سرویس بین الملل جوان آنلاین: به نظر می‌رسد شکست پروژه آشوب در ایران پس از «برنامه‌ریزی گسترده» و «هزینه» زیادی که امریکا متحمل شد، موجب شده ترامپ با سکوت از کنار آن بگذرد و مسئولیت آن را نپذیرد. از طرفی این احتمال وجود دارد که ترامپ پیامی با واسطه عمانی خود به ایران فرستاده است و پس از ناامیدی از آشوب به دنبال عقب‌نشینی باشد و لذا نمی‌خواهد هرگونه اظهار نظر او تأثیری بر این تلاش‌ها و اتفاقاتی که بازماندگان برجام، فردا در وین رقم می‌زنند، داشته باشد.
ترامپ بعد از سه هفته، لفاظی و سیاست توئیتری خود را مقابل ایران شروع کرد و طی کمتر از ۲۴ ساعت، سه موضع کاملاً متفاوت از خودش بروز داد. رئیس‌جمهور امریکا اول در پاسخ به سؤال یک خبرنگار مدعی شد در همان حالی که دارد صحبت می‌کند، «ایران در حال کشتن هزاران هزار نفر است»، ولی تأکید کرد که فعلاً نمی‌خواهد درباره رویداد‌های ایران اظهارنظر کند. ساعاتی بعد در واکنش به یک خبرنگار به صراحت گفت که از اعتراضات در ایران حمایت نمی‌کند و دست آخر هم با فاصله چند دقیقه، توئیت کرد: «ما به طور کامل از آن‌ها حمایت می‌کنیم.»
ترامپ درباره اغتشاشات ایران توئیت و اظهارنظر نکرد و نکرد، اما دیروز سه موضع متفاوت از خود بروز داد که برآیند نقطه اشتراک هر سه آن‌ها این بود: «فعلاً نمی‌خواهم اظهارنظر کنم.» او ابتدا در آستانه نشست ناتو در لندن در پاسخ به سؤال یک خبرنگار درباره وقایع ایران گفت: «همین الان که صحبت می‌کنیم ایران احتمالاً در حال کشتن هزاران هزار نفر است.» ترامپ اغتشاشگران را «معترضان» خواند و تأکید کرد: «تعداد بسیار زیادی در ایران کشته می‌شوند، تنها به این دلیل که معترضند.»
رئیس‌جمهور امریکا خواهان ورود روزنامه‌نگاران به ایران شده تا به گفته او «ببینند آنجا چه خبر است.» وی افزود: «تنها تعداد کمی نبود که آن هم بد است، تعداد زیادی بود که بسیار بد است، تعداد بسیار زیاد... این هولناک است و جهان باید نظاره‌گر باشد.»
ترامپ با همه این‌ها گفت که فعلاً نمی‌خواهد درباره رویداد‌های ایران صحبت کند و البته نگفت که چرا نمی‌خواهد صحبت کند: «ترجیح می‌دهم الان درباره این موضوع صحبت نکنم.»
روزه سکوت ترامپ خبرنگاران را حساس کرد تا جایی که ساعاتی بعد یک خبرنگار از او پرسید: «آیا ایالات متحده از معترضان در ایران حمایت می‌کند؟» ترامپ در پاسخ به او کمی شفاف‌تر جواب داد و گفت: «من نمی‌خواهم در این باره اظهارنظر کنم. جوابم نه است، ولی نمی‌خواهم اظهارنظر کنم.»
رئیس‌جمهور امریکا دقایقی بعد سعی کرد موضع خودش را در این باره شفاف کند و دست به توئیت برد: «ما کاملاً از آن‌ها (معترضان) حمایت می‌کنیم و از همان اول هم حمایت کرده‌ایم. سؤالی که پرسیده شد این بود که آیا ما از آن‌ها حمایت می‌کنیم که من فکر کردم منظورش به لحاظ مالی است که ما حمایت نمی‌کنیم... من نمی‌دانم که آیا از ما خواسته شده که از آن‌ها حمایت مالی بکنیم.»
در حالی که در تهران هیچ تردیدی درباره حمایت کاخ سفید از اغتشاشات وجود ندارد، با این حال به نظر می‌رسد موضع گیری‌های دیروز او به تردید‌ها و ابهام‌ها دامن خواهد زد.
برخی معتقدند شکست پروژه آشوب پس از «برنامه‌ریزی» و «هزینه زیاد» امریکا در ایران یکی از دلایلی است که ترامپ سعی می‌کند با سکوت هم از کنار آن بگذرد و هم مسئولیت این آشوب را نپذیرد.
او البته روز ۲۱ نوامبر، به فاصله یک هفته بعد از وقایع، یک باردر توئیتی نوشت: «ایران آنقدر ناپایدار شده که حکومت اینترنت را قطع کرده تا مردم بزرگ ایران نتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.»
برخی ناظران حدس می‌زنند ترامپ به این دلیل طی سه هفته اخیر کمتر درباره اتفاقات ایران اظهارنظر کرده که رایزنی‌ها در آستانه نشست ۱+۴ و ایران در وین درخصوص برجام در جریان است که احتمالاً او به نتیجه‌بخش بودن آن امیدوار است. روز دو شنبه همزمان که وزیر خارجه عمان برای رایزنی با مقام‌های ایرانی به تهران سفر کرد، خالد جارالله، وزیر مشاور در امور خارجه کویت گفت که نشانه‌هایی از آرامش درباره پرونده هسته‌ای ایران دیده می‌شود. خالد الجارالله توضیح بیشتری در این باره نداده که مقصود او از پرونده هسته‌ای، تنش‌ها و اتفاقات اخیر در ماه‌های گذشته در منطقه در نتیجه خروج امریکا از توافق هسته‌ای است یا مسائل دیگر، ولی او به دیپلماسی عمان نیز اشاره کرد و گفت: «تلاش‌های عمانی‌ها در این خصوص نیز قابل تقدیر است.» دیروز هم خبرگزاری ژاپنی کیودو به نقل از یک منبع آگاه مدعی شده که ایران در خصوص سفر رئیس‌جمهور ایران به ژاپن، پیشنهادی به توکیو ارائه کرده است. در حالی که آبه شینزو، نخست‌وزیر ژاپن خرداد ماه گذشته در سفری به تهران تلاش کرد که نقش میانجی را بین واشنگتن و تهران ایفا کند، بر اساس گزارش بی‌بی‌سی یک منبع آگاه به کیودوی ژاپن گفته که تهران خواستار آن است که این دیدار در آینده نزدیک صورت پذیرد و این در حالی است که انتظار می‌رود توکیو این پیشنهاد را با دقت مورد ارزیابی قرار دهد.
وزیر خارجه‌ای پرگو
برعکس رئیس‌جمهور امریکا، ظاهراً وزیر خارجه او تصمیم گرفته هر روز درباره ایران صحبت کند. مایک پمپئو در یک برآورد جدید گفته که یک عامل وحدت بخش در اعتراضاتی که در ماه‌های اخیر در لبنان، عراق و در داخل ایران شروع شده مخالفت با سیاست‌های حکومت ایران است. به گزارش بی‌بی‌سی به نقل از خبرگزاری فرانسه پمپئو اذعان کرد که این اعتراضات به دلایل متنوع بومی انجام می‌شود، اما خشم از ایران را وجه مشترک آن‌ها دانست. وزیر خارجه امریکا گفته که عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق مجبور به استعفا شد «چون مردم خواهان آزادی بودند و نیرو‌های امنیتی ده‌ها و ده‌ها نفر را کشتند. این تا حدود زیادی به دلیل نفوذ ایران است.» او که در دانشگاه لوئی‌ویل کنتاکی صحبت می‌کرد، افزود: «همین موضوع در مورد لبنان و اعتراضات بیروت صادق است.» پمپئو گفت: «آن‌ها خواهان خروج حزب‌الله و ایران از کشورشان هستند، خواهان خروج آن‌ها از سیستم‌های سیاسی خود به عنوان یک نیروی خشن و سرکوبگر هستند.»
