سرویس اقتصادی جوان آنلاین: گزارش «جوان»، اگر چه اعداد و ارقام لایحه بودجه سال ۹۹ همچون سال گذشته با رشد همراه شدهاست، اما از آنجایی که قدرت خرید و ارزش پول ملی تحلیل رفته‌است از منظر ریاضی می‌گوییم بودجه افزایش یافته‌است، اما از منظر مفهومی قدرت خرید باید عنوان داشت که بودجه کاهش یافته‌است.
ارقام بودجه‌های عمومی، شرکت‌ها و اختصاصی
اعداد و ارقام اولیه عنوان شده نشان می‌دهد سقف لایحه کل بودجه سال ۹۹ که متشکل از بودجه عمومی و شرکت‌ها است در محدوده ۲ هزارو ۳۳ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شدهاست، به‌طوری که بودجه عمومی (متشکل از بودجه جاری، عمرانی و انتقالی) در حدود ۴۸۴ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شدهاست و درآمد اختصاصی دستگاه‌ها و سازمان‌ها نیز در محدوده ۶۶ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شدهاست. همانطور که گفته شد کل منابع عمومی بودجه ۴۸۴ هزار میلیارد تومان که سهم درآمد‌ها با احتساب مالیات، گمرک و سایر درآمد‌ها بالغ بر ۲۶۱ هزار میلیارد تومان می‌باشد.
درآمد‌های نفتی بودجه ۹۹
همچنین منابع حاصل از صادرات نفت و میعانات و گاز بالغ بر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان مفروض شد. در شرایط عادی سهم صندوق توسعه ملی از منابع فوق ۳۶ درصد و سهم شرکت ملی نفت ۵/ ۱۴ درصد است؛ با این حساب، درآمدی که از محل صادرات نفت و میعانات گازی به دولت می‌رسد ۹/ ۱۰ میلیارد دلار می‌باشد که از این میزان ۵/ ۱۰ میلیارد دلار با ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کالا‌های اساسی است و ۴/ ۰ میلیارد دلار آن با احتساب دلار نیمایی ۸۵۰۰ تومانی محاسبه می‌شود که در مجموع درآمد ۴۷ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومانی از این محل به دست می‌آید. علاوه بر این رقم ۱۶ درصد سهم صندوق را دولت بر می‌دارد که با ارز نیمایی ۸۵۰۰ تومانی ۵۵ /۳ میلیارد دلار معادل ۳۰ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان می‌شود بنابراین کل درآمد حاصل از صادرات نفت و میعانات گازی ۷۷ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان می‌شود.
دلار همچنان چندنرخی است
از سوی دیگر، صادرات گاز نیز حدود ۴ میلیارد دلار با ارز ۸ هزار و ۵۰۰ تومانی نیمایی محاسبه می‌شود که سهم دولت ۲۲ هزارو ۲۰۰ میلیارد تومان است. در نتیجه، کل درآمد‌های نفتی (حاصل از صادرات نفت و میعانات گازی و گاز) بالغ بر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است. با این وجود، سازمان برنامه و بودجه معتقد است که سهم صندوق توسعه ملی از درآمد صادراتی نفت و میعانات گازی (همان ۱۶ درصد) در بودجه درآمد نفت محسوب نمی‌شود و آن را بازگشت به منابع تلقی می‌کند. از سوی دیگر هم آقای نوبخت برای اولین‌بار درآمد صادرات گاز را جزو منابع نفتی نمی‌نامد و به همین دلیل، رقم درآمد‌های نفتی را حدود ۴۷ تا ۴۸ هزار میلیارد تومان اعلام کرده‌اند.
سهم بالای بودجه جاری از بودجه عمومی
همچنین در بخش مصارف ۳۶۷ هزار میلیارد تومان برای اعتبارات هزینه‌ای (حقوق و دستمزد و هزینه‌های جاری دستگاه‌ها) و ۷۰ هزار میلیارد تومان برای طرح‌های عمرانی و زیرساخت‌ها در نظر گرفته شد.
نگاهی به اوراق مالی
تملک دارایی‌های مالی یا همان بازپرداخت اوراق منتشر شده ۴۷ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان است که ۴۰ هزار میلیارد تومان مربوط به بازپرداخت اصل اوراق است.
رانت معافیت‌های مالیاتی بودجه ۹۹
یکی از نکات قابل‌توجه در لایحه بودجه حذف منابع ناشی از ساماندهی بخشی از معافیت‌های مالیاتی بوده که با نظر وزیر اقتصاد و هیئت وزیران از لایحه خارج شد. این معافیت‌ها شامل هنرمندان، مناطق آزاد و صادرکنندگان و سایر بوده‌است.
روایت نوبخت از بودجه ۹۹
محمدباقر نوبخت در حاشیه جلسه ستاد بودجه ۹۹، در جمع خبرنگاران اظهار داشت: امروز رئیس‌جمهوری لایحه بودجه ۴۸۴ هزار میلیارد تومانی را در قالب ۱۹ پیوست به مجلس تقدیم می‌کند؛ بودجه سال ۹۹ کل کشور هم بر اساس برنامه اصلاح ساختاری بودجه که از سال گذشته در چهار محور و ۹ بسته برنامه و پروژه توسط سازمان برنامه و بودجه آماده شد، تهیه شدهاست.
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور افزود: شاید ویژگی اصلی و متفاوت لایحه بودجه ۹۹ نسبت به بودجه سال‌های قبل، تأثیر و ملاحظاتی است که شرایط تحریمی در اقتصاد کشور ایجاد کرده‌است؛ این بودجه برای اولین سالی است که متقارن با ظالمانه‌ترین تحریم‌ها، تدوین شدهاست، بنابراین از نظر منابع بودجه‌ای، مخارج، سیاست‌ها و اهداف، بودجه را با توجه به شرایط مقاومت در برابر تحریم‌ها تنظیم کرده‌ایم.
درآمد نفت فقط صرف پروژه‌های عمرانی خواهد شد
وی با بیان اینکه مهم‌ترین سیاست پیش‌بینی شده در بودجه سال ۹۹ کل کشور، افزایش قدرت خرید مردم است، ادامه داد: در منابع تلاش کردیم کمترین وابستگی را در طول تاریخ اقتصادی کشور به منابع نفتی داشته باشیم حتی نسبت به سال گذشته منابع نفتی را به یک سوم تقلیل دادیم. آن مقداری هم که از صادرات نفت منابعی به دست آید، صرف طرح‌های عمرانی خواهیم کرد. حتی یک ریال در اموری غیر از طرح‌های عمرانی، استفاده نخواهیم کرد. رقم دیگری که از راه واگذاری دارایی‌های مالی دولت به دست آید، صرف بازپرداخت تعهدات (بدهی ها) طرح‌های عمرانی خواهیم کرد.
اعتبار ۷۰ هزار میلیارد تومانی برای طرح‌های عمرانی
وی با بیان اینکه ۷۰ هزار میلیارد تومان برای بودجه عمرانی پیش‌بینی کرده‌ایم، اظهار داشت: در کل بودجه طرح‌های عمرانی نسبت به سال قبل رشد بیش از ۵ درصدی یافته‌است؛ البته هزینه‌های جاری رشد ۴ درصدی داشته‌است، اما از دل این هزینه‌ها، ۱۵ درصد برای افزایش حقوق شاغلان و بازنشستگان در نظر گرفته‌ایم.
صادرات ۴۸ هزار میلیارد تومانی نفت
وی گفت: کل صادرات نفت کمتر از ۴۷ تا ۴۸ هزار میلیارد تومان است در حالی‌که ما ۷۰ هزار میلیارد تومان برای طرح‌های عمرانی سرمایه‌گذاری خواهیم کرد.
نوبخت با اشاره به بخش مصارف لایحه بودجه ۹۹ اظهار داشت: مصارف را در دو بخش بر اساس سیاست‌ها تهیه کردیم؛ در هزینه‌های جاری برای جبران قدرت خرید مردم، ۱۵ درصد حقوق‌ها افزایش یافته‌است، ۶ هزار میلیارد تومان برای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در نظر گرفتیم، ۲ هزار میلیارد تومان برای طرح رتبه‌بندی کردن فرهنگیان پیش‌بینی کردیم، یارانه نقدی به مثابه قبل پرداخت می‌شود و ۳۱ هزار میلیارد تومان یارانه از محل حمایت معیشتی پرداخت خواهد شد.
نرخ ارز محاسباتی نیمایی ۸۰۰۰ تا ۸۵۰۰ تومان
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور گفت: مهار تورم را از دو طریق پیش خواهیم برد؛ نخست اینکه ریالی از بودجه از پول پر قدرت تورم زا تهیه نمی‌شود؛ کالا‌های اساسی با همان نرخ ارز ۴۲۰۰ تومان تأمین خواهد شد، حتی ارز نیمایی را در محاسباتمان (غیر از کالا‌های اساسی) در حد ۸ تا ۸۵۰۰ تومان در نظر گرفتیم. تلاش است قیمت ارز همچنان در کنترل باشد. وی به اهداف لایحه بودجه ۹۹ اشاره کرد و افزود: اشتغال هدف نخست ماست؛ برای افزایش یک میلیون فرصت شغلی برنامه‌ریزی کرده‌ایم و علاوه بر لایحه بودجه برنامه مجزایی به مجلس ارائه کردیم. در مجموع ۲۷ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان برای ایجاد شغل پیش‌بینی کردیم. نوبخت ادامه داد: تولید هدف دوم ماست که به صورت ویژه مورد حمایت خواهد بود؛ در مجموع ۳۰۰ هزار میلیارد تومان دولت و شرکت‌های دولتی سرمایه‌گذاری خواهند کرد تا تولید بالا رود و سال بعد از رکود خارج و رشد مثبت اقتصادی را داشته باشیم. البته برنامه جداگانه‌ای در این خصوص به مجلس ارائه می‌کنیم.
وضعیت قیمت حامل‌های انرژی در بودجه۹۹ مشخص شد
به گزارش «تسنیم»، جزئیات اولیه از لایحه بودجه ۹۹ نشان می‌دهد، بر اساس پیشنهاد دولت در تبصره‌های بودجه هیچ کدام از حامل‌های انرژی در سال ۹۹ تغییر نمی‌کند. در حال حاضر قیمت بنزین بر اساس طرح جدید سران قوا سهمیه‌بندی شده و بنزین آزاد با نرخ ۳۰۰۰ تومان به فروش می‌رسد. همچنین تاکنون قیمت گازوییل تغییر نکرده و با این پیشنهاد دولت قیمت آب، برق و گاز نیز تغییر نخواهد کرد.
برنامه‌ای برای تغییر فرمول توزیع یارانه کلان پنهان نیست
همچنین در حالی که پیش از این اعلام شده بوده بودجه عمرانی دولت برای سال بعد حدود ۶۰ هزارمیلیارد تومان است، جزئیات جدید از لایحه نشان می‌دهد رقم بودجه عمرانی به ۷۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافته‌است، البته معمولاً در کمتر سالی اتفاق افتاده‌است که بودجه عمرانی مجالی برای اجرا پیدا کند و این بودجه به سود بودجه جاری پیوسته کاهش می‌یابد. از سوی دیگر باید دید چرا دولت برای اصلاح یارانه پنهانی که نوبخت پیش از این حجم آن را ۱۰۰۰ هزار میلیارد تومان در سال عنوان کرده‌بود و عموماً نصیب شرکت‌ها و سهامدارانشان می‌شود، فکری نکرده‌است و آیا مجلس می‌خواهد فرمول توزیع این یارانه پنهان کلان در کشور را تغییر دهد یا خیر؛ چراکه به گفته رئیس‌جمهور ۶۰ میلیون نفر در ایران دارای وضعیتی هستند که مشمول حمایت‌های دولتی شده‌اند. بنا بر اعتقاد کارشناسان با توجه به کسری منابع بودجه برخی ارقام مندرج برای درآمد‌ها صرفاً نقش تراز کردن بودجه داشته و نمی‌توان روی تحقق آن حساب باز کرد. کارشناسان امیدوارند با توجه به پیش‌بینی نادرست منابع ناشی از صادرات نفت و فروش اوراق و مالیات‌ها و فروش دارایی‌های مازاد و مولدسازی دارایی‌ها در بودجه ۹۸، نمایندگان مجلس در فرصت باقیمانده از دوران نمایندگی‌شان نسبت به اصلاح و واقعی‌شدن ارقام کلان بودجه اقدام کنند تا بار دیگر شاهد اصلاح گسترده بودجه در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا نباشیم؛ چراکه گفته می‌شود بودجه باید در مجلس مورد بررسی دقیق قرار بگیرد.
بودجه 99 باید بر اساس اقتصاد مقاومتی بسته شود ؛ نه چیز دیگر .
