سرويس ايران جوان آنلاين: هنوز هم مازندران با لباسها و غذاها و صنایع دستی منحصربهفردش شهرت دارد. استانی سرسبز که مقصد بسیاری از گردشگران و طبیعتگردان داخلی و خارجی است. اما در کنار مناظر طبیعی و آثار باستانی و تالاب و سواحل و دریای خزر، مازندران دارای صنایع دستی خاص و زیبایی است که میتواند علاوه بر ایجاد شغل و درآمدزایی، چرخهای اقتصاد استان را هم به حرکت درآورد. با این حال بیتوجهی به فعالان این عرصه، صنایع دستی مازندران را به حاشیه برده و به گفته هنرمندانش، دیگر کسی این آثار و هنر آنها را حتی نمیشناسد که بخواهد به دنبالش بگردد.
امروزه در تمام دنیا، صنایع دستی، بخش بزرگی از صنعت گردشگری را تشکیل میدهد. مهم نیست که مردم مناطق گردشگرپذیر از قبل چیزی به نام صنایع دستی داشتهاند یا نه، بلکه میتوان در مقایس کوچکتر با ساخت نماد، سمبل یا بناهایی که گردشگران را به سمت خود میکشانند و فروش آنها، نه تنها به اشتغالزایی فکر کرد، بلکه اقتصاد منطقه را متحول کرد. پس در یک کلام باید گفت گردشگری بدون توجه به هنرمندان عرصه صنایع دستی حتماً بیمعنی خواهد بود. با این اوصاف، در بسیاری از استانهای ایران که تا چند سال پیش صنایع دستی و تولیدات هنرمندان این عرصه زبانزد خاص و عام بود، به خاطر بیتوجهی و عدم حمایت از فعالان و محصولاتشان، دیگر نمیتوان آن رونق و بروبیا را دید. چراکه همه چیز به دست فراموشی سپرده شده است و غبار غم، خاطرات گذشته را در خود فرو برده است.
احیای صنایع بدون حمایت از صنعتگر!
مازندران از جمله استانهایی است که هنوز هم صنایع دستی و لباس محلی و حتی غذاهایش زبانزد است. مواردی که هر کدامشان را باید با پیشوند هنر نام برد. با این حال نه تنها لباس و غذاها که صنایع دستی استان هم که میتوانست به عنوان شناسنامه و نمادی برای معرفی این استان باشد کمکم به دست فراموشی سپرده شده و شاید تا سالهای آینده فقط عکسی از آنها باقی بماند. درست است که مدرنیته تمام مناطق کشور را فرا گرفته و بسیاری از اداب و سنن و فرهنگ گذشتگان را از بین برده است، اما صنایع دستی یک هنر و صنعت است. صنعتی که با حذف آن باید برای فعالان این عرصه شغل ایجاد کرد و همین کار هم هزینه زیادی بر دوش دولتها تحمیل میکند. پس حفظ این صنعت علاوه بر حفظ تاریخ و فرهنگ یک منطقه، بسیاری از مشاغل درآمدزا را هم پایدار نگه میدارد.
چندی پیش بود مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران با بیان اینکه یکی از ظرفیتهای قابل توجه استان حوزه صنایع دستی است که باید اطلاعرسانی و آگاهیبخشی در زمینه تبیین قدرت صنایع دستی مازندران در کشور به درستی و با سرعت بیشتری در دستور کار مسئولان امر قرار گیرد، گفته بود: «این استان یکی از استانهای مقصد گردشگری است و لازم است بهدلیل قدمت و سابقه دیرینهاش در سه حوزه میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.» سیفالله فرزانه با اشاره به احیای ۱۳ رشته صنایع دستی مازندران از جمله لاک تراشی، گلیم، گلیمچه، حصیر و معرق در استان به تسنیم گفت: «احیای دیگر رشتههای صنایع دستی این استان در دست اقدام و پیگیری است و هنرمندان متقاضی دریافت تسهیلات در حوزه صنایع دستی مورد حمایت قرار میگیرند و در چارچوب قانون به آنها پرداخت میشود.»
هنرمندان چشم به دست دولت دوختهاند
حالا شرایط اقتصادی جامعه موجب شده تا مسئولان امر نوع نگاهشان به صنایع دستی را تغییر داده و به نقش آن در توسعه اقتصادی و ایجاد فرصتهای شغلی در این حوزه بیش از پیش پی ببرند. ولی مهم این است که با حرف زدن و از طرحها صحبت کردن کاری پیش نخواهد برد و باید وارد عمل شد. به عنوان مثال فقط در مازندران ظرفیتهای بسیار زیادی در زمینه گردشگری وجود دارد که جاذبههای صنایع دستی آن علاوه بر تنوع، دارای قدمتی چندصد ساله است و فقط باید با حمایت از صنعتگران و هنرمندانش از این قابلیتها برای جذب گردشگران بهره گرفت. بیمه هنرمندان و فعالان عرصه صنایع دستی، تأمین مواد اولیه، معرفی محصولات، ایجاد بازاری برای فروش داخلی و تسهیل صادرات محصولات بخشی از مواردی است که اگر دولت به آنها توجه نکند، حتماً ضربه آخر را به ریشه این صنعت زده است.
امروز هنرمندان عرصه صنایع دستی چشم به دست دولت دوختهاند تا ببینند این دست برای حمایت آنها دراز خواهد شد یا تبر بیتوجهی آخرین ضربه را به آنها خواهد زد.