سرویس بین الملل جوان آنلاین: وزیر دفاع امریکا مدعی شده که این کشور نشان خواهد داد به توافق با طالبان پایبند می‌ماند، اما زیر این توافق امضای دولت ترامپ نقش بسته است؛ فردی که سوابق بدعهدی‌های او در قبال توافقات با ایران و کره‌شمالی زبانزد جهانیان است و این مسئله اجرای تعهدات واشنگتن در برابر طالبان را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.
امریکا برای سرنگونی رژیم طالبان به افغانستان لشکرکشی کرد و اکنون با گذشت ۱۹ سال، برای حل بحران سیاسی در افغانستان دست به دامن طالبان شده است. توافقنامه صلح امریکا و طالبان سرانجام پس از ۱۱ دور مذاکرات، روز شنبه از سوی زلمی خلیل زاد، نماینده امریکا در امور افغانستان و عبدالغنی برادر، رئیس هیئت طالبان رسماً در دوحه پایتخت قطر امضا شد. جزئیات این توافق منتشر نشده است، اما به گفته منابع طالبان، خروج نیرو‌های امریکایی از افغانستان یکی از مهم‌ترین بند‌های توافق است. بر اساس این توافق قرار است نیرو‌های امریکایی و خارجی به شرط پایبندی طالبان به کاهش خشونت در افغانستان ۱۴ ماه آینده به طور کامل افغانستان را ترک کنند. شاه محمود قریشی، وزیر امور خارجه پاکستان به عنوان مهمان در این مراسم شرکت داشت و در سخنانی خواستار خروج مسئولانه نیرو‌های امریکایی از افغانستان شد. به گزارش خبرگزاری رویترز، مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا که در جلسه امضای توافقنامه صلح در دوحه حضور داشت، در سخنانی گفت: «طالبان تعهد کرده که رابطه خود را با القاعده و تروریست‌ها قطع می‌کند و ما نیز نظامیان خود را از افغانستان خارج می‌کنیم». مایک پمپئو گفت که یک هفته کاهش خشونت در افغانستان طی دو دهه بی‌سابقه بوده و اگر طالبان مایل به صلح باشد باید این روند را ادامه دهند و به خوشحالی مردم افغانستان که برای کاهش خشونت پایکوبی کردند، ادامه دهند. پمپئو، همچنین از دولت افغانستان خواست نشان دهد که هیئت گفتگو‌کننده فراگیر است و جامعه کنونی افغانستان از زمان ساقط شدن طالبان از حاکمیت متفاوت است. وی با بیان اینکه واشنگتن به تعهداتش پایبند می‌ماند، تأکید کرد: «اگر ما براساس توافقنامه پیش برویم می‌توانم بگویم که به هدف خود می‌رسیم. امریکا هرگز نباید در آینده، از افغانستان تهدید شود و در غیر آن ما برای حفظ امنیت خود هرکاری خواهیم کرد.»
به گزارش بی‌بی‌سی، ملا عبدالغنی برادر، نیز از امضای توافقنامه گفت: «مذاکرات توافق امارت اسلامی و امریکا دستاوردی بزرگ برای ملت مجاهد افغانستان بود و آن را تبریک می‌گویم». ملاهبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان در بیانیه‌ای امضای توافق صلح میان امریکا و این گروه را پیروزی خوانده و از جنگجویان طالبان خواسته که مواد این توافقنامه را نقض نکنند. به گفته آخوندزاده، «اگر این توافق از سوی جهت مقابل نقض شود، طالبان برای دفاع از خود آماده است». کابل و واشنگتن نیز دیروز بیانیه مشترکی در این زمینه صادر کردند. به گزارش بی‌بی‌سی، در این بیانیه آمده است: «جمهوری اسلامی افغانستان به عنوان عضو سازمان ملل متحد که از جانبِ ایالات متحده امریکا و جامعه جهانی براساس قوانین بین‌المللی من‌حیث یک دولت مستقل، شناخته می‌شود و ایالات متحده امریکا تعهد می‌نماید تا در مساعی مشترک به یک توافقنامه جامع و پایدار صلح دست یابند که منتج به پایان جنگ در افغانستان با تأمین منافع افغان‌ها گردد و به ثبات منطقه‌ای و امنیت جهانی کمک نماید.»
توافق در ابهام
با امضای توافق صلح بین طالبان و امریکا، اکنون همه نگاه‌ها به این مسئله متمرکز شده است که آیا دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا با توجه به سوابق بدعهدی‌هایی که در عرصه بین‌الملل نشان داده، به تعهداتش در قبال طالبان عمل خواهد کرد. مارک اسپر، وزیر دفاع امریکا برای اطمینان خاطر به نیرو‌های طالبان، روز شنبه طی سخنرانی در کابل گفت: «به اینجا آمده‌ایم تا به صلح کمک کنیم و کاری کنیم که افغانستان یک کشور پویا و ایمن باشد. از نیرو‌های خودمان و غیرنظامی‌ها که در این سال‌ها کشته شدند یاد می‌کنم و به آن‌ها درود می‌فرستم». به گزارش شبکه سی‌ان‌ان، اسپر گفت: «ما نشان می‌دهیم که پس از امضای توافق با طالبان به همه چیز پایبند خواهیم بود تا یک آتش‌بس دائمی برقرار شود». اسپر گفت: «با این وجود اگر طالبان به تعهداتش عمل کند همه چیز درست می‌شود، در غیر این صورت ما توافق را لغو خواهیم کرد.»
طالبان درحالی چشم امید به اجرای این توافقنامه برای بیرون راندن امریکایی‌ها دارد که ترامپ چند ماه پیش اعلام کرد که همه نیرو‌های کشورش را از خاورمیانه خارج می‌کند، اما بعد از دو هفته نه تنها نیرو‌های امریکایی منطقه را ترک نکردند بلکه صد‌ها تن دیگر نیز به جمع نیرو‌های قبلی در عراق و سوریه اضافه شدند. امضای توافق صلح امریکا با طالبان در شرایطی است که دونالد ترامپ شش ماه پیش، در آستانه انتخابات ریاست جمهوری افغانستان که دو طرف به توافق نهایی رسیده بودند، در دقیقه نود زیر میز مذاکرات زد و گفتگو‌های سیاسی با طالبان را به حالت تعلیق درآورد. سوابق بدعهدی‌های ترامپ تنها به این مسائل ختم نمی‌شود بلکه فهرست بلندی از بی‌اعتنایی او در قبال توافقات بین‌المللی در سال‌های اخیر وجود دارد. رئیس‌جمهور امریکا علاوه بر خروج از توافقات مهم بین‌المللی از جمله توافق آب و هوایی و توافقنامه تجاری پاسیفیک، سال گذشته بدون توجه به هشدار‌های جهانی، از توافق هسته‌ای ایران با ۱+۵ که بیش از یک دهه برای امضای آن زمان صرف شده بود و امضای دولت پیشین واشنگتن زیر آن بود، خارج شد. همچنین به‌رغم برگزاری سه دور مذاکرات با کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی و نشان دادن حسن نیت این کشور برای کاستن از تنش‌ها، ترامپ قدمی برای کاهش تنش در شبه‌جزیره کره برنداشت و عملاً گفتگو‌ها را به شکست کشاند. ترامپ در سه سال گذشته به دنبال یک توافق بین‌المللی در سیاست خارجی خود بود تا بتواند برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰، روی آن مانور بدهد و پس از آنکه نتوانست با ایران و کره‌شمالی به توافق دست یابد، به توافق حداقلی با طالبان رضایت داد تا برگ برنده‌ای برای خود داشته باشد.
کابل برخی بند‌ها را قبول ندارد
دولت افغانستان که عملاً هیچ نقشی در گفتگو‌های صلح طالبان و واشنگتن نداشت، به این توافق واکنش نشان داده است. حمدالله محب، مشاور امنیت ملی افغانستان اعلام کرد که این کشور با برخی موارد تکنیکی موافقتنامه صلح امریکا و طالبان موافق نیست و این موارد در اعلامیه مشترک افغانستان، ناتو و امریکا مشخص شده است.
به گزارش خبرگزاری جمهور، محب دیروز بیان داشت: «نکاتی در موافقتنامه است که ما با آن موافق نیستیم، اما آگاه هستیم که در موافقتنامه چه چیزی آمده است». وی یکی از نقاط مورد اختلاف را ذکر امارت اسلامی به جای تحریک طالبان در توافقنامه عنوان کرد. مشاور امنیت ملی افغانستان بیان داشت: «باید از گروه طالبان به نام تحریک طالبان یاد می‌شد». توافق صلح طالبان و واشنگتن در شرایطی به امضا رسید که دولت افغانستان به عنوان یکی از طرف‌های اصلی از دایره گفتگو‌ها کنار گذاشته شده بود و به گزارش رسانه‌های افغان، در جلسه امضای توافق حتی جایی برای نمایندگان دولت افغانستان درنظر گرفته نشده بود. هرچند امریکایی‌ها مدعی هستند که پس از امضای توافق، راه برای گفتگو‌های بین‌الافغانی فراهم می‌شود، اما این در حالی است که طالبان بار‌ها اعلام کرده که دولت کنونی کابل را به رسمیت نمی‌شناسد.
