سرویس زنان جوان آنلاین: در سال‌های اخیر، اما بیش از ۱۸۷ کشور دنیا سیاست‌های جمعیتی‌شان را به سمت و سوی رشد جمعیت هدایت کرده‌اند و حتی کشوری همچون چین که سالیان طولانی به شکل سختگیرانه‌ای به دنبال اجرای سیاست‌های تحدید نسل بود و قانون تک فرزندی را اجرا می‌کرد، حالا متوجه اشتباه خود شده و تدابیر جمعیتی تازه‌ای را در نظر گرفته است.
این مسئله به تمام دنیا ثابت شده که جمعیت و نیروی انسانی یکی از مؤلفه‌های قدرت است که در کنار زمین و منابع طبیعی با مدیریتی صحیح می‌تواند سبب رشد و تعالی یک جامعه شود.
حتی در معادلات سیاسی دنیا جمعیت برگ برنده‌ای محسوب می‌شود و همین مسئله بسیاری از کشور‌ها را بر آن داشته است برای جبران کمبود جمعیت خود حتی به سیاست مهاجرپذیری روی بیاورند. با وجود این فرهنگ متفاوت و سایر چالش‌های مهاجران، جوامع درگیر با چالش کمبود جمعیت را به فکر ایجاد مشوق برای ترغیب خانواده‌ها به فرزندآوری انداخته است.
بر اساس گزارش صندوق بین‌المللی پول، کاهش جمعیت و پیری جمعیت در کشور‌های جنوب شرق اروپا می‌تواند به شدت موجب توقف رشد اقتصادی این کشور‌ها شود. این روند جمعیتی مخرب می‌تواند سبب شود هرگز اقتصاد این کشور‌ها همچون کشور‌های توسعه‌یافته اروپایی رشد نکند.
به همین خاطر هم است که اغلب کشور‌های اروپایی به دلیل سیاستگذاری‌های اشتباه در حوزه خانواده حالا با مشکل کاهش جمعیت مواجه هستند، به همین دلیل سیاست‌های تشویقی متعددی اتخاذ شده است تا خانواده‌ها را به فرزندآوری بیشتر ترغیب کند.
محور‌های اصلی این مشوق‌ها حول معافیت‌های مالیاتی، مشوق‌های مالی و پولی، مشوق‌هایی برای پدران و مادران شاغل شامل مرخصی‌های طولانی مدت به همراه حقوق، تأمین هزینه‌های نگهداری از بچه‌ها، کمک هزینه‌هایی برای خرید مسکن و وام‌های بلندمدت و مسائلی از این دست می‌چرخد.
در واقع دولت‌ها با اتخاذ سیاست کمک‌های اقتصادی سعی می‌کنند موانع اقتصادی پیش‌روی خانواده‌هایی که راغب به فرزندآوری هستند را بردارند تا آن‌ها بدون دغدغه‌هایی نظیر مرخصی زایمان، از دست دادن شغل و درآمد یا چالش‌های پیرامون مسکن در مسیر سیاست‌های افزایش جمعیت گام بردارند.
بخش دیگری از سیاست کشور‌هایی که به دنبال افزایش جمعیت هستند سیاست‌های فرهنگی است. اتخاذ سیاست‌های فرهنگی را می‌توان در تبلیغات کشور‌های غربی برای خانواده‌هایی با فرزندان زیاد مشاهده کرد. از خانواده سلطنتی انگلیس گرفته تا دیوید بکهام فوتبالیست مشهور این کشور که چهار فرزند دارد یا بازیگران هالیوودی همچون مل گیبسون با هشت فرزند و همینطور اورزولا فون در لاین وزیر دفاع مستعفی آلمان و رئیس فعلی کمیسیون اروپا با هفت فرزند مصادیقی از کار فرهنگی دولت‌های غربی برای تشویق جامعه به افزایش موالید هستند.
در واقع بر خلاف فرهنگ تزریق شده در کشور ما که هنوز هم خانواده‌های دارای بیش از دو فرزند را تقبیح می‌کنند، در کشور‌های غربی خانواده‌های پر جمعیت با افتخار عکس‌های خانوادگی و دسته‌جمعی‌شان را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذارند و بسیاری از چهره‌های فرهنگی و حتی سیاسی‌شان که به عنوان الگوی جامعه مطرح می‌شوند دارای تعداد زیادی فرزند هستند. این مسئله موجب شده است داشتن بچه زیاد در دنیای غرب نه فقط زشت انگاشته نشود بلکه افتخاری به شمار بیاید.
به همین خاطر است که این رویکرد فرهنگی و فرهنگ‌سازی برای تعداد موالید بیشتر در کنار مشوق‌های اقتصادی و رفاهی بسیار خوب برای خانواده‌هایی که می‌خواهند فرزند بیاورند باعث شده است در برخی موارد سیاست‌های افزایش جمعیت در دنیای غرب موفق شود.
اگرچه بحران‌های غربی‌ها همچون بحران خانواده نقش مؤثری در کاهش جمعیت این کشور‌ها داشته و با تمام برنامه‌ریزی‌های فرهنگی و مشوق‌های اقتصادی هنوز هم نتوانسته‌اند به هدف نهایی‌شان در حوزه افزایش جمعیت دست یابند.
در کشور ما هم بعد از هشدار رهبری در رابطه با تهدید سیمای جوان جمعیت و آینده تاریک و مبهم جمعیتی که با نرخ کنونی باروری در انتظار ماست شورای‌عالی انقلاب فرهنگی مشوق‌هایی برای افزایش جمعیت پیش‌بینی کرد و در قالب قانون جمعیت و تعالی خانواده روی کاغذ آورد. این قوانین پیش‌بینی‌هایی را درباره وضعیت کار و مرخصی مادران باردار داشته و مشوق‌های مالی متعددی را برای خانواده‌هایی که روی داشتن فرزندان بیشتر تمرکز می‌کنند در نظر گرفته است.
حمایت از زوج‌های نابارور هم بخش دیگری از قوانینی است که از سال ۹۱ در حوزه جمعیت در کشورمان مطرح شده است. متأسفانه این قوانین هیچ‌کدام ضمانت اجرایی نداشته و هیچ‌گاه از روی کاغذ بیرون نیامده و اجرایی نشده است.
تنها بخش اجرا شده این قوانین افزایش مرخصی زایمان از شش ماه به ۹ ماه بوده که آن هم در بعضی ادارات بخش دولتی و گاهی با شکایت از سازمان تأمین اجتماعی همراه بوده و هیچ‌گاه عزمی جدی برای اجرایی شدن آن وجود نداشته است.
تجربه کشور‌های دیگر به ما می‌گوید اگر برای تغییر سیمای جمعیت برنامه‌ای داریم باید برایش سرمایه‌گذاری کنیم وگرنه مشوق‌های کاغذی موجب افزایش جمعیت نخواهد شد.
