سرویس اقتصادی جوان آنلاین: در بازارهای موازی ارز و طلا و سکه نیز شاهد صعود مجدد قیمتها بودیم. در این میان با توجه به رشد حجم نقدینگی تا مرز ۲۲۰۰ هزار میلیارد تومان بازار بورس بیتوجه به ریسکهای سیستماتیک روزهای را سپری میکند.
به گزارش «جوان»، افزایش حجم نقدینگی از ناحیه کسری بودجه دولت و همچنین پرداخت بهره بانکی به سپردههای بیش از ۱۶۰۰ هزار میلیارد تومانی متور محرک قیمت و تورم در بازارها معرفی میشود، مگر آنکه قیمت در بازاری همچون مسکن پیش از این در اثر سفتهبازی و خطا در قیمتگذاری رشد قیمت را پیشخور کردهباشد یا اینکه به دلایلی قیمت در بازاری دستوری تعیین شود که هم اکنون ارز و برخی از سهامها در بازار سرمایه در مظان اتهام تعیین دستوری قیمت میباشد.
ناتوانی رؤسای بانک مرکزی در کنترل حجم نقدینگی
حجم نقدینگی که در اسفند ماه ۹۷ کمتر از ۱۹۰۰ هزار میلیارد تومان بود (پول ۲۸۵ هزار میلیارد تومان و شبهپول در حدود ۱۶۰۰ هزار میلیارد تومان)، هم اکنون به گفته سید شمسالدین حسینی، وزیر اقتصاد دولت دهم در مرز ۲۲۰۰ هزار میلیارد تومان قرار گرفتهاست (که به نظر میرسد پول به مرز ۳۵۰ هزار میلیارد تومان و شبهپول نیز در حدود ۱۸۵۰ هزار میلیارد تومان باشد)، در این بین با توجه به خطرناک شدن حجم پول و شبهپول در اقتصاد ایران به نظر میرسد عموم رؤسای بانک مرکزی در مواجهه با کنترل حجم نقدینگی بدون پشتوانه منهای رشد اقتصادی قدرتی ندارند و با اقداماتی، چون محدودیت در نظام نقل و انتقالات غیر حضوری پول به بهانه کنترل پوزهای خارج از ایران یا تعیین نرخگذاری دستوری در بازارهایی، چون ارز، درصدد آن هستند که ناتوانی خود را در ریزش ارزش ریال پنهان کنند.
سهامداران دنبالهرو اشخاص ثروتمند ریسکپذیر نباشند
به هر روی به نظر میرسد رشد نقدینگی بدون پشتوانه سبب افزایش قیمت سهام در بازار سرمایه است، به ویژه آنکه قیمت در بازارهای دیگر تقریباً دستوری تعیین میشود و همین امر زمینه رشد پر شتابتر بازار سرمایه را بیتوجه به ریسکهای جدی پیرامون بازار فراهم آوردهاست، از همین رو کارشناسان دلسوز به سهامداران و سرمایهگذاران در هر بازاری توصیه میکنند که با چشم باز و آگاهی سرمایهگذاری کنند، زیرا به نظر میرسد برخی از اشخاص ثروتمند که پرتفوی سرمایهشان در بازار بانک، ارز، سکه، طلا، ملک، خودرو به اصطلاح فول است، بخشی از سود اخذ شده ناشی از سپردههای بانکیشان را به بازار سهام وارد کردهاند و حال آنکه درجه ریسکپذیری این اشخاص ثروتمند زیاد است و سهامداران نباید به اشتباه دنبالهرو این اشخاص باشد. شاخص کل بورس روز چهارشنبه بیش از ۳هزار و ۵۰۰واحد دیگر رشد کرد تا در آستانه شکست یک سقف تاریخی بزرگ ۴۰۰ هزارواحد برسد که متأسفانه موفق به فتح این قله نشد بهطوری که این نماگر در محدوده ۳۹۹ هزار و ۴۴۵ واحد جاخوش کرد.
بیتوجهی به ریسکهای سیستماتیک
این روزها همه پارامترهای بنیادی و تکنیکال در بازار سهم قربانی ورود نقدینگی سنگین حقیقیها و شاید بازیسازان حقوقی به بازار شده و بازار بیتفاوت به ریسکهای سیستماتیک به رشد خود ادامه میدهد. ارزش روز بازار در بورس تهران به بیش از ۱۴۵۶ تریلیون تومان رسید، معاملهگران بورس بیش از ۲ /۶ میلیارد سهام حق تقدم و اوراق مالی در قالب ۵۷۵ هزار معامله و به ارزش ۳۴۷۸ میلیارد تومان دادوستد کردند.
رکود و سرکوب قیمت در بازارهای موازی
به گفته کارشناسان، دلیل افزایش شاخص کل و رکوردشکنی بورس تهران، جذب سرمایههای سرگردان دست مردم است که این سرمایهها به علت افزایش بیسابقه قیمت ملک و مسکن طی سالهای ۹۶ و ۹۷ قدرت خرید کوچکترین ملک یا مسکن را از مردم گرفته است و همچنین به خاطر رکورد در بازارهای موازی مانند طلا، سکه و ارز به ناچار به سمت بازار سرمایه هدایت شدهاند که امید میرود در جهت تقویت تأمین مالی شرکتها برای توسعه تولید و اشتغال به کارگیری شود و نه آنکه مهمان چند ماهه بورس باشد و بعد از این بازار به سایر بازارها را به نوسان بکشد.
بیتفاوتی بازار آزاد ارز به قیمت صرافیها
در این میان، در هفته جاری نرخ ارز در صرافیها در شرایطی که حجم نقدینگی بدون پشتوانه گویای وضعیت تورمی در اغلب بازارها بود و ریسک سیستماتیک نیز طبیعتاً بازار را باید با رشد مواجه میکرد، با نوسانهای رو به پایین رو به رو بود که روز گذشته هر چند این روند بالعکس شد، اما به نظر میرسد بازار آزاد به نرخ صرافیها اعتمادش را از دست داده است، زیرا نرخگذاریها زیادی دستوری و غیر طبیعی شدهاست.
در این بین، روز گذشته دلار در صرافی بانک ملی ایران ۱۳ هزار تومان قیمت خورد که نسبت به گذشته گران شد.
همچنین براساس اعلام صرافی بانک ملی ایران قیمت خرید یورو ۱۴ هزار و ۶۰۰ تومان و قیمت فروش یورو ۱۴ و هزار و ۷۰۰ تومان است. قیمت دلار در بازار آزاد نیز تا محدوده ۱۳ هزار و ۶۰۰ تومان جهش کرد و بالطبع این نرخها قیمت در بازار طلا و سکه نیز صعودی شد.
عرضهای شیرین فقط برای حقوقیها
در رابطه بازار سرمایه نکته دیگری اتفاق افتاد که مورد انتقاد بخشی از بازار قرار گرفت.
به گزارش خبرنگار بازار، روز چهارشنبه عرضه اولیه یک شرکت بنیادی و سودده در بورس انجام شد، شرکت سپردهگذاری مرکزی و تسویه وجوه که با نماد سپرده در بازار فرابورس عرضه شد. نکته مهم اینجاست که این عرضه تنها برای معاملهگران با کد حقوقی بود و حقیقیها حق نداشتند، این نماد با ارزش را خریداری کنند.
در روز ابتدایی این عرضه، این نماد با سود ۱۰۱۰ درصدی، سودی عجیب را به حساب سهامداران خود واریز کرد، تعداد معاملات در این نماد عدد ۴۱ بود که نشان از انحصاریبودن آن دارد. در پیام ناظر فرابورس در روز سهشنبه آمدهاست:پیرو پذیرش شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سهامی عام) در بازار دوم فرابورس ایران، نماد معاملاتی شرکت مذکور (سپرده۱) روز چهارشنبه مورخ ۲۵ /۱۰ /۱۳۹۸ در بازار دوم فرابورس ایران گشایش مییابد.
سپرده نمادی است که با ۱۵۰ میلیارد سرمایه در بازار فرابورس معامله شد، شرکت سپردهگذاری از همگروه شرکتهای فراکاب (بورسهای چهارگانه کشور بورس، فرابورس، انرژی و کالا) است. شرکت سپرده یکی از بهترین نمادهایی است که عملیات روزانه چهار بورس کشور را به طور انحصاری در اختیار دارد. یعنی رشد آن وابسته به رشد بورس بوده و همواره یکی از سوددهترین نمادها در آینده خواهد بود. سهامداران این شرکت عبارتند از: سازمان بورس، بورس تهران، بورس کالا، بورس انرژی، فرابورس، ۶۳ کارگزاری، سهامداران حقیقی و همچنین دیگر سهامداران شامل: بانکها و گروههای مالی سهامداران شرکت سپرده هستند.
بانکهایی که مستقیم یا با واسطه سهامدار این نماد طلایی هستند، عبارتند از: بانک سامان، مسکن، صنعت و معدن، تجارت، ایران زمین، سپه، کشاورزی، ملت، بانک رفاه کارگران. همچنین گروه سرمایهگذاری سایپا نیز از سهامداران عمد این نماد با ارزش هستند.
صورتهای مالی بانک مرکزی و سازمان بورس به روز نشر یابد
با توجه به عرضه فوق، کارشناسان اقتصادی نگران این موضوع هستند که استقلال نهادی، چون سازمان بورس اوراق بهادار همچون بانک مرکزی در سیاستگذاری حوزه سرمایه و از دست برود و حوزه مالی ایران بهطور کل در اختیار دولتیها قرار گیرد، کما اینکه امروز اقتصاد ایران از ناحیه ناتوانی روسای کل در کنترل حجم نقدینگی و سیاستگذاری صحیح پولی با چالش تولید پیوسته تورم روبهرو هستند که این پدیده به سود ثروتمندان و زیان فقرا است، بدین ترتیب افکار عمومی ایران خواستار آن است که صورتهای مالی سازمان بورس اوراق بهادار و همچنین بانک مرکزی با جزئیات بسیار دقیق نشر عمومی یابد و در انتهای سال جاری مشخص شود سود نوسانهای ایجاد شده در حوزه مالی متوجه خزانه عمومی شدهاست یا اینکه انتفاعش را مجموعههای دیگری بردهاند.