت اثر تلاوت قرآن در خانه با صوت زیبا ماندگار و متفاوت است. امام مـوسی بن جعفر علیه السـّلام فرمود: به امام صادق علیه السّلام عرض کردند؛ شخصی معتقد است که دعا و قرآن وقتی اثرگذار اسـت کـه با صدای بلند خوانده شود. امام در پاسخ فـرمود: «ایرادی نـدارد؛ زیرا عـلی بـن الحـسین علیه السّلام بـهترین صـدا را در تلاوت قرآن داشت و نیز بسیار بلند می‌خواند که تمام اهل خانه می‌شنیدند، همچنین امام باقر علیه السّلام صـدایش از هـمه مردم در تـلاوت قرآن رساتر بود، و شب‌ها که برمی خاست و قـرآن مـی خواند، با صـدای بـلند مـی خواند به گـونه‌ای که رهگذران به ویژه سقا‌ها می‌ایستادند و گوش می‌دادند»۳
همان گونه که امام علیه السّلام خود بـا قـرآن انس داشتند و روز و شب از این کتاب آسمانی جدا نمی‌شدند، دوست می‌داشتند پیروان و علاقه‌مندان بـه اهـل بیت (علیهم صلوات الله) نیز انس و آشنایی خود را بـا قرآن بیشتر کنند. ازاین رو مـی بینیم هـم خود درباره قرآن و اسرار و مـعارف آن سـخن می‌گویند و هم روایاتی از امامان پیش از خود بر زبان می‌آورد. در روایتی که طبرسی از آن حضرت نقل کـرده، فرمود: «فی القـرآن شفاء من کل داء؛ در قرآن شفای تـمام دردهاست»۴ خیلی عجیب است اگر این روز‌ها از محضر این شفای حقیقی غافل باشیم. البته این یک حقیقت است که انسان زمانی در بحران‌ها و سختی‌ها میتواند از مهارتی استفاده کرده باشد، که قبل از بحران با آن مهارت مانوس باشد. نیرو‌های امدادی برای مقابله با زلزله در طول سال مانور انجام میدهند، تا در بزنگاه حادثه آمادگی کافی داشته باشند. نیرو‌های نظامی در طول سال رزمایش‌های متعدد انجام میدهند، تا در زمان حمله دشمن، بتوانند به بهترین نحو عمل کنند. دانشجو و طلبه در طول ترم هر شب باید خوب درس بخواند تا بتواند در بزنگاه امتحان ذهنش حاضر و موفق باشد. پس قطعا کسی میتواند در بزنگاه حادثه‌ها و ابتلائات و آلام و درد‌ها از قرآن کریم شفاء و التیام بگیرد که انس با قرآن داشته باشد. این فاصله را چگونه طی کنیم؟ با طلب کمک و استمداد از خود اهل بیت (ع) و حضرت امام کاظم (ع) تا بتوانیم آیات کتاب الله را با ایمان بخوانیم. حسین بـن احـمد منقری گوید: از حـضرت مـوسی بن جعفر علیه السـّلام شـنیدم که می‌فرمود: «هرکه به یک آیه قرآن اکتفا کند و آن را برای نگهداری از خود کافی داند، از شرق تـا غـرب همان آیه او را بس باشد، اگر با ایـمان و عـقیده باشد»۵. همچنین فرمودند: «اگر از چیزی هراس داشتی، یکصد آیه از هر کجای قرآن که خواستی، تلاوت کن سپس سه مرتبه بگو: «اکشف عنّی البلاء؛ پروردگارا! بلا را از من دور بگردان»۶ چقدر این بیانات مناسب حال این روز‌های ماست.
روز‌های پایانی سال است، با این شرایط که حتی تصورش را هم نمیکردیم، زیارت حضرت موسی بن جعفر (ع) و سفر به بهشت کاظمین بیشتر شبیه یک رویاست.. حتی از نعمت حضور در هیئات و جلسات محرومیم. چه نیکوست که این روز‌ها که خیلی مشغول نظافت خانه‌های خود برای استقبال از بهار و شکست این ویروس که ناخوانده به مهمانی آمده هستند، ما نیز دلمان را خانه تکانی کنیم و به استقبال بهار قرآن برویم.
پینوشت:
۱- وَ قَدْ رَوَى اَلنَّاسُ عَنْ أَبِی اَلْحَسَنِ مُوسَى عَلَیْهِ السَّلاَمُ فَأَکْثَرُوا وَ کَانَ أَفْقَهَ أَهْلِ زَمَانِهِ حَسَبَ مَا قَدَّمْنَاهُ وَ أَحْفَظَهُمْ لِکِتَابِ اَللَّهِ وَ أَحْسَنَهُمْ صَوْتاً بِالْقُرْآنِ وَ کَانَ إِذَا قَرَأَ یَحْدُرُ وَ یَبْکِی وَ یَبْکِی اَلسَّامِعُونَ لِتِلاَوَتِهِ، وَ کَانَ اَلنَّاسُ بِالْمَدِینَةِ یُسَمُّونَهُ زَیْنَ اَلْمُتَهَجِّدِینَ وَ سُمِّیَ بِالْکَاظِمِ لِمَا کَظَمَهُ مِنَ اَلْغَیْظِ وَ صَبَر عَلَیْهِ مِنْ فِعْلِ اَلظَّالِمِینَ بِهِ حَتَّى مَضَى قَتِیلاً فِی حَبْسِهِمْ وَ وَثَاقِهِمْ … الارشاد (ج ۲ , ص ۲۳۵)
۲- ارشاد، ص ۲۸۱.
۳- کافی، ج ۲، ص ۶۲۱،
۴- مکارم الأخلاق، ص ۴۲۰،
۵- کافی، ج ۲، ص ۶۲۳،
۶- کافی، ج ۲، ص ۶۲۱ 
