سرویس اقتصادی جوان آنلاین: به گزارش «جوان»، در جریان مبادلات روز گذشته بازار بورس اوراق بهادار شاخص کل ۴ هزارو ۶۰۰ واحد سقوط کرد و در مقابل بازار ارز و طلا و سکه با جهش قیمت مواجه شد، هر چند مدیران دولتی خروجی اجلاس fatf را بر بازار ارز ایران غیر مؤثر عنوان میکنند، اما از آنجایی که برخی از سیاسیون نتیجه نپیوستن به fatf را منفی برای اقتصاد ارزیابی کرده بودند، این عامل در کنار تورم ۴۰ الی ۵۰ درصدی بخش مصرف و تولید و همچنین بازگشت بخشی از سودهای دهها درصدی ناشی از سرمایهگذاری در بخش بانک و سهام به بازار ارز و طلا و سکه از جمله دلایل رشد بازارهای فوق عنوان میشود.
تورم معیار افزایش یا اصلاح قیمت در بازارهای مالی
تورمهای ۴۰ درصدی بخش مصرف و ۵۰ درصدی بخش تولید دو فاکتوری است که این روزها میانگین رشد ۱۵۰ درصدی بازار سرمایه طی یکسال اخیر را نیازمند اصلاح معرفی میکند، از سوی دیگر، از آنجایی که بازار ارز و طلا و سکه نیز در سال جاری تقریباً با سرکوب قیمتی مواجه بودند این روزها این باور را در میان برخی از تحلیلگران و سرمایهگذاران ایجاد کردهاند که احتمال دارد مقصد بعدی ورود نقدینگی کلان در اقتصاد ایران این بازارها باشد.
در صحنه عمل میبینیم که نقدینگی در پایان آذرماه در محدوده ۲۲۶۰ هزار میلیارد تومان قرار گرفتهاست و سهم پول نیز از محدوده ۲۸۵ هزار میلیارد تومان در اسفند ۹۷ به ۳۸۳ هزار میلیارد تومان در آذر ماه سال ۹۸ رسیدهاست و الباقی نقدینگی در حدود ۱۹۰۰ هزار میلیارد تومان شبهپول است، در این میان از آنجایی که نرخ سود پرداختی بانکی از تورم عمومی عقبماندگی تقریبی ۲۰ درصدی دارد و حساب سرمایه برخی از بانکهای خصوصی نیز منفی شدهاست و تردیدهایی نسبت به تداوم حمایت از بازار سرمایه بعد از انتخابات مجلس وجود دارد و برخی از سهامداران نیز برای سفرهای خارجی خود و هزینههای شب عید نیز نیازمند تبدیل سهام خود به ریال و ارز هستند، پیشبینی میشود بخشی از سودهای دهها درصدی تحصیلشده از حوزههای بانک و بازار سرمایه طی یکسال اخیر، در حال تبدیل شدن به ارز، طلا و سکه است که از همینرو بانک مرکزی نیز برای کنترل تقاضاهای جدید، نرخ ارز در صرافی را بالا بردهاست که به تبع آن نیز بازار آزاد واکنش نشان دادهاست.
هر چند برخی از کارشناسان شناورشدن قیمت در بازار ارز را به سود کشور ارزیابی میکنند، زیرا خارج کنندگان سرمایه ارز کشور یا قاچاقچیان کالا و ارز یا سفتهبازان میانمدت و بلندمدت خواستار نرخهای پایین ارز هستند، اما از آنجایی که سرمایهگذاران در بازار بانک و سهام طی یکسال گذشته صدها هزار میلیارد تومان از این محل تحصیل سود کردهاند، مقوله تبدیل بخشی از سودهای تحصیلشده از بخش بانک و بازار سهام به بازار ارز و طلا و سکه همچنان نگرانی است که در بین مسئولان دولتی وجود دارد، بهطوری که وزیر اقتصاد نیز به آن اشارهای داشتهاست.
تکذیب نقش دولت در گرانی دلار
وزیر اقتصاد با تکذیب نقش دولت در افزایش روزهای اخیر دلار و با هدف تأمین حقوق و عیدی کارمندان گفت: افزایش قیمت ارز ارتباطی با جلسه FATF ندارد.
فرهاد دژپسند در حاشیه جلسه هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران به خبرنگاران در پاسخ به این سؤال که آیا بعد از تأمین حقوق و عیدی کارمندان دولت، افزایش روزهای اخیر دلار متوقف میشود، توضیح داد: نمیدانم چرا این موضوع را به حقوق و مزایای کارکنان دولت نسبت میدهند، اما اگر این موضع عاملی برای کاهش قیمت ارز شود، نگرانی وجود ندارد. چون دولت هیچ نفعی از افزایش قیمت ارز ندارد و خواهان افزایش هم نیست.
به گفته دژپسند افزایش قیمت ارز ارتباطی با جلسه در حال برگزاری FATF ندارد و موضوع ایران احتمالاً در دستور کار امروز این اجلاس مطرح میشود.
جلوگیری از کوچ نقدینگی به بازار طلا و ارز
وزیر امور اقتصادی و دارایی تأکید کرد: از کوچ نقدینگی به فعالیتهای اختلالزا و نوسانات غیرمنطقی و غیراصولی در بازارهای ارز، طلا و کالا باید جلوگیری کنیم.
فرهاد دژپسند، درباره درآمدهای مالیاتی پیشبینیشده در لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ تأکید کرد که رویکرد دولت و به خصوص وزارت اقتصاد این نیست که کاهش درآمدهای نفتی و تأمین مالی خزانه از طریق فشار بر بخش خصوصی خوش حساب، منضبط، و شناسنامهدار جبران شود؛ بلکه افزایش درآمدهای مالیاتی را از طریق تعریف پایههای جدید مالیاتی، جلوگیری از فرار مالیاتی و ساماندهی معافیتهای مالیاتی در حال پیگیری هستیم.
همتی: بانکها در خدمت تولید هستند
از سوی دیگر، در شرایطی که در دوران رئیسکل کنونی بانک مرکزی تقریباً ۷۰۰ الی ۸۰۰ هزار میلیارد تومان بر حجم نقدینگی کل کشور افزوده، حساب سرمایه سیستم بانکی نیز منفی ۴۲ هزار میلیارد تومان شدهاست حجم بدهیهای دولت و شرکتهای دولتی به سیستم بانکی به محدوده ۳۸۰ هزار میلیارد تومان جهش داشتهاست، حساب سرمایه بانکهای غیر دولتی و مؤسسات اعتباری غیر بانکی نیز در حدود ۵۲ هزار میلیارد تومان منفی شدهاست، عاقبت مطالبات معوق در بانکها نامشخص است، به کارگیری تسهیلات صدها هزار میلیارد تومان پرداختی به بخش دولت و بخش غیردولتی در بخش تولید با شائبههایی همراه است و بالاخره این اعتقاد وجود دارد که بخشی ازمنابع بانکی در خدمت حوزههای غیرمولد است و خلق نقدینگی در شرایطی که رشد اقتصادی در حدود صفر درصد میباشد، سرقت از ارزش پولهای موجود ارزیابی میشود، رئیس کل بانک مرکزی بانکها را در خدمت تولید معرفی کرد.
رئیس بانک مرکزی ضمن اشاره به اثر تصمیم اجلاس FATF بر بازار ارز و شکستهشدن خط مقاومت ۱۴ هزار تومانی دلار، نرخ تورم سال آینده را پیشبینی کرد.
عبدالناصر همتی در حاشیه ششمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی با موضوع نظام بانکی در خدمت تولید در خصوص برنامه بانک مرکزی برای مدیریت نوسانات اخیر ارز گفت: این نوسانات ادامهدار نخواهد بود.
این مقام مسئول عنوان کرد: هر اتفاقی درباره FATF بیفتد به دلیل انجام ۹۰ درصد معاملات از مسیرهای تحریم ناپذیر نمیتواند اثری در بازار ارز و روابط تجاری داشته باشد.
پیشبینی کاهش تورم
وی درباره برنامه بانک مرکزی برای جلوگیری از اثر افزایش نقدینگی بر تورم گفت: رشد نقدینگی در ۵۰ سال گذشته ۲۵ درصد بودهاست، البته این خوب نیست ولی تلاش میکنیم رشد آن را مدیریت کنیم. ضمن اینکه نقدینگی در مجموع ۳ درصد نسبت به میانگین ۵۰ ساله رشد داشتهاست. بانک مرکزی چند میلیارد دلار ارز خریده و به دلیل خرید این ارزها کمی رشد نقدینگی از میانگین ۵۰ سال گذشته بالاتر رفتهاست.
دستور امروز عزل برخی رؤسای شعب متخلف
وی همچنین از دستور عزل برخی رؤسای شعب متخلف خبر داد و گفت: با وجود ابلاغ پیگیری مبدأ پولهای انتقالی بیش از یک میلیارد تومان برخی رؤسای شعب تخلف میکنند که امروز از طریق مدیران عامل بانکها عزل میشوند.