سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: تهدید دونالد ترامپ برای حمله به مراکز فرهنگی ایران علاوه بر اینکه محکومیت بین‌المللی را در پی داشت، قرار است عواقب حقوقی نیز برای رئیس‌جمهور جنگ‌طلب امریکا داشته باشد.
مجلس: میراث فرهنگی شکایت کند
سیدفاطمه ذوالقدر سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس درباره نشست این کمیسیون، می‌گوید: دستور نشست بررسی ابعاد تهدید رئیس‌جمهور امریکا مبنی بر هدف‌گیری اماکن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و راهکار‌های مقابله با آن بود که این مسئله از جانب اعضای کمیسیون فرهنگی محکوم شد. نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی ادامه می‌دهد: این تهدید رئیس‌جمهور امریکا برخلاف اظهارات و ادعای اوست که خود را ایرانی‌دوست و علاقه‌مند به ایران نشان می‌دهد و کاملاً گفته‌ها و رفتار وی با یکدیگر تناقض دارند. وی اضافه می‌کند: نهایتاً در نشست دیروز کمیسیون فرهنگی مقرر شد از طریق وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری این موضوع در مجامع بین‌المللی مطرح و پیگیری حقوقی شود.
میراث فرهنگی: دولت شکایت کند
ابراهیم شقاقی مدیر کل حقوقی و امور مجلس وزارتخانه میراث فرهنگی و گردشگری در گفتگو با «ایسنا» می‌گوید: دعاوی بین‌الملل ایران در دادگاه لاهه در اختیار مرکز خدمات بین‌الملل ریاست جمهوری است، وزارت میراث فرهنگی از نظر اداری نمی‌تواند رأساً در این زمینه اقدام کند و شکایت خود را به دادگاه‌های بین‌المللی مانند لاهه ببرد. شقاقی تأکید می‌کند: بر اساس بخشنامه ریاست جمهوری، همه دستگاه‌های اجرایی در خصوص اقدامات بین‌المللی باید از طریق مرکز خدمات حقوق بین‌الملل اقدام کنند، اما در حال حاضر اطلاعی ندارم که معاونت میراث فرهنگی قصد پیگیری چنین شکایتی را دارد یا خیر.
سکوت وزارت میراث فرهنگی می‌شکند؟!
از زمان اعلام موضع خصمانه دونالد ترامپ علیه مراکز فرهنگی کشورمان، حتی دوستداران میراث فرهنگی در سراسر جهان نسبت به این تهدید وحشیانه اعلام انزجار کرده و آن را محکوم کردند، حتی در داخل ایران دولتمردانی، چون محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه نیز تهدید امریکا را محکوم کردند، اما در مقابل مسئولان وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، عملاً سکوت کردند و موضع‌گیری نداشتند. تنها علی‌اصغر مونسان در گفتگو با رسانه‌ها، واکنشی دیرهنگام به تهدید ترامپ داشت و با محکومیت صحبت‌های رئیس‌جمهور امریکا، گفت: «تهدید مراکز فرهنگی در میان هیچ ملتی و با هیچ توجیهی پذیرفته نیست و براساس قطعنامه ٢٣۴٧ شورای امنیت سازمان ملل حمله به مراکز فرهنگی جنایت جنگی محسوب می‌شود.»
با وجود این انتظار می‌رفت وزارت تازه تاسیس میراث فرهنگی، واکنش‌های بهتری نسبت به رجزخوانی ترامپ داشته باشد. در روز‌های گذشته معاون میراث فرهنگی این وزارتخانه در سکوتی آشکار، هیچ حضور رسانه‌ای نداشته است؛ نه آنکه واکنش وزیر میراث فرهنگی در ایران دو روز بعد از آن باشد که سفیر چین در ایران با انتشار توئیتی، میراث فرهنگی ایران را متعلق به همه جهان بداند یا اینکه مدیران سازمان جهانی یونسکو سخنان ترامپ را محکوم کنند.
با وجود اینکه اکنون وزارت میراث فرهنگی مکلف به تدوین شکایتنامه علیه امریکا شده است، هنوز موضع روشنی از سوی معاون وزارت میراث فرهنگی در خصوص تهدید تمدنی امریکا دیده نشده است!
تهدیدی که می‌تواند فرصت باشد
بهمن نامورمطلق، معاون سابق سازمان میراث فرهنگی، می‌گوید: ترامپ با تمام پرده‌برافکنی‌ها و بلاهتش متوجه شده که امتیاز ایران در مقوله فرهنگ است. او به درستی درک کرده که مردم ایران پیش از هر مؤلفه شناختی دیگری، فرهنگی هستند، به همین دلیل او نتیجه گرفته که اگر بخواهد به ایرانی ضربه بزند باید فرهنگ ایرانی را مورد هدف قرار دهد. تعلق، افتخار و هویت ما ایرانیان به فرهنگ‌مان است. ما خودمان را یک ملت فرهنگی می‌دانیم. گر چه در عرصه‌های دیگر هم حرف‌های بسیاری برای گفتن داریم و از قافله جهانی عقب نمانده‌ایم، اما ویژگی اصلی ما بخش فرهنگی ماست.
نامورمطلق ادامه می‌دهد: ترامپ در جای دیگری گفته بود که ایرانی‌ها هیچ‌گاه در جنگی پیروز نشده‌اند، در صورتی که ما کلکسیونی از موفقیت‌های نظامی و جنگی را داشته‌ایم و البته در مواردی هم شکست‌هایی خورده‌ایم. فقط یکی از پادشاهان ایران به نام شاپور اول سه امپراتوری روم را شکست داده است. او، والرین را اسیر کرد، گردیاس را کشت و فیلیپ عرب را خراج‌گزار خودش کرد. دیگر بگذریم از اینکه خشایار تا قلب یونان رفت و داریوش مصری را فتح کرد که آن‌ها فکر می‌کردند باید زیرمجموعه جهان یونانی باشد. کوروش را همه مورخان نخستین امپراتور تمام جهان می‌دانند که نجات‌دهنده یهودی‌ها بود.
معاون پیشین سازمان میراث فرهنگی، بیان می‌کند: ترامپ به ما یک فرصت تاریخی داده است. بر اثر این تهدید صدای یونسکو و نهاد‌های بین‌المللی دیگر و حتی صدای خود امریکایی‌ها هم درآمد. پمپئو هر کاری کرد که این افتضاح را جمع کند، نتوانست چرا که بلاهت ترامپ شدیدتر از آن بود که فکرش را می‌کرد. بعد از توضیحات وزیر خارجه امریکا باز هم حرف‌هایش را تکرار کرد. باید این رخداد برای ما بدل به یک درس شود تا بدانیم که فرهنگ یک امر جهانی است.
نامورمطلق درباره دیگر درس‌های جریان تهدید ترامپ نیز اشاره کرد: درس دیگر این جریان در کارساز بودن دیپلماسی فرهنگی است. ما می‌توانیم بهره‌های بسیاری از دیپلماسی فرهنگی ببریم، اما متأسفانه از این جریان استفاده کمی بردیم و مدیران فرهنگی ما نشان دادند که در عرصه دیپلماسی فرهنگی ناتوان هستند. واکنش‌های مدیران فرهنگی در خور تهدید ترامپ نبود. شاید ترامپ بیش از هر کس دیگری در دیپلماسی فرهنگی به ما کمک کرد و به همه دنیا نشان داد که کانون‌های جامعه ایرانی فرهنگی و تمدنی هستند.
پیگیری دیپلماتیک یک شکایت
به نظر می‌رسد به رغم اینکه وزارت میراث فرهنگی حتی در محکومیت لفظی تهدیدات ترامپ از خود واکنشی نشان دهد اکنون از سوی مجلس تحت فشار قرار گرفته است تا شکایتنامه‌ای تنظیم کند؛ شکایتنامه‌ای که می‌تواند از سوی دولت پیگیری شود و حتی آن گونه که معاون سابق میراث فرهنگی بیان داشته است، می‌تواند زمینه‌ای برای فعالیت دیپلماسی فرهنگی کشور باشد. معرفی میراث فرهنگی ایران این روز‌ها به یکی از دغدغه‌های رسانه‌ها و شخصیت‌های مخالف جنگ در دنیا تبدیل شده است و همین زمینه مناسب می‌تواند محرکی برای موفقیت اقدام حقوقی علیه امریکا باشد.
